Vera - 01.11.1986, Qupperneq 20

30 C Z O 7t

I
Samtök kvenna á vinnumarkaðnum voru stofnuð fyrir rétt tæpum þremur árum,
eða nánar tiltekið þann 3. desember 1983. Upphafs samtakanna er að leita í Gerðu-
bergsráðstefnunni s.k., en það var mjög fjölmenn ráðstefna sem haldin var í október
sama ár til þess að ræða hvernig konur gætu bætt stöðu sína og kjör á vinnu-
markaði. Voru þar saman komnar konur úr ýmsum áttum, flokkum og félögum sem
ákváðu að búa sér til samtök sem gætu fjallað um kjaramálin þvert á stéttarfélög
kvenna.
Á þeim tíma var dálítið óljóst hvert ætti að vera hlutverk samtakanna í kjara-
baráttunni og hafa væntingar kvenna til þeirra sjálfsagt verið dálítið mismunandi.
Sumar sáu í þessum samtökum vaxtarbrodd nýrrar verkalýðshreyfingar kvenna sem
með tíð og tíma yrði samningsaðili fyrir þeirra hönd. Aðrar sáu í samtökunum bak-
hjarl í baráttunni fyrir því að verkalýðshreyfingin taki upp kröfur og hagsmunamál
kvenna. Þetta voru viðhorfin þá, en hvernig samtök eru þetta núná? Hver er stefna
þeirra og baráttumál? í hvaða átt hafa samtökin þróasf? Vera fékk Birnu Þórðardótt-
ur, sem er virkur félagi í samtökunum, til að ræða við sig um þessar spurningar og
margar fleiri.
F
— Hvers konar samtök eru
Samtök kvenna á vinnumark-
aðnum?
Þessi samtök voru stofnuð
á sínum tíma með það að
meginmarkmiði að styðja við
bakiö á konum sem starfa
innan verkalýðshreyfingarinn-
ar og bæta launalega og
félagslega stöðu kvenna í
hreyfingunni. Sú hugmynd
hefur líka alla tíð verið uppi í
samtökunum að konur segðu
sig úr ASÍ og stofnuðu sér-
samband launakvenna. Þótt
ekki sé meirihluti fyrir þessari
hugmynd innan samtakanna
og ég sé andsnúin henni, þá
finnst mér samt skiljanlegt að
hún komi fram. Með starfi
sínu hafa samtökin smám
saman þróast út í það að
vera róttækasta og lífvæn-
legasta afliö innan verkalýðs-
hreyfingarinnar. Þetta er eina
skipulagða hreyfingin sem
hefur haldið uppi andófi gegn
smánarsamningum síöustu
ára og gegn þeirri allsherjar
upplausn sem ríkir innan
verkalýðshreyfingarinnar.
Eins og nafn samtakanna
gefur til kynna miðum við
starf okkar fyrst og fremst við
konur og aðeins konur geta
orðið félagar. Engu að síður
þá teljum við að starf okkar
komi öllu verkafólki til góða.
— Margir femínistar halda
þvi fram aö baráttan fyrir
hagsmunum láglaunafólks sé I
eðli sinu kvennabarátta. Má
skilja orð þín sem svo að þú
sért sama sinnis?
Að svo miklu leyti sem lág-
launahóparnir eru konur. En
karlar tilheyra líka þeim hóp-
um og við megum ekki horfa
framhjá því. Við hljótum hins
vegar að gera þá kröfu til
þeirra að þeir sýni konum
samstöðu í baráttu þeirra.
— Þú sagðir að samtökin
væru lífvænlegasta aflið innan
verkalýðshreyfingarinnar í
dag. Hvernig skýrir þú það?
í samtökunum starfa konur
sem hafa gert tilraun til að
rísa upp og andæfa launa-
stefnu ríkisstjórnarinnar auk
þess sem þær gagnrýna þá
stefnu og starfshætti sem
ríkja innan verkalýðshreyfing-
arinnar. Til þessa eru konur
öðrum betur fallnar. í fyrsta
lagi vegna þess að láglauna-
stefnan og félagslegur niður-
skurður bitnar harðar á þeim
en körlum og í öðru lagi
vegna þess að konur eru ekki
jafn mengaðar af valdinu og
karlar. Þær bera ekki ábyrgð
á því sem gert hefur verið.
Konur hafa takmörkuð völd í
verkalýðshreyfingunni eins og
annars staðar. Einmitt af
þessum sökum hljóta konur
að vera í fararbroddi fyrir
þeim uppskurði sem verður
að gerast. Karlar geta vissu-
leg komið með en konur
20
I