Eining - 01.08.1947, Síða 6

E I N I N G
\
Oscar Olsson
Kvölclið áður en hástúkuþingið átti að
hefjast, vorum við um 70 manns í boði
hjá þáverandi hátemplar, Oscar Olsson.
Hann hélt gestum sínum ríkmannlega
miðdagsveizlu á veitingahúsinu í Djurs-
holm, en á þeim stað er heimili hans.
Frá þessu veitingahúsi er mjög fögur
útsýn, og var þar skemmtilegur veizlu-
staður.
Oscar Olsson er kátur og félagslyndur
maður í svo ríkum mæli, að aldur hans
hverfur bak við slíka og fleiri mann-
kosti. Hann setti þær veizlureglur, er
hann bauð gesti velkomna, að ekki mætti
skála og engar borðræður flytja, aðeins
stórtemplar Svía, Ruben Wagnsson,
sagðist hann ekki þora að banna orðið,
því í raun og veru væri hann að þessu
sinni yfirmaður sinn. Og Ruben Wagns-
son var eini maðurinn, sem fékk að
mæla fyrir minn afmælisbarnsins.
Oscar Olsson sjötugur hjá afmælis-
gjöf frá Góðtemplurum, listaverki
eftir Cliristian Ericsson myndhöggv-
ara. Það heitir: Bogaskyttan.
Oscar Olsson er svo mikill athafna-
maður á sviði framfara, félagsmála og
menningar, að hann verður meira en
aðeins siðbótarmaður hjá sinni eigin
hátemplar, sjötugur
þjóð. Hann markar spor í mannkyns-
söguna sjálfa. Námshringakerfið, sem
hann manna mest hefur byggt upp í
Svíþjóð, verður að teljast viðburður á
mannkynssögumæiikvarða. í stjórnmál-
um hefur hann verið alþýðuflokksmaður
— Demokrat, í menntamálum kennari
og brautryðjandi, og hann hefur verið
afkastamikill í bindindisstarfinu. Hann
hefur sem sagt viljað lyfta mönnum
upp á hærra svið, lyfta þeim í félags-
og mannréttindamálum og bæta kjör
hinna afskiptu; lyfta mönnum á hærra
menningarsfig, auka þekkingu þeirra og
vinna gegn fáfræði. Og hann hefur vilj-
að lyfta þeim upp frá niðurlægingunni
mestu, áfengisbölinu, brjóta allar slíkar
viðjar og gera menn frjálsa og algáða
— drottnara en ekki þræla. Að þessu
hefur hann stefnt markvisst að þremur
leiðum og orðið mikið ágengt.
Laust eftir síðustu aldamót stofnaði
hann fyrstu námshringana innan Góð-
templarareglunnar, 1904 varð hann
leiðtogi ungra jafnaðarmanna, og þing-
maður — riksdagsmaður — hefur hann
verið áratugum saman. Hann var kos-
inn til landsþingsins 1913. Stúdent varð
hann árið 1897 og fil. kand. 1899. —
Skömmu síðar tók hann til við kennslu-
starfið og varð menntaskólakennari.
1930 varð hann æðsti maður alþjóða-
reglu Góðtemplara og hefur verið það
síðan. Svíar hafa sjálfir sagt um hann,
að hann hafi haft meiri áhrif til fram-
fara á menningarlíf í landinu en flestir
aðrir menn. Hann ber því kórónu ald-
ursins, gráu hárin og milda, ljósa skegg-
ið, með hinni mestu sæmd og prýði.
Oscar Olsson hefur ekki ætíð verið
öllum samherjum sínum sammála um
allt og þeir ekki honum, en hann er
drengilegur og skemmtilegur andstæð-
ingur, sem lætur góðvild og bróður-
hyggju alltaf bera hærri hlut.
Pétur Sigurösson.
Sveinra Jónsson
trésmiðameistari *
Hann lézt 13. maí s. 1. Með Sveini
Jónssyni er héðan genginn mjög merkur
borgari Reykjavíkur og einn elzti og
traustasti maður Góðtemplarareglunn-
ar á fslandi.
Hann fæddist 19. apríl 1862 að Stein- 4
um undir Eyjafjöllum, lærði ungur tré-
smíði og varð einn af umsvifamestu
byggingameisturum Reykjavíkurbæjar.
Þóttu hús þau, er hann reisti, bæði stíl-
fögur og vönduð að öllum frágangi.
Sveinn Jónsson gekk ungur í Reglu
Góðtemplara, var einn af stofnendum
stúkunnar Verðandi nr. 9 og var félagi
hennar til dauðadags. Hann hafði þann- ,
ig verið starfandi templari yfir 60 ár,
og var heiðursfélagi stúku sinnar og
Stórstúku fslands.
Dugnaður háns og stöðuglyndi sem
baráttumanns bindindismálsins var
mjög til fyrirmyndar. Vil ég nefna í
sambandi við það aðeins tvö atriði:
Fyrir mörgum árum var Reglan í all-
stórri skuld sökum baráttu hennar fyrir
banni og bindindi. Hittust þeir þá ♦
Sveinn Jónsson, Pétur Halldórsson
fyrrv. borgarstjóri og Þórður Bjarna-
son, og kom þeim saman um, að þeir
skyldu greiða alla skuldina, sem var
mikil fjárupphæð á þess tíma mæli-
kvarða. Sýnir þetta höfðingsskap og
göfuglyndi þessara ágætu manna.
Hitt atriðið var það: að einn embætt-
ismaður borgarinnar gaf Sveini Jóns-
syni kost á að gerast félagi í meiri hátt-
ar félagsskap, sem þótti mikill vegsauki
að tilheyra. En við nánari athugun kom
í ljós, að áfengir drykkir voru þar all-
mikið um hönd hafðir og hafnaði Sveinn
því tilboðinu. Það þarf ævinlega á öll-
um tímum viljaþrek og manndóm til
þess að vera heill og óskiptur bind-
indismaður, en ef til vill hefur þó reynt í
meira á slíkt stöðuglyndi á þeim tím-
um, er Sveinn gerðist templari, en
nokkru sinni síðar hér á landi. Skiln-
ingsleysið á nauðsyn bindindis var þá
almennt og drykkjufaraldur mikill.
Árið 1886 kvæntist Sveinn Jónsson
i