Ljósmæðrablaðið - 15.05.2001, Blaðsíða 16

Það sem skipti aðallega
máli sé hvernig sé staðið
að umönnun,
tilfinningalegum
stuðningi, frœðslu og
eftirfylgni við móður og
barn. Hún segir að sér
þyki eðlilegt að konur
ákveði sjálfar hvenœr þœr
treysta sér til að fara heim
með barn sitt.
brjóstagjöfina og böm þeirra þyngdust íyrr og
betur en hinna. Þau bentu líka á að það að láta
ábyrgðina á fjölskylduna eins og gert er með
snemmútskrift þyrfti að skoða frekar. Þar þyrfti
að skoða áhyggjur, streituvalda og einnig það
að stuðningsaðili er oft heima til að sinna
móður og bami fyrstu dagana og þarf því að
vera frá vinnu og hefúr það áhrif á fjárhagsstöðu
fjölskyldunnar (Gagnon og fleiri, 1996).
Gerð var sænsk rannsókn (1998) á konum sem
valið höfðu sér snemmútskrift. Niðurstaða
hennar var sú að fyrirkomulag í þjónustu sem
byggist á snemmútskrift með heimaþjónustu
ljósmæðra og komu bams í bamalæknisskoðun
á 5-7 degi eftir fæðingu er öruggt og ódýrt
fyrir þjóðfélagið. Bömin virðast einnig ná upp
fæðingarþyngd fyrr en ella ef þau fara heim
snemma (Odelram, Nilsson, Pehrsson-Lindell
og Ljungkvist, 1995). Rannsökuð voru viðhorf
mæðra/fjölskyldna til heimaþjónustu í
Finnlandi. Þar kom fram að mæðrum fannst
gott að hafa tækifæri til að fara snemma heim
til að vera með ljölskyldunni í hennar eigin
umhverfi. Þær litu svo á að þær væru í
vernduðu umhverfi á heimilum sínum, þar
höfðu þær það frjálsræði og það næði sem þær
þörfnuðust sem þær fengu ekki á sængur-
legudeildinni. Annað sem kom mjög sterkt
fram var að konum fannst heimilið vera sá
staður sem þær tilheyra og líður vel í. Það er
því lang eðlilegast fyrir móður og barn að
dvelja þar fljótlega eftir fæðinguna. Mæður
vilja hitta fjölskyldu, vini og kunningja á eigin
forsendum en ekki samkvæmt reglum deilda.
Margar konur lýstu því einnig að þeim liði
illa og væru óöruggar innan veggja spítalans.
Þær öðluðust ekki öryggi sitt fyrr en þær væru
komnar heim (Paavilainen og Ástedt-Kurki,
1997).
Heilbrigðisyfirvöld í Bandaríkjunum fólu
rannsakendunum Braveman, Egerter, Pearl,
Marchi og Miller, (1995) að skoða rannsóknir
sem gerðar hafa verið um snemmútskriftir í
þeim tilgangi að ákvarða frekar hvort mæla
skyldi með snemmútskriftum sem sífellt aukast
vegna þrýstings á enn frekari sparnað í
heilbrigðiskerfinu. Þær komust að því að
erfitt er að bera Evrópu saman við Bandaríkin
vegna þess hve ólík þjóðfélögin eru
menntunarlega og að alls ekki sé hægt að bera
saman þjónustu í sængurlegusem býður uppá
heimaþjónustu fagaðila eftir snemmútskrift
því það sé almennt ekki gert í Bandaríkjunum
nema hjá litlum hópi sem borgað getur fyrir
þjónustuna (Braveman og fleiri, 1995).
Mikilvægir fræðsluþættir
Luckas (1991) bendir á að nýorðnar mæður
séu ekki sjúklingar þær séu bara ekki alveg
frískar (they are not sick, they are just not
well).
Hún segir að styttri sængurlega hafi leitt til
þess að meira hefur verið gert í því að
skipuleggja markvissa fræðslu sem hægt er að
veita á stuttum tíma. Hún segir einnig að
snemmútskriftir séu öruggar og að þær séu
framtíðin. Það þurfi hins vegar að gera ráð
fyrir heimsóknum til nýbakaðra mæðra til að
geta gefið þeim þá fræðslu sem nauðsynleg
er. Eins bendir hún á að framtíðarhlutverk
ljósmæðra og hjúkrunarfræðinga við
umönnun sængurkvenna verði heimsóknir
á heimili þeirra og helst fleiri en ein. Það sé
engan veginn eðlilegt að veita alla þá fræðslu
til nýorðinna rnæðra sem þær hafi þörf fyrir
á jafnstuttum tíma og raun ber vitni. Það verði
að hafa það í huga að konan er að átta sig og
jafna eftir geysilegar líkamlegar og andlegar
breytingar og að læra umönnun ungbamsins
og sé því ekki móttækileg fyrir mikilli fræðslu
á svo skömmum tíma sem sængurlegan er
orðin á mörgum stöðum (Luckas, 1991).
Diony Young skrifar ritstjórnargrein í Birth í
júní 1996 sem hún kallar snemmútskriftir -
hverra er að ákveða, hver ber ábyrgðina. Hún
vitnar í orð ungbarnalæknis Dr.Judy Saslow
sem segir að það sé aukin tíðni endurinnlagna
barna sem ekki þrífast. Það séu böm mæðra
sem hafa farið snemma heim eftir fæðingu,
þær kunni ekki að þekkja einkenni þess hvenær
bam þeirra drekkur ekki nóg og hafi ekki nóga
þekkingu til að sinna brjóstagjöfinni eins og
æskilegt væri, sérlega fyrstu dagana eftir
fæðingu. Diony bendir hins vegar á að
heilbrigðisstarfsmenn verði að gera sér grein
fyrir að flestar konur þurfa ekki hátækni
umhverfi fýrir sig og böm sín. Það sem skipti
aðallega máli sé hvemig sé staðið að umönnun,
tilfinningalegum stuðningi, fræðslu og
eftirfylgni við móður og barn. Hún segir að
sér þyki eðlilegt að konur ákveði sjálfar hvenær
þær treysta sér til að fara heim með barn sitt.
Hún leggur hins vegar áherslu á að konur fái
heimsóknir fagaðila eða einhvers sem þær geta
treyst til að sjá um og aðstoða þær eftir að þær
koma heim með barn sitt og til að svara
spumingum þeirra. Hún segir;”við eigum að
veita þeim alla þá umönnun og stuðning sem
þær þarfnast” án tillits til þess hvar þær fæða
börn sín og hversu lengi þær dvelja á stofhun.
Stern leggur áherslu á að góð skráning sé
i (. Ljósmæðrablaðið
1 ° maí 2001