Eining - 01.10.1947, Blaðsíða 8

8
E I N I N G
*
Eining
MánatSarblatt um bindlndis- ogr meiuiingarmál.
Ritstjóri og: ábyrtft5armat5ur: Pétur Sigur?5sson, pósthólf 982,
Reykjavík. Sími: 5956. Heimili: Berg-þórugata 53.
BlaöiíS kostar 1 kr. í lausasölu, 10 kr. árgangurinn. Afgreiöslan
hjá ritstjóranum.
liIaTSitS er grefitJ út a?5 tilhlutun: Samvinnunefndar um bindindis-
mál, metS fjárstyrk frá Stórstúku íslands, íþróttasambandi íslands,
Sambandi bindindisfélaga í skólum og Ungmennafélagi íslands.
í nefndinni eiga fulltriia einnigr: Prestafélag íslands, Áfengis-
varnanefnd kvenna, AlþýíSusamband íslands og Samband íslenzkra
barnakennara.
Nefndarmenn: Pétur SiguríSsson, formaður, Gísli Sigurbjörnsson,
féhirðir, Jón Gunnlaugsson, ritari, frú Sigríður Björnsdóttir, séra
Jakob Jónsson, Ingimar Jóhannesson, yfirkennari, Hermann Guð-
mundsson, forseti Alþ.samb. ísl., Stefán Jónsson, kennari, Stefán
Runólfsson frá Hólmi.
MÓÐIR DYGGÐANNA
Þegar fariö er um suma fjöröu Noregs, vekur þaö at-
hggli og undrun, lwe liátt menn búa á stöku stöðum í snar-
bröttum fjallahlíöum, þótt skammt fyrir neðan búsiaöi
þeirra séu hengiflug.
Slíka liœttu er ekki liœgt aö fjarlœgja, lienni veröa menn
aö venjast og sigra liana. Á slíkum stööum er barna vand-
gœtt, en þaö er þó eina ráðiö viö liœttunni gagnvart þeim.
Ein hin fegursta kenning, sem flutt liefur veriö í heimi
manna er þessi: „Sigra þú illt meö góöu“.
Við, sem viljum afmá áfengissölu, teljum þaö heilaga
skyldu ríkisins aö fjarlœgja af vegum þegnanna alla sjúk-
dómsliœttu og yfirleitt hvern þann bölvald, sem liœgt er aö
losna viö. En þaö sem ríkisvaldiö ýmist vanrœkir eöa getur
ekki í þessum efnum, veröa þegnarnir sjálfir aö gera eftir
beztu getu.
Þótt ríkiö geri fyllstu skyldu sína meö, til dœmis, óflug-
um berklavörnum, veröur hver einstakur maöur þó aö liugsa
um heilsu sína og efla varnir sínar gegn sjúkdómum. En
ef ríkiö vanrœkir algerlega berklavarnir, veröa þegnarnir
aö vera þeim mun betur á veröi gegn smitliœttu og efla
svo lieilsu sína og lireysti, aö þeim sé sem minnst hœtta
búin.
Þótt lögleitt yröi algert áfengisbann, sem œskilegast vœri,
þá yrði ekki þar meö öll liœtta fyrir ölkœra menn úr sög-
unni. Einstaklingar mega því aldrei, fremur í þessum efn-
um en öörum, afsaka sig algerlega og varpa allri ábyrgö-
inni á þann, sem selur áfengiö.
En fyrst svo ömurlega er ástœtt, aö áfengiö flóir og salan
er litlum liömlum háö eöa engum, þá veröur hver einstakur
aö gœta sín þeim mun betur fyrir hœttunni, efla sínar innri
varnir og „sigra illt meö góöu“.
„Sálin í freistni er dyggöanna móöir“, segir skáldiö
Einar Benediktsson. Maöur, sem umgengst freistingarnar,
en gœtir sín fyrir þeim og sigrar þœr, gengur veg þroskans
og dyggöanna. Þaö er engin dyggö aö lúta þvingun, en þaö
er dyggö að breyta vel, þótt opin sé leiö til hins gagnstœöa.
Mönnum liefur löngum hœtt viö aö velta ábyrgöinni af
sér og á aöra. Síðast liöna hálfa öld hefur lieimurinn veriö
í kröfugöngu fremur en nokkru sinni áöur. Hvaö liefur
liann boriö úr býtum? Hann liefur veriö blekktur og rœnd-
ur þeim gœðum, sem hann hefur heimtaö meö frekju og
litlum þjónustuvilja. Eftir tvœr lihryllilegar lieimsstyrj-
aldir sveltur nú mikill liluti mannkynsins og býr viö sár-
asta skort í öllum myndum.
ísraelsmenn heimtuöu kjöt á eyöimerkurgöngu sinni, en
átu sig svo veika af kjötinu.
Kröfur manna til þœginda og nautna eru miklar, en fyrir
skort á sjálfstjórn og ábyrgöar tilfinningu veröur frjáls-
rœöi manna og nœstum hver fengur hefndargjöf. Þaö er
eins og menn gleymi því, aö þeim ber að gœta sín sjálfir,
en lieimta ekki allt af öörum, jafnvel aö hver liœtta og <
lwert mein sé frá þeim tekiö. — „Sálin í freistni er dyggö-
anna móðir“.
„Allt er leyfilegt, en ekki er allt gagnlegt, og ég má ekki
láta neitt fá vald yfir mér“, þannig talaöi Páll, hinn „ó-
háði“ maöur, sem átti nœgar varnir og óvinnandi vígi liiö
innra. Þaö er vansœmd liverjum manni aö vera þrœll, lwort
lieldur liann er þrœll nautna sinna eða einlwers annars. (
Þaö er sjálfsagt aö byrgja brunninn, en barniö þarf líka
aö lœra aö foröast eldinn. Áfengissölu á lielzt aö banna,
en liver maöur þarf aö geta sniögengiö liœttu áfengisneyzl-
unnar. Ekkert annaö er þroskuöum manni sœmandi. Gleym-
um ekki þessu og reynum ekki aö velta allri ábyrgöinni á
aðra. Förum stœrstu kröfugönguna á liendur okkur sjálf-
um. Bezta heilrœöiö til allra er þetta:
„Lát ekki liiö vonda yfirbuga þig, lieldur sigra þú illt
meö góðu“.
Hið ódauðlega
Ef þið virðið mannkynið allt til dauðans, einkanlega í
dauðanum, þá munuð þið komast í skilning um, að dauðinn
nægir ekki til að afmá tilveru mannsins. Heldur munuð þið
brátt verða þess varir, að það bezta, sem við eigum, kemur ^
frá þeim, sem dánir eru fyrir eitthvert beilagt málefni. Svo
sem til eru lifandi menn dánir, þannig eru einnig til dánir
menn á lífi. Endurminning þeirra, ást og andi mun gagntaka
ykkur. Það er til góðs fyrir alla, að þeir hafa gefið líf sitt,
og í leyndardómi þeim, sem þeir eru gengnir inn í, bíða
þeir eftir, að aðrir taki upp aftur það verk, sem þeir skildu
við ólokið.
Getur nokkur ungur maður óskað sér meiri náðar en
þeirrar, að finna kvikna í sálu sinni sál látinna mikilmenna. ^
Þannig leiðir vörnin fyrir réttlætinu okkur stig af stigi
æ hærra. Sú leið liggur upp á við, og þegar við erum komnir
upp á brúnina, þá sjáum við Iiilla undir eilíft líf.
C. Wagner. — ManndáS.
Endurnýjun
Fagnaðarerindið eitt gefur sálinni aftur, jafnvel þeirri
sál, sem verst hefur orðið úti, allan blóma æskunnar, áhrifa-
næmi barnæskunnar og allan lireinleik sinn.
Alexandre Vinet. — ManndÆ.
Sterk sál
Af ölliun hjálpareiginleikum, sem bugprútt Iijarta lieftir
að geyma, þekki ég enga gáfu dýrmætari en þessa að koma
vitinu fyrir menn, styrkja skjálfandi kné, herða dignað hug-
rekki og flytja nokkra ró, reglu og Ijós inn í allan hræri-
grautinn og glundroðann. I friði sem stríði, í einkamálum
sem opinberum er sterk sál hið æskilegasta af öllu.
Kvöl
Kvölin þroskar, vitkar og styrkir. Það er fyrir þá eld-
skírn, að menn komast verulega inn í helgidóm mannkynsins.
C. Wagtier. — Manndáð.
i