Ljósmæðrablaðið - 01.12.1991, Síða 8

á milli foreldra og barns dýpkað. Það
er mikilvægt að hafa í huga, að börn
höndla sjúkdóma eins vel og foreldrar
þeirra.
Systkini
Þau óttast að verða líka veik. Þau
finna fyrir og óttast aðskilnað frá for-
eldrum sínum.
Þau óttast að þau gleymist.
Þau halda að þér þyki vænna um
veika barnið en þau.
Þau halda að þau hafi orsakað sjúk-
dóminn (með óskum eða hugsun-
um).
Þau vernda foreldra sína og verða
fullorðnari í hugsun og tali en jafn-
aldrar.
Þau þora ekki að spyrja um ástand
og horfur.
Þau halda jafnvel, að þau þurfi að
verða veik til að fá athygli og um-
hyggju foreldra sinna.
Við segjum: Eg finn tíma fyrir þau
seinna. En í augum barnsins er seinna
= núna!
Afar, ömmur, vinir o.fl.
Vita ekki hvað segja skal. Þau kunna
ekki að nálgast þig við þessar nýju að-
stæður og finna fyrir hjálparleysi. Þeir,
sem eru í nánasta umhverfi taka oft við
erfiðum tilfinningum okkar, þekkja
ekki inn á viðbrögð okkar eftir missi,
reyna samt að hugga okkur, en segja
oft orð, sem við viljum ekki heyra.
Fósturlát
Ætla má, að í 15—25% tilfella endi
meðganga í fósturláti. Þetta er oft mjög
einmanaleg reynsla, fáir vita af henni
eða vilja vita af henni, stuðningur frá
læknum og hjúkrunarfólki er í lág-
marki. Og tími inni á sjúkrahúsi er afar
takmarkaður. Viðbrögð geta verið á
þessa leið:
Þú getur alltaf orðið ófrísk aftur.
Þetta var nú eiginlega ekki barn.
Þetta er svo algengt.
Hertu þig nú upp og stattu þig, ég
veit að þú getur það.
Er fósturlát það sama og dauði
barns? Svo getur verið tilfinningalega
og jafnvel vitsmunalega fyrir þeim,
sem hefur væntingar og drauma á þess-
ari meðgöngu. En viðbrögð eru ákaf-
lega mismunandi. Munur á viðbrögð-
um móður annars vegar og föður hins
vegar getur líka verið mjög mikill. Fóst-
urlát hverfur ekki úr vitund þess, sem
það reynir, eins og einhver tilfallandi
flensa. Þetta getur verið tilfinningalega
mjög erfið reynsla, sem þá setur mik-
inn þrýsting á samband foreldra. Eg
hef fengið til mín konur, sem misstu
fóstur (þær segja flestar barn), áratug-
um eftir reynsluna. Þessar konur tala
m.a. um erfiðleikann sem tengist því,
að meðgöngunni var ekki lokið- Við
ættum að ræða hvernig hægt sé að
setja þarna endapunkt.
Lagalega er fósturlát ekki skráð sem
fæðing. Og sú spurning sem ég fæ oft-
ast frá foreldrum er: Hvað er gert við
jarðneskar leyfar við þessar aðstæður?
Fyrir nokkru fór ég fram á það við
Kirkjugarða Rey kja víkurprófastsdæ m -
is, að settur yrði upp sérstakur minning-
6
LJÓSMÆÐRABLAÐIÐ