Dagblaðið Vísir - DV - 07.04.2004, Blaðsíða 20

20 MIÐVIKUDAGUR 7. APRÍL 2004
Fréttir DV
Vinstri- og hægrimenn tókust á á aðalfundi Stúdentafélagsins 1976. Allt ætlaði um koll að keyra með
hrópum, köllum, stympingum og það lá við handalögmálum. Hannes Hólmsteinn sagði að læknanemi
hefði reynt að leggja á sig hendur og árás var afstýrt á Kjartan Gunnarsson. Jón Steinar fór með málið
alla leið til Hæstaréttar - en tapaði. Hægrimenn töpuðu á ólöglegri tillögu Geirs Waage guðfræðinema.
ann 23. mars 1976 fjölmenntu
stúdentar á aðalfund Stúd-
entafélags Háskólans. Vinstri-
menn réðu stjórninni en hægrimenn
vildu velta þeim úr sessi og smöluðu
grimmt. Formaður félagsins var
Garðar Mýrdal eðlisfræðinemi og
hafði hann boðað til fundarins í litl-
um hliðarsal, sem óðum fylltist af
æstu fólki.
Fremstur í hópi hægrimanna fór
Kjartan Gunnarsson laganemi, nú
framkvæmdastjóri Sjálfstæðisflokks-
ins, en honum þétt við hlið var
Hannes Hólmsteinn Gissurarson
þjóðfélagsfræðinemi. Aðdragandinn
var að vinstrimenn höfðu náð völd-
um í Stúdentaráði um 1970 og við-
höfðu þar pólitíska baráttu, t.d. gegn
Víetnamstríðunu. Hægrimenn
laumuðust til að yfirtaka Stúdenta-
félagið, sem hafði verið skemmti- og
málfundafélag, en notuðu það til að
senda frá sér mótvægisályktanir til
stuðnings t.d. hernum og NATO.
Lykilmaður í því plotti var Davíð
Oddsson laganemi. Vinstrimenn
þar var kosið um tillögu Garðars um
að stjórnarkjöri yrði frestað til ffam-
haldsaðalfundar - hún var felld
88:37. Hægrimenn samþykktu síðan
tillögu um að Jóni Guðna yrði vikið
frá sem fundarstjóra og var Kjartan
kosinn í staðinn. Einnig var Hannes
Hólmsteinn kosinn fundarritari við
hlið Eiríks.
Valdayfirtaka hægrimanna var
þar með algjör og upphófst mikil
upplausn á fundinum. Ekki batnaði
ástandið þegar guðfræðineminn
Geir Waage lagði fram tillögu um að
dagskrá fundarins yrði riðlað þannig
að stjórnarkosning yrði tekin fyrst
fyrir. Það samþykkti meirihlutinn og
var Kjartan kjörinn formaður, en þau
Geir Waage, Anna K. Jónsdóttir,
Tryggvi Agnarsson og Sigurður
Helgason sagnfræðinemi urðu með-
stjórnendur.
Reynt að lemja Kjartan
Síðan var tekið til að að afgreiða
lagabreytingartillögur og á sama
tíma gaus upp megn ókyrrð meðal
Eftir lögbannsmálastapp höfð-
uðu hægrimenn dómsmál til að fá
með meiru viðurkenningu á lög-
mæti stjórnarsetu sinnar og flutti
mál þeirra ungur héraðsdómslög-
maður að nafni Jón Steinar Gunn-
laugsson. Við málflutninginn komu
mergjaðar lýsingar á því sem gerðist
á aðalfundinum. Hér eru dæmi:
Kjartan Gunnarsson: „... ég sem
fundarstjóri taldi mér eldci fært að
bera ábyrgð á því, að fundarstörf
gætu farið fram með eðlilegum
hætti vegna óróa og hrindinga ... til
marks um alvarleika þessa óróa vil
ég geta þess, að gerð var tilraun til
þess að ráðast á mig, er ég hafði
frestað fundi, en komið var í veg fyr-
ir þá árás, m.a. af formanni Stúd-
entaráðs ... Að gefnu tilefni vil ég
taka fram... að köll fundarmanna...
voru.... tilraun til að trufla og tefja
fundarstörf."
Óp, köll og háreysti
Geir Waage: „Það var svo mfltil
óregla á fundinum... að mér virtist
„Til dæmis um upplausnina á fundinum má nefna, að hópur manna hafði
þyrpst að fundarstjóra og ritaranum. Atli Árnason hafði gert tilraun til að
leggja hendur á mig, en verið stöðvaður afAdolf Guðmundssyni."
Atli Árnason Reyndi
ekki að lemja Hannes.
vinstrimanna vegna þróunar mála
og upphófust stympingar, hróp og
köll. A meðan skrifúðu Eiríkur og
Hannes gjörólíkar fundargerðir.
Gylfi Kristinsson, nú sérfræðingur í
félagsmálaráðuneytinu, lagði fram
vantrauststillögu á Kjartan sem
fundarstjóra, en hún var felld. í kjöl-
farið var eklci lengur talið fundarfært
vegna ókyrrðar og frestaði þá Kjartan
aðalfundi um óákveðinn tíma. Hann
krafðist þess að fá gögn félagsins en
því hafnaði Garðar. Hægrimenn yfir-
gáfu síðan samkunduna en vinstri-
menn lýstu þá og þar yfir að stjórnar-
kosningin hefði verið ólögmæt og
héldu fundi áfram. Niðurstaða þeirra
var að stjórn Garðars væri enn við
völd og boðaði hann að framhalds-
aðalfundur yrði auglýstur.
Jón Guöni Kristjánsson
Barátta upp á llfog dauða.
Gunnlaugur Ástgeirs-
son Vinstri hipparnir
stóðu sig betur.
Eiríkur Brynjplfsson
Ritari við hlið Hannesar.
höfðu síðan náð félaginu aftur og
íhuguðu að leggja það niður með
þeim rökum að nóg væri að hafa
Stúdentaráð.
Garðar Myrdal
Leiddi vinstrimenn.
Afdrifarík tillaga séra Geirs
Auk Garðars voru í sitjandi stjórn
félagsins Eiríkur Brynjólfsson, nú
stærðfræðikennari, Gunnlaugur Ást-
geirsson, kennari, Jón Guðni Krist-
jánsson, nú fréttamaður og Halldór
Á. Sigurðsson, nú prófessor. Jón
Guðni var skipaður fundarstjóri
aðalfundarins en Eiríkur fundarrit-
ari. Ákveðið var að færa fundinn yfir
í aðalsal-
inn
einsýnt, að fundurinn færi út um
þúfur, ef ekkert breyttist... þessi
óregla hélst, eftir að búið var að
kjósa nýjan fundarstjóra."
Hannes Hólmsteinn: „... óp, köll
og háreysti einkenndu fundinn,
þannig að varla var hægt að greina
orðaskil hjá þeim fundarmönnum
sem kölluðu... Menn höfðu gert sig
líldega til áfloga, stoldcið upp á
borð, haldið þar ræður, æpt og kall-
að... Til dæmis um upplausnina á
fundinum má nefna, að hópur
manna hafði þyrpst að fundarstjóra
og ritaranum. Atli Árnason hafði
gert tilraun til að leggja hendur á
mig, en verið stöðvaður af Adolf
Guðmundssyni. Arnlín Óladóttir
hafði stokkið upp á borð og hélt þar
ræður, og Páll (Baldvin) Baldvins-
son kallaði í sífellu og hvatti menn
til að sæta ekki því, sem var að ger-
ast... ekki var val annars kostar en
að slíta fundi.“
Garðar Mýrdal: „Ókyrrðin á
fundinum fólst í því, að einhverjir
fundarmenn töldu, að (Kjartan)
fundarstjóri hefði ekki staðið rétt að
atkvæðagreiðslu um lagabreytingar.
Einnig var að streyma að nýtt fólk,
það var nokkur umgangur... ég tel
það valdníðslu gagnvart fundar-
mönnum að neyða þá til þess að
taka afstöðu til stjórnarkjörs, áður
en þeir höfðu heyrt skýrslu fráfar-
andi formanns og niðurstöður
reikninga.“
Fyrir dómi var niðurstaðan
vinstrimönnum í vil. Aðalfundurinn
var löglegur þar til röð dagskrárliða
var breytt. Gamla vinstristjórnin var
því enn við völd en hallarbylting
hægrimanna ónýt.
Æfing í skylmingum
Reyndi Atli Árnason að leggja
hendur á Hannes? „Nei,“ segir Atli,
sem í dag er læknir í Grafarvogi. „Ég
man alls ekki eftir því að hafa reynt
að leggja hendur á Hannes. Enda
væri skömm af slíku," segir Atli.
------------------------------------------------------------------1
„Menn voru svo í kjölfarið eitthvað
að æfa sig í lögfræði," bætir hann
við. Þetta var prófmál hjá Jóni
Steinari fyrir Hæstarétti.
Anna, nú lyijafræðingur og fyrr-
um borgarfulltrúi, segist eldci sjálf
hafa lent í stympingum. „Ég er svo
róleg manneskja, en ég sá einhver
læti útundan mér. Samt ekkert í fúl-
ustu alvöru, því menn voru flestir
vinir og kunningjar og mér finnst
eftir á að þetta hafi verið meira
svona æfing í skylmingum". Anna
segir að þótt málið hafi tapast fyrir
dómi hafl hægrimenn náð árangri.
„Ég veit ekki annað en að okkur hafi
tekist að koma í veg fyrir áformin
um að leggja félagið niður."
Gunnlaugur segist muna það
best úr þessu máli að vinstrimenn
hafi sigrað. „Þetta var skemmtileg-
ur slagur, mikill uppsteytur og
kannski það skemmtilegasta að
vinstri hipparnir stóðu sig betur í
formsatriðunum en laganemarnir
úr hægra slektinu. Eftir aðalfund-
inn var haldinn fjölmennur fram-
haldsaðalfundur, sem íhaldið fékk
lögbann á og er mér minnisstætt
hversu hræddur fulltrúi sýslu-
manns var."
Garðar, sem nú er forstöðueðlis-
fræðingur hjá Landspítalanum,
segir að í þessu máli hafi hægri-
mennirnir gert afdrifaríkt glappa-
skot. „Það var vissulega hiti í mönn-
um, en hins vegar finnst mér að of
mikið hafi verið gert úr því að ein-
hverjar stympingar hafi átt sér stað
og legið við handalögmálum. Og
málið fjaraði fljótt út. Eftir að við
fengum lögbanninu aflétt var kjörin
ný stjórn og ég held að deyfðin hafi
tekið þar við. Ég heyrði aldrei meir
af þessu félagi eftir námslok".
Sveimhugar og rugludallar
Tryggvi Agnarsson, nú lögfræð-
ingur, segist eiga mjög góðar minn-
ingar um þetta mál. „Þá var mikið
fjör og mikið gaman. Andstæðurn-
ar sterkar. Þægilega glögg skil á
réttu og röngu í pólitíkinni og góðu
og vondu fólki. Við Vökufólk töld-
um okkar fulltrúa alls hins góða,
skemmtilega og rétta og við vorum
orðin hundleið á ofríki kommanna
í félagslífinu í Háskólanum. Þeir
voru flestir pólitískir sveimhugar
og rugludallar eða ofstækismenn
að okkar viti. Fyrir fundinn var
ákveðið að hittast heima hjá Kjart-
ani, en stutt var þaðan á vettvang.
Og við tókum þá gersamlega í
bólinu. Við urðum þó undir fyrir
dómi og þar með voru dagar félags-
ins taldir. Án þess að ég hafi nú lagt
það í vana minn að deila við dóm-
ara þá hef ég alltaf álitið að niður-
staða Hæstaréttar sé í besta falli
röng í þessu máli."
Jón Guðni segir að á þessum
árum hafi vinstri- og hægrimenn
tekist á eins og um líf og dauða
væri að tefla. „Það var haldinn ár-
angurslaus sáttafundur eftir þenn-
an sögulega aðalfund. Ég man að
við Gunnlaugur mættum þar og að
mig minnir Geir Waage fýrir hina.
Þegar sýnt var að ekki næðust sætt-
ir sagði séra Geir við mig: „Þetta fer
þá sína leið fyrir dómstólana. En
mundu það Jón að einn dómari er
æðstur. Og við eigum allir eftir að
mæta frammi fyrir Honum." Svo að
það er óvíst að þessu máli sé loltið.
Ég vona bara að Hann hafi öðrum
og veigameiri málum að sinna þeg-
ar þar að kemur." Geir vildi ekki
tala við DV um málið.
Kjartan, nú framkvæmdastjóri
Sjálfstæðisflolcksins, segist minnast
þess best hversu þetta var
skemmtileg barátta og þá eltiti síst
þessi tiltekni slagur. „Við vorum
auðvitað ekki sammála niðurstöðu
dómaranna, en vorum samt ekkert
sérstaklega sárir. Ég held að þetta
hafi ekki verið slík illindi sem mætti
ætla af lýsingum sumra. Einhverj-
um varð jú heitara í hamsi en öðr-
um, en það var elckert til að taka
nærri sér. Þetta var fróðlegt og
ágætt meðan á því stóð."
fridrik@dv.is

Geir Waage Átti tillög- Anna K, Jónsdóttir
una sem felldi byltinguna. „Æfingar í skylmingum".
Kjartan Gunnarsson Tryggvi Agnarsson
Leiddi hægrimenn en féll á „Vorum orðin hundleið á
formsatriðum. ofriki kommanna."
Hannes Hólmsteinn
Fundarritarí hægrí-
byltingaraflanna.