Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1911, Side 46

sé fallinn frá. í raun og veru haföi hann aldrei dá-
læti á Norðurálfumönnum, pótt of mikið væri að
segja, að hann hefði hatað pá. En hann var svo
mikill hyggindamaður, að hann sá, hver heimska pað
var fyrir Kina, að ilskast við peim, og hvílíkt dæma-
laust gagn rikið gat haft af að kynnast peim og færa
sér menningu peirra í nyt. Hann var ákaflega kunn-
ugur öllu pví, sem fram fór í stjórnmálum í heimin-
um um hans daga oghafði jafnan vakandi auga á pví;
komu pvi stjórnmálamenn aldrei að tómum kofunum
hjá honum. Eessi pekking kom honum að ómetan-
legu gagni i samningum við aðrar pjóðir. I viðskift-
um pótti hann slægur og brögðóttur, hafði dæma-
laust lag á að finna hvar andstæðingar hans voru
veikastir fyrir og nota sér pað. Þetta kom bezt fram
við siðustu friðarsamninga hans. Par notaði hann
sér ósamlyni stórveldanna, öfund peirra og innbyrðis
ríg Kínverjum til góðs. — Stjórnmálaferiil hans var
látlaus barátta bæði inn á við og út á við. Innávið
við æsta og siðlitla pjóð, sem ekki skildi hugsjónir
hans og spilti allri starfsemi hans jafnóðum; út á við
gegn illvígum og voldugum fjandmönnum, sem áttu
um sárt að binda fyrir svik og óheilindi Kinastjórnar
og voru henni auðvitað gramir. Engum rnanni á
petta mikla veldi jafnmikið að pakka, og sjálfsagt vex
vegur hans mjög í Kína, pegar pjóðin skilur hann til
fulls og lærir að meta hann sem einn af sínum vísu
feðrum.
Hirotomini Ito
er fæddur 1840 i nánd við borgina Nagasaki í Japan.
Hann stundaði nám við háskólann í Nagasaki oglagði
einkum stund á ensku og hollenzku. Árin 1861—63
var liann á Englandi og árið 1870 í Ameríku til pess
að kynna sér peningaslátlu. Árið eftir, 1871, kom
hann á fót peningasláttu-verksmiðju í Osaka í Japan
og veitti henni forstöðu. Jafnframt var hann frum-
(36)