Ljósmæðrablaðið - 01.12.1986, Side 5

LJÓSMÆÐRABLAÐIÐ
133
LEGVATNIÐ OG
LEGVATNSRANNSÓKNIR
Seinni hluti ritgerðar eftir Birnu Gerði Jónsdóttur Ijósmóður/hjúkrunarfræðing
Ritgerð unnin í LMSÍ
LEGVATNSRANNSÓKNIR
Legástunga
Almennt
Legástunga til sjúkdómsgreiningar var fyrst gerð 1930 svo
kunnugt sé.
Hér á landi hófust legástungur til greiningar á fósturgöllum árið
1973. Þar til 1978 voru sýnin send til Danmerkur til greiningar en
síðan hafa allar litningarannsóknir verið framkvæmdar hér
heima.
I fyrstu var ástungan svo til eingöngu notuð til mats á Rhesus
mótefnamyndun. Mikil framför hefur orðið á þessu sviði og í dag
er hægt að greina alla þekkta litningagalla og yfir 45 meðfædda
efnaskiptasjúkdóma.
Abendingar
1) Til greiningar.
2) Til lækningar, sjaldgæft.
A 2. trimestri (við 14.16. v.) meðgöngunnar er meirihluti leg-
ástungna gerður til litningarannsókna hjá konum sem hafa náð
ákveðnum aldri þar sem líkur á öllum litningagöllum aukast með
hækkuðum aldri móður.
Mæling á Alfa-fetopróteini (AFP) er önnur algengasta ástæða
legástungu við leit að göllum í miðtaugakerfi.
Rannsókn á legvatni við meðhöndlun Rhesussjúkdóma er sjald-
an nauðsynleg fyrr en eftir 22. v.
A 3. trimestri (þá eftir 34. v.) eru flestar legástungur gerðar til
mats á lungnaþroska s. s. L/S hlutfall.
Nánar verður fjallað um þessar rannsóknir síðar.