Ljósmæðrablaðið - 15.05.1998, Qupperneq 11

S'Oíþjóð
Fæðingum fer fækkandi í Sví-
þjóð og miklar skipulagsbreyting-
ar eiga sér stað í heilbrigðisgeir-
anum um þessar mundir. Lagt er
til að leggja niður margar fæð-
ingaeiningar og sameina stærri
einingar í nágrenninu. Þetta er
búið að gera sumstaðar nú þegar.
Stöðum ljómæðra fækkar af þess-
um sökum.
Innan félagsins hefur verið
stofnsett siðaráð og vísindaráð ás-
amt því að ljósmæður í Svíþjóð
sem stunda rannsóknir hafa stofn-
að deild innan félagsins.
„Födelsekohorten“ bætt heil-
brigði móður og barns, er
yfirskrift stórrar rannsóknar sem
mun hefjast í Danmörku innan
tíðar. Rannsóknin hefur að mark-
miði að afla aukinnar þekkingar á
orsökum sjúkdóma síðar á ævinni
sem gætu verið vegna áhrifa á
fósturskeiði eða snemma á æv-
inni.
Þátttakendur eiga að vera
100.000 konur og börn þeirra og
taka um 2-3 ár. Margar siðfræði-
legar spurningar hafa vaknað við
undirbúning rannsóknarinnar og
ýmislegt hefur verið lagfært en
enn eru ákveðin atriði sem orka
mjög tvímælis hvað siðfræðilegu
þættina varðar. Rannsóknin þykir
mjög vísindaleg en ekki að sama
skapi siðfræðileg.
Ferlið er hugsað þannig að við
fyrstu komu konunnar í mæðra-
vernd við 12. viku sé konan spurð
hvort hún vilji gefa blóðprufu.
Hún fær einnig upplýsingar um
rannsóknina og fer síðan heim og
hugsar málið hvort hún vill taka
þátt eða ekki. Ákveði hún að gera
það skrifar hún undir skjal sem
samþykki sínu. Þessi undirskrift
hefur í för með sér að konan gefur
leyfi sitt og ófædds barns síns
fram að 20 ára aldri til rann-
sóknarinnar. Að auki gefur þessi
undirskrift rannsakendum aðgang
að sjúkraskrám og upplýsingum leika og t.d. hjúkrunarfræðingar a
um systkini, foreldra og afa og framhaldsmenntun innan skóla-
ömmu kerfisins, ýmist í formi námskeiða
Viðtöl verða einnig höfð við
konuna á meðgöngunni. Þetta
mun fólk sem hefur enga heil-
brigðismenntun gera.
Svipuð rannsókn mun verða
gerð í Noregi.
Félagsaðilcl Ijósmæðra þegar
þacr starfa utan heimalancls.
Ákveðið var að mæla með að
ljósmæður sem starfa á Norður-
löndunum geriðst meðlimir í ljós-
mæðrafélagi viðkomandi lands
þann tíma sem þær starfa þar.
NKnnubúðimar um gMðamál í
Osló október 1997
Verður auglýst í ljósmæðrablöð-
um landanna.
VinnuumhOerfi tjósmeeðra
Ljósmæðrafélag Noregs segir
frá rannsókn sinni á högum ljós-
mæðra í Noregi sem var mjög
gagnleg. Hin dæmigerða ljósmóð-
ir í Noregi er 25-39 ára, á börn
fædd 1986 eða seinna. Yngri ljós-
mæðurnar telja laun og vinnu-
umhverfi skipta sig mestu og allar
hafa mikla þörf fyrir námskeið og
framhaldsmenntun.
Ljósmæðrafélag íslands hefur
keypt réttinn til að nota spurning-
ar þeirra og staðfæra og mun þessi
rannsókn fara af stað á íslandi í
haust.
Endur- og framhatdsntenntun
tjósmeeðra
Umræða er um hvort til sé fast-
mótuð endur og viðhaldsmenntun
fyrir ljósmæður á Norðurlöndun-
um.
Almennt er hægt að fullyrða að
svo sé ekki.
Lög um að heilbrigðisstarfsfólki
beri að viðhalda þekkingu sinni
og tileinka sér nýjungar eru svip-
uð í öllum löndunum.
Ljósmæður hafa sömu mögu-
eða t.d. áframhaldandi háskóla-
náms eins og t.d. kennaranám,
námskeið í stjórnun o.s.frv..
Umræða er um hvort vilji sé til
þess og áhugi á að koma á sam-
norrænu framhaldsnámi fyrir ljós-
mæður.
Lagt var til að stofna vinnuhóp
með fulltrúa frá hverju landi til að
skoða þennan möguleika.
Lög sem sbþ-a Ijósmaeðraþjón-
ustunni
Noregur. Ný lög sem ná yfir
alla heilbrigðishópa og ljósmæður
eru mjög órólegar vegna þessa.
Danmörk. Þar eru til lög um
ljósmæðraþjónustu ásamt leið-
beiningum um mæðraheilsuvernd
og fæðingar. Lögin gera ráð fyrir
rétti konunnar til að fæða heima
og að ljósmóðurinni beri að að-
stoða hana heima sé þess óskað.
ísland. Ljósmæðralög síðan
1984. Lög um heilbrigðisþjónustu
og heilsugæslustövar, en þessi lög
tryggja ekki skjólstæðingunum
þjónustu ljósmæðra.
Finnland. Sameiginleg lög fyrir
alla heilbrigðisstarfsmenn og al-
menn heilbrigðislög frá 1972.
Svíþjóð. Sameiginleg fyrir allar
heilbrigðisstéttir, að auki er til
opinber hæfnistaðall fyrir ljós-
mæður ásamt handbók fyrir
mæðraheilsuvernd.
Árið 2000.
H\>emig öerður heitbrigði
kOenna þá og hOað með hlut-
öerk tjósmeeðra þá?
Umræða um framtíðarsýn, hvað
ógnar okkur og hvaða möguleika
eigum við í framtíðinni? Hver eru
markmið okkar og hvaða áætlanir
höfum við? Hvers þarfnast konur
og hvers þarfnast heilbrigðiskerf-
ið?
Fundarmönnum var skipt í hópa
UÓSMÆÐRABLAÐI9