Eining - 01.10.1947, Blaðsíða 3
f
E I N I N G
3
i
E11■- og hjúkrunarheimilið
Grund
ur stundað ræktun mannlífsins af engu
minni alúð. Um langan starfsdag sinnti
hann bæði prestskap og skólastjóra-
starfi af mikilli trúmennsku og um-
hyggju. Skólinn hans á Núpi, sem hann
stofnaði 1906 og veitti forstöðu fram
til ársins 1929, var ekki aðeins fræðslu-
stofnun, heldur og sannkölluð uppeldis-
stofnun, það duldist ekki þeim, sem
kynntist nemendum, er komu frá skóla
hans. Séra Sigtryggur skildi rétt hlut-
verk og tilgang alþýðuskóla. Hann ann
og þjónar því, sem er fagurt, gott og
heilbrigt. Hann hefur verið góður liðs-
maður Góðtemplarareglunnar og heil-
steyptur bindindismaður alla sína tíð.
Hann hefur ort sálma og samið mörg
falleg sálmalög. Hefur slíkt aukastarf
verið gullinn þráður í margþættum á-
hugamálum hans.
Séra Sigtryggur Guðlaugsson er
fæddur að Þremi í Garðsárdal í Eyja-
fjarðarsýslu 27. september 1862, varð
stúdent 1894, tók guðfræðipróf 1897,
vígðist að Svalbarðs- og Presthóla-
prestakalli 1898, var veittur Þórodd-
staður í Kinn 1899, en Dýraf jarðarþing
7. október 1904, var prófastur í V-ísa-
fjarðarprófastsdæmi 1929—1938 og
fékk lausn frá prestskap 1. júní 1938.
Hann er heiðursfélagi Prestafélags
Vestfjarða, Umdæmisstúku Vestfjarða
og Stórstúku Islands, einnig garð-
yrkjufélags Islands. Hann er tví-
kvæntur. Fyrri kona hans var Ólöf Sig-
tryggsdóttir, f. 16. 7. 1866, d. 23. 11.
1902, frá Steinkirkju í Fnjóskadal.
Seinni kona hans er Hjaltína M. Guð-
jónsdóttir, skipstjóra að Brekku á Ingj-
aldssandi, fædd 4. 7. 1890. Synir þeirra
eru tveir, Hlynur, magister í veður-
fræði, er fyrir skömmu kominn frá
námi í Ameríku og starfar nú við veð-
urstofuna í Reykjavík, og Þröstur, sem
dvelur í foreldrahúsum og stundar nám
við skólann á Núpi.
Séra Sigtryggur Guðlaugsson er fyrir
löngu landskunnur maður. Lífið hefur
krýnt hann fögrum sigursveig, og marg-
ir eru þeir, sem hugsa hlýtt til hans í
hárri elli og þakka hið mikla og góða
starf, sem hann hefur unnið og ekki
síður fordæmið, sem hann hefur gefið
í manndómi, trúmennsku, þjóðhollustu
og alúð við allt fagurt, nytsamt og gott.
Guð blessi honum bjart ævikvöld.
P. S.
Hinn heilagi logi.
Fyrir nokkru sendu 250 ungir Þjóð-
verjar enskum trúbræðrum sínum orð
á þessa leið:
„Við biðjum til Guðs, að við megum
snúa heim til okkar eyðilögðu borga og
hugdöpru nágranna til þess að vitna
fyrir þeim um mannshugsjón drottins
vors Jesú Krists, er gefið getur þrek
til að endurbyggja landið á þeim grund-
velli og gera öllum ljóst, að í trú og
trausti fyrirheita hans erum við hvorki
hugdaprir né vonlausir". f;
25 ára
Einna beztur mælikvarði á menningu
þjóða er það, hvernig þær búa að börn-
um sínum og gamalmennum. „Þú skalt
standa upp fyrir hinum gráhærða og
heiðra gamalmennið“, segir hin heilaga
lögbók Israelsmanna. Og það var Þor-
varður hinn kristni, sonur Spak-Böðv-
ars, sem bjargaði fátæklingunum, er
hinn grimmi maður, Svaði á Svaðastöð-
um í Skagafirði hafði hneppt í hús eitt,
er þeir höfðu grafið sér sjálfir mikla
gröf, samkvæmt fyrirmælum hans. Þar
skyldu þeir grafnir, er hann hefði slátr-
að þeim öllum.
Þorvarður tók þessa bágstöddu menn
til sín að Ási og „fæddi þá alla, meðan
hallærið var“. Að Neðra-Ási í Hjalta-
dal hefur því verið hjúkrunar- og elli-
heimili þennan tíma, líklega hið fyrsta
í sögu þjóðarinnar.
Einkennileg tilviljun er það, að mað-
urinn, sem hafði forgöngu um stofnun
Elliheimilis í Reykjavík, séra Sigur-
björn Á. Gíslason, ól aldur sinn sem
ungur maður í Neðra-Ási í Hjaltadal,
og heimili sitt í Reykjavík nefndi hann
Ás.
Elli- og hjúkrunarheimilið Grund í
Reykjavík var stofnað 1922 og stóð
vígsluhátíðin 29. október og er því stofn-
unin 25 ára þann dag í ár. Stofnendur
voru: séra Sigurbjörn Á. Gíslason,
Flosi Sigurðsson trésmíðameistari, Har-
aldur Sigurðsson kaupmaður, Júlíus
Árnason kaupmaður og Páll Jónsson
kaupmaður. Af þessum mönnum eru nú
á lífi séra Sigurbjörn og Flosi.
Upphaflega var Elliheimilið í litlu
húsi við Kaplaskjólsveg. Það rúmaði 20
vistmenn. Það reyndist fljótt of lítið
og var þá ráðizt í að reisa stórhýsi við
Hringbraut. Má segja, að þar hafi ver-
ið að verki fádæma dugnaður og bjart-
sýni, er sigraði alla byrjunar- og fjár-
hagsörðugleika, sem voru auðvitað mikl-
ir. Almenn samskot til þessa þarfa fyr-
irtækis voru 100 þúsund krónur, Reykja
víkurbær gaf lóðina og bankar lánuðu
fé til framkvæmda. Heimilið við Hring-
braut tók til starfa árið 1930. Fjárhag-
ur þess var erfiður fyrstu árin, en nú
hefur slíkt breytzt mjög til batnaðar
er það áreiðanlega ekki sízt að þakka
dugnaði núverandi forstjóra þess, Gísla
Sigurbjörnssyni. Hann segir reyndar,
að hagur heimilisins og velgengni þess,
sé að þakka starfsfólkinu og mun hvort
tveggja satt vera. Styrkir frá ríki og
bæ hafa oftast verið 8—1500 kr. árlega.
Heimilið er auðvitað aldrei nógu stórt,
en stjórn þess reynir stöðugt að bæta
úr þörfinni. 1944 var reist hið myndar-
legasta hús fyrir starfsfólkið. Var þá
hægt að bæta við 50 vistmönnum á
heimilið. Bæjarsjóður Reykjavíkur
veitti 370 þús kr. framlag til þeirrar
byggingar og tók ábyrgð á láni, kr.
500,000,00. Hið nýja hús var tekið til
notkunar seint á árinu 1945 og fékk
starfsfólkið þar með hið bezta húsnæði
og góðan aðbúnað.
Á þessu ári hefur svo verið hafizt
handa um nýja viðbótarbyggingu og
hefur bæjarsjóður veitt einnig stuðn-
ing til þeirra framkvæmda. Örðugleik-
ar eru auðvitað á um byggingarefni, en
þegar þessi stækkun heimilisins er full-
ger, verður hægt að bæta enn við 20—
30 vistmönnum og verða þeir þá alls
250.
Fyrsti forstöðumaður heimilisins var
Haraldur Sigurðsson og var það til
dauðadags árið 1934, en fyrsta ráðs-
kona frú María Pétursdóttir. Frk.
Guðný Rósants hefur verið ráðskona
síðan snemma á árinu 1934. Yfirhjúkr-
unarkona er nú frk. Jokobína Magnús-
dóttir, en heimilislæknir Karl Sig. Jón-
asson. Ráðskona þvottahússins er frk.
Guðríður Jósefsdóttir. Stjórn heimilis-
ins skipa þessir: séra Sigurbjörn Á.
Gíslason formaður, Flosi Sigurðson tré-
smíðameistari, Frímann Ólafsson for-
stjóri, Hróbjartur Árnason burstagerð-
armaður og Jón Gunnlaugsson stjórn-
t