Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1933, Page 77

löndum. En ef þaö er gert, margborgar hún fyrir-
höfnina.
Til er geysilegur fjöldi af kartöfluafbrigðum. Þau
eru mjög misjöfn, bæði að ytri og að innri eiginleik-
um. Kartöflurnar geta verið alla vega lagaðar og litar,
aflangar, hnöttóttar, flatar o. s. frv. Liturinn getur
verið hér um bil svartur, blár, rauöur, bleikur, gulur
og hvítur. Hæð og þróttur og útlit stöngla og blaða
er mjög margvislegt og enn fremur litur blómanna.
En ef hið ylra borð afbrigðanna er margbreytilegt,
þá eru hinir innri eiginleikar þeirra það ekki síöur.
Þau eru misjöfn að hreysti, bráðþroska, efnainni-
haldi og mótstöðuþrótti gegn kvillum og sjúkdómum.
En um margt af þessu þarf sá maður að vita, sem
vill rækta kartöflur með góðum árangri.
Kartöflurnar þurfa að vera vel lagaðar og hvað
litinn snertir, þá er ekki heldur sama, hver hann er.
Óheppilegt er, að hann sé mjög dökkur eða blár, því
að þær kartöflur sjást verr í moldinni, þegar tekið
er upp, og er því seinlegra við þær að eiga, og vilja
þær verða eftir í moldinni. Enn fremur fylgir sá
ókostur flestum dökkum kartöflum, að ef þær eru
geymdar soðnar í nokkrar stundir, eða til næsta dags^
verða þær oft svartar, og því lítið geðslegar að utan.
En það er nokkurs vert, að þær séu litgóðar, þegar
þær eru bornar á borð. Vinsælastar munu þær kart-
öflur hér á landi, sem eru bleikar eða rauðar og því
næst gular eða hvítar. Aftur á móti er gagnslaust að
reyna að afla bleikum og rauðum kartöflum vinsælda
i Danmörku, þvi að þar vill fólkið ógjarna annað en
8ular og hvitar. En t. d. Skotar líta meir á lit af-
brigðanna sem aukaatriði, bleikar og rauðar kartöflur
eru þar i hávegum hafðar.
Það er ekki lítils vert, að »grösin« séu þróttmikil
og heldur stórvaxin. Það er margreynt hér, að grös,
sem þannig eru vaxin, standast betur óveðrin en þau,
sem lægri eru og þróttminni. Þó er annaö í þessu
(73)