Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1908, Page 43
þess, að slíks gjörist þörf. En þegar litið er til þesS
hvernig deilunum lauk, að segja má, að þessi riki
skildu í bróðerni og fullri friðsemi án allra blóðsút-
hellinga og hryðjuverka, slíkar sem æsingarnar þó
voru orðnar báðu megin, þá mun óhætt að fullyrða,
að þau úrslit hafi ekki hvað sizt mátt þakka vitur-
legri framkomu Oskars konungs.
hað var 7. júní 1905 sem norska stórþingið álykt-
aöi, að sambandinu við Svíþjóð undir sameiginlegum
konungi, væri slitið og Oskar II. hættur að vera
Noregskonungur, en þá fyrst er samþykt Karlstad-
íundarins hafði verið rædd af þingum beggja land-
anna og samþykt þar (í Kristjaníu 9. okt. og Svíþjóð
13- s. m.) viðurkendi Oskar konungur ríkin löglega
skilin með opnu bréfi til norsku þjóðarinnar, dag-
settu 26. október., þar sem hann jafnframt hafnaði
Þvitilboði Norðmanna, að maður af ætt konungs tæki
'iö konungdómi í Noregi. Pótti viturlega ráðið af
konungi, að hafna þvi boði, þvi að sjálfsögðu hefði
það orðið til þess eins að vekja viðsjár og ríg milli
Þjóðanna, eins og konungur líka tók fram i afsals-
skjali sínu.
Að hinum aldraða konungi hafi fallið þungt að
Verða að sleppa konungdómi í Noregi, er ekki nema
eðlilegt, cn hitt er jafnvíst, að æfikveld lians hefði
þá naumast orðið eins rólegt og nú má gjöra ráð
fyrir að það verði, því að ekki er það ofsagt, að
konungdómur hans í Noregi hafi bakað honum marg-
ai' beiskar áhyggjustundir árum saman, og líkindi
cru til, að svo mundi og hafa orðið eftirleiðis, þótt
fíkjasambandið liefði lialdist. —
En þótt konungdómi Oskars i Noregi lyki eins
°g honum lauk, mun enginn getað neitað því, að
hann liaíi viljað Norðmönnum vel og stjórn lians
átt mikinn þátt í því, hversu þeim hefir fleygt áfram
í öllu tilliti. Pví að þótt stjórnarár Oskars í Noregi
■væru baráttuár, hafa þau jafnf-amt verið einhver
(33)