Teningur - 02.12.1985, Síða 38

Þar sem sögueyjan rís
i"
Hjólað í Einar Kárason
Islensk viðtalstœkni er komin svo
langt frá sjálfri sér að þegar við byrjuð-
um á að spyrja Einar um œtt og upp-
runa varð Itann hvumsa: hvort við
spyrðum í alvöru? Við sögðum já og þá
sagði Itann já og þagnaði.
í alvöru?
— Já.
Ja-há.
— Líst þér ekki vel á það?
Jú jú... Ég er fæddur í Reykjavík
1955. Af vestfirskum ættum. Báðir for-
eldrar mínir, Camilla Einarsdóttir og
Kári Gunnarsson, fæddust á ísafirði.
Mamma er alin upp þar en pabbi var
sendur sjö ára suður til fósturs hjá Ry-
dens-hjónunum sem áttu Rydens-kaffi-
brennsluna. Móðurafi minn hét Einar
Kristján Þorbergsson og er nýlátinn á
95. aldursári. Ég er skírður í höfuðið á
honum. Afi hans hét Einar Fransson —
þetta var ég að uppgötva fyrir stuttu —
hann var skáld. En annars hefur
móðurætt mín örugglega þótt fremur
ólýrísk — þetta var hörku svona dugn-
aðarlið. Afi var sjómaður og amma
húsmóðir með átta börn og þau bjuggu
í litlu húsi þarna á ísafirði. Mestur varð
barnafjöldinn á kreppuárunum,
mamma er næstelst, fædd ‘25... En Ein-
ar Fransson var hagyrðingur, eins og
þeir voru þarna fyrir vestan, orti alls
konar tækifærisvísur og gott ef hann
skrifaði ekki einhverja þætti um ein-
kennilega menn og svona. Ég fór að
spyrja afa um þetta einhvern tíma í
sumar og þá skrapp svolítið saman fyrir
mér tíminn. Einar Fransson var miklu
eldri en afi — oft munar ekki nema
fjörutíu árum á tveim kynslóðum, en ég
lield að á milli þeirra hafi verið eitthvað
sjötíu ár. Og afi var að segja mér frá því
þegar Einar Fransson var að yrkja um
sig vísu, lítinn dreng: Einar Kristján
yngismaður... eða eitthvað svoleiðis og
við sitjum, við afi, uppi á Borgarspít-
ala, núna 1985, og hann er að segja mér
frá því þegar afi hans var að fara með
vísu fyrir hann í lok 19. aldar, og sá afi
er fæddur fyrir næstum tveim öldum.
Allt var þetta komið þarna í eitt augna-
blik á 6. hæðinni í Borgarspítala.
Föðurafi minn aftur. hann hét Gunn-
ar Andrew Jóhannesson og var soldið
annar klassi. Hann var háskóla-
menntaður, Gunnar Andrew, í
heimspeki og gerðist svo... ég veit ekki
hvað, hann var sýsluritari eða einhver
fjandinn þarna fyrir vestan og stofnaði
skátahreyfinguna þar, margir þekkja
hann þannig. En amma mín aftur á
móti var dóttir Jóseps Kvaran sem var
bróðir Einars Kvaran og innleiddi
ásamt honum spíritismann á íslandi...
— Pú ert þá af einni aðal spíritistaœtt
landsins...
Þannig lagað. Það stóð einhvern tím-
ann í Þjóðviljanum, einhverjum ætt-
fræðidálki, að einn af okkar yngri höf-
undum, Einar Kárason, væri náskyldur
Einari Kvaran, en hann var sem sagt
langafabróðir minn... En ég held það
hafi lítið hvarflað að þeim í móðurætt-
inni að fikta við listir, þetta er svo
jarðbundið fólk og þau sögðu: „Hann
hefur þetta úr föðurættinni" — en svo
dúkkaði Einar Fransson upp mér til
mikillar gleði.
— Varstu eitthvað á ísafirði?
Já já, ég var þar hjá afa og ömmu
sem krakki á sumrin, svona mánuð og
mánuð. Ég kom þar síðasta vetur á
vegum menntaskólans til að lesa þar
upp og það var höfðinglega tekið á móti
manni því þetta hafði eitthvað verið
kynnt, að ég væri eiginlega bara brott-
fluttur ísfirðingur. Og Guðmundur
Hagalín var nýdáinn og ég heyrði það
svona aðeins utan að mér að þeim þætti
nú ágætt ef ég færi að fylla það skarð.
Vera ísfirski Höfundurinn.
— En þú ert Reykvíkingur?
Já já. Þetta er bara blöff, sko. Ég er
meira að segja fæddur hér, á Gríms-
staðaholtinu. En Hlíðarnar eru mínar
bernskustöðvar, ég bjó í Úthlíðinni, í
kjallaranum númer tíu. Þetta er lítil og
kósí gata, mikill samgangur milli krakk-
anna, gatan lokuð á veturna og sleða-
brekka neðst í götunni. Þetta var alveg
frábært krakkasamfélag og ef maður
verður einhvern tímann rómantískur og
gamall má örugglega gera um þetta
svona Kári litli og Lappi bækur.
— Var þetta svona saklaust og gott?
36
J