Tímarit Verkfræðingafélags Íslands - 01.01.1916, Síða 8

4
bættir pokar teljast ekki gild verzlunarvara. Sje þyngd
sementspokans ekki öðruvísi ákveðin (t. d. 50 eða
60 kg), skal hún vera 85 kg nettó.
Ekki má rýrnun eða vanþungi einstakra íláta við
afl'ermingu nema meira en 2°/o af brúttóþunga.
Á hverju iláti skal vera greinilega letrað brútló-
þyngdin, íirma- eða verksmiðjumerki ásamt Portland-
sement, og skal sementið þá fullnægja skilyrðum sem
hjer verða sett.
Sement með kökkum eða hörðum molum telst
ekki fullgild vara.
II.
i3egar ekki er annars getið skai sementið ekki
byrja að storkna fyr en 1 kl.st. eftir að lokið er að
hræra sementsleðjuna og má til þess nota alt að 3
mínútur, en fullstorknað skal það vera innan 15
kl.st. Sement sem bráðslorknar er einungis sell ef
þess er sjerstaklega óskað.
Til þess að prófa hvenær sementið byrjar að
storkna skal nota áliald, sem kent er við Vicat. Til
þess að sementsleðjan sje liáeíilega þykk, skal hræra
sementið í 23 — 30°/o af vatni að þyngd. Úr sements-
leðjunni skal gera köku, um 4 cm þykka, og er talið
að storknunin byrji, þegar »nálin« í fyrnefndu áhaldi
sígur ekki niður úr kökunni, en staðnæmist um
5 m/m frá glerplötunni, sem kakan liggur á, og full-
storknað telst sementið, þegar ekkert greinilegt merki
eftir nálina sjest á kökunni. Nál þessi er 1 mm* í
endann og 300 gr. að þyngd.
Þessa prófun skal jafnan gera við 15°—18° C. hita
og gæta þess að vatnið og sementið, sem notað er,
sje einnig jafnheitt.
III.
Sementið má ekki bólgna þegar sementsleðjan
storknar.
Prófa skal þetta þannig, að gerð er þunn kaka úr
sementsleðju, hún er geymd 24 tíma í röku lofti og
þá látin í vatn og mega ekki koma fram sprungur
eða rifur í henni, eða kakan verða undin og er það
fullreynt eftir 28 daga, en venjulega sjást þessi ein-
kenni eftir 3 daga.
Einnig er gild til þessarar rannsóknar prófun, sem
kend er við le Chatelier.
IV.
Sementið skal vera svo smátt malað, að þegar það
er sáldað gegnum vírnet með 900 möskvum á hvejrj-
um cm*, má ekki verða meir en 3°/o eftir á sáldinu.
Vírþyktin á netinu skal vera jöfn hálfri möskvavídd.
V.
Til þess að reyna slyrk sementsins skal blanda
sement og sand, 1 þunga sements og þrjá þunga
sands og liræra með vatni, venjulega 8—9°/o að þyngd.
Sandurinn skal vera þýzkur eða enskur normalsandur.
Úr blöndun þessari skal gera teningsmyndaða steina
ineð 50 cms hliðarfleti.
Fyrstu 24 kl.st. skal geyma steinana í röku lofti
og láta þá því næst liggja í vatni. Steinar úr sementi,
er storknar á venjulegum tíma, skulu þola 200 kg
þrýsting á hvern cm2, þegar 28 dagar eru liðnir.
Skal minst reyna 5 steina og telja meðallöluna
rjettan mæli þrýstingsstyrkleiks sementsins.
Steypuna í steinana skal þjappa með hamri, sem
kendur er við Dr. liöhme. Hamarinn er 2 kg og skal
slá 150 högg með honum á steypuna í mótinu.
Islands Ingeniörforenings ltegler for Salg og Undersögelse af Portland-cement.
Vedtagne paa Foreningens Möde den 15. December 1915.
Portlandcement er et liydraulisk Bindemiddel. Ce-
mentens væsentligste Bestanddele er kalk- og ler-
holdige Materialer, som blandes, brændes til Sintring
og íinmales.
Det er tilladt at iblande den brændte Cement frem-
mede Stofl'er for at regulere Bindetiden, men disse
maa ikke udgöre mere end 3°/o af Cementens Vægt.
I.
Portlandcement leveres i Ileltönder, Halvtönder eller
Sœkke.
Tönderne skal være solide og tælte. Hvis ikke
andet er forlangt skal Væglen af Tönderne være:
Heltönder: 180 kg brulto, 170 kg netto
Halvtönder: 90 — — 83 — —
Sækkene skal være slærke og tætte, af godt Mate-
riale; lappede Sække betragtes ikke som god Han-
delsvare. Hvis der ikke er forlangt anden Vægt af
Sækkene, — f. Ex. 50 eller 60 kg — skal den være
85 kg netto.
Svind ved Transport eller Afvigelser fra opgiven
Bruttovægt maa ikke belöbe sig lil mere end 2°/o af
Bruttovægten.
Hver Tönde og Sæk skal tydeligt være mærket
med Bruttovægten, Firma- eller Fabriks-Mærke og
»PortIandcement«, og Cementen skal da opfylde de
her opsatte Betingelser.
Klumpet eller stenlöben Cemenl betragtes ikke som
Normalvare.
II.
Naar ikke andet er forlangt, maa Cementen ikke
begynde at störkne för 1 Time efter at Mörtelen er