Birtingur - 01.04.1960, Blaðsíða 42

hafa orðið frægastar þeirra „skáldsagna
sem fjalla um stríðið og hermennina.“
Svona væri hægt að halda áfram grein
Guðmundar á enda. Aðeins tvö dæmi
enn.
Guðmundur:
„Það er hægt að þekkja nýju listina í
bókabúðum án þess að lesa nokkra blað-
síðu af textanum. — Þetta eru hérumbil
allt þunnar bækur, miðað við venjulegar
skáldsögur, lítið þykkari en ljóðakver.
Langar skáldsögur eru að dómi nýlista-
manna annað hvort natúralískar eða sagn-
fræðilegar ástarsögur."
Cowley:
„The new fiction can be recognized in the
bookstore without reading a page of the
text. Almost always it consists of thin
books about the size of printed plays and
hardly thicker than volumes of poetry.
Fat novels are either naturalistic or else
they are historical romances.“
Eða annað dæmi af handahófi:
Guðmundur:
„Söguslóðirnar eru sjaldan þeir staðir þar
sem mikilvægum málum er ráðið, ekki
þinghús eða stjórnarsetur, ekki opinberir
fundarsalir, hvorki í London né París,
Genf né Washington, né bækistöðvar
hershöfðingjanna. Slíkir staðir gætu verið
bakgrunnur þjóðfélagslegra skáldsagna,
samfélagsvandamála. Og þar sem nýlista-
menn kjósa heldur að fjalla um einkalífið,
eru þeir líklegir til að velja sögum sínum
einhvern afskekktan stað, t. d. einhvern
einmanalegan búgarð í Colorado, einbýlis-
hús í Texas, smáborg í Georgíu, kofa bóm-
ullarverkamanns í Louisiana og Missisippi,
helzt nokkuð fúinn og illa hirtan, sveita-
setur í Maine, veiðikofa í Vermont, yfir-
gefið sumarhótel, baðströnd þar sem mik-
ið er af kynvillingum, heilsuhæli í einka-
eign, samkomustað allra þjóða kvikinda í
Róm eða þá karavan á leiðinni yfir Sahara-
eyðimörk er gerður að ramma sögunnar.
Það finnst alltaf einhver átylla til þess að
safna sögupersónum saman í þesskonar
afkimum, stundum er það slys á ferða-
lagi (? T.V.) en oftar er það smáveizla,
frítími, kannski líka dánarbeður, gifting-
arsamkvæmi (sem er mjög algengt).
Þetta eru helztu söguslóðir nýlistanna.“
Þessi síðasta setning er frá Guðmundi
sjálfum sem virðist ekki hafa ráðið við
tilsvarandi setningu hjá Cowley.
Cowley:
„The setting is seldom one of the centers
where policy decisions are made; it is
never Capitol Hall or the Pentagon or
the board-room of any corporation or
political London or Paris or Army head-
quarters in the field. These are back-
grounds for novels with public or social
subjects. Preferring to deal with private
lives, the new fiction is likely to have a
remote and peripheral scene, for example
— as I think of some recent novels — a
lonely ranch in Colorado, a village in East
Texas, a small town in Georgia, various
plantation houses in Louisiana and Missi-
sippi (all rotting into the dark loam) a
country house in Maine, a „happy rural
seat“ in Ontario that hunts a house in
Cleveland (don’t ask how) an abandoned
summer hotel, two beach resorts full of
homosexuals, several freshwater colleges,
a private asylum, the international colony
in Rome, the still more international
colony in Tangier, and a caravan crossing
the Sahara under the sheltering sky.
There is always an excuse for assembling
the characters in one of these out-of-the-
way places. Sometimes it is merely the
accidents of travel; more often it is a
house party, a vacation, a deathbed, a
wedding (dozens of weddings) . . .“
40 Birtingur