Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1911, Side 73

Sá, sem fyrst framkvæmdi þá hugmynd, var Þjóðverji
°g' hét Lilienthal. Hann byrjaði á því, þegar hann var
drengur, að binda á handleggina stórar en þunnar plötur1
Lkar vængjum í lögun. Svo fleygði hann sér fram af
raelbörðum og húsaveggjum móti vindi þegar hvast var
°g gat þannig fleytt sér lítinn spöl í loftinu eins og fugl, en
þetta endaði svo, að við æfingar í hvassviðri 1896 kom
vindroka svo sterk, að hún sló honum til jarðar svo hann
dó samstundis.
Þótt svona færi fyrir upphafsmanninum, voru aðrir
sem höfðu áræði til að reyna sömu hugmynd aftur.
Tveir bræður í Ameríku, Vilbur Wright og Orville,
biskupssynir í fylkinu Ohio, fæddir 1867 og 1871, fóru að
hugsa um að koma sér upp loftfari; þeir hugleiddu vand-
lega hvað hefði helzt orðið Lilienthal að liftjóni, og álitu
Það hættulegt að festa handleggina, þeir yrðu að vera
tausir og liðugir til annara verka, þess utan sáu þeir, að
nauðsynlegt væri að nota annað afl til flugsins en vindinn.
Fyrst bjuggu þeir sér til stóra og þunna járnplötu með
hjólum undir, sætin handa sér höfðu þeir á miðri plöt-
unni og settu á hana mótor og tvöfalt stýri. Framan af
fóru þeir mjög leynt með tilraunir sínar, sem þeir byrjuðu
árið 1903. 5. október var flugvél þeirra orðin svo full-
komin, að þeir gátu flogið 38 kílómetra á 38 mínútum.
En þeir reyndu hana ekki í Evrópu fyr en árið 1908, og
fengu þá stór verðlaun. Jafnhliða bræðrunum var fransk-
ur maður, Bleriot að nafni, (f. 1872) að láta smíða flugvél með
líkri gerð. Með henni varð hann um stund frægastur
allra loftfara, þegar hann 25. júlí 1909 fyrstur manna
flaug yfir sundið milli Frakklands og Englands.
Áðurnefndur S. Dumont er einn af hinum óþreytandi
flugvélameisturum. Hans flugvél er með tveimur burðarplöt-
um og hliðveggjum. Annar frægur flugvélafræðingur hét
Fiber. Flugvél hans reyndist mjög vel, en fyrir óhapp bilaði
eitthvað i henni á fluginu næstliðið ár, svo vélin datt úr
háa lofti. Hún mölbrotnaði, en maðurinn dó samstundis.
Það er álit margra, að framtíðarinnar flugvél hafi
(63)