Freyr - 01.07.1950, Blaðsíða 9

FRE YR
175
vanist henni. En nokkuð annað gildir um
börn. Fyrir þau er eiginlega lífsnauðsyn
að fá mjólk af einhverju tagi þegar móður-
mjólkin þrýtur. Á meðal þeirra þjóða, sem
ekki nota mjólk, er það venjan, að börnin
séu á brjósti þangað til þau eru tveggja
til þriggja ára gömul og fá enga mjólk úr
því. En þegar brjóstamjólk móðurinnar
sleppir tekur við riis. Móðirin tyggur riis
en við það blandast hann munnvatni henn-
ar. Þetta er fæða barnsins er móðurmjólk-
inni sleppir. Til allra lukku er riisgrjóna-
rækt mjög útbreidd á meðal þeirra þjóða,
sem ekki hafa mjólkurpening, en riisgrjón
eru auðmeltust allra korntegunda.
★
í Japan hafa ýmsar efnaðar ættir tekið
upp venju vestrænna þjóða, fengið sér kýr
og drekka eða borða mjólk úr þeim. Auð-
vitað verður að fá kýrnar úr annarri
heimsálfu, það gengur ekki að nota til
mjólkurframleiðslu sömu kýrnar og ann-
að fólk þar í landi hefir til plæginga. Nei,
framandi kýr verða það að vera og fram-
andi siður — mjólkurnotkun í daglegu
fæði — það hlýtur að fara saman. í
frönsku nýlendunni Annam hefir verið
unnið að því að kenna fólkinu að neyta
mjólkur. Þar var byrjað með niðursoðna
mjólk á sjúkrahúsum, fæðingarstofnunum
og barnaheimilum. Mjólkinni var hellt úr
dósum. Það var auðvitað nokkuð annað en
að sjá hana koma í bogum úr kýrspenum,
og þessvegna auðveldara að kenna fólki að
hagnýta mj ólk á þann hátt, það var króka-
leið, en hvað um það. Á þennan hátt er þó
framkvæmanlegt að kenna milljónum
Qianna að neyta mjólkur. Eina lausnin í
því máli er að framleiða mjólkina á staðn-
um og hafa kýrnar á staðnum og mjólka
Þær daglega, rétt eins og við eigum að
venjast. En þá strandar á því, að í hinum
þéttbyggðustu löndum er landrýmið svo
lítið, að ekki er hægt að hafa svipað því
þann kúafjölda, sem vera þyrfti til þess
að nokkuð munaði um mjólkina. Og svo
mundi það óaðskiljanlegt, að minnsta
kosti í byrjun, að hafa sömu gripi til
mjólkurframleiðslu og til plæginga. Þar
þarf gjörbyltingar við af ýmsu tagi unz
vélar koma til jarðvinnslu, fólkið hefir
lært að búa við málnytupening og lært
að nota mjólk. Á vissum landssvæðum
gæti fólkið ekki lifað, ef þar væri bú-
fjárrækt að mun, hún krefst meira land-
rýmis, en þar er á hvern íbúa, þar sem
þéttbýlast er. Sé jurtafæðu neytt getur
hver flatareining landsins þó viðhaldið
lífi fleiri einstaklinga en gerist í búfjár-
ræktarlöndum, en mjólkin er jafn nauð-
synleg fyrir því.
Hindúar hafa sérstöðu á meðal mjólk-
urneytenda. Hjá þeim eru kýrnar heilagar
skepnur og kenningar Hindúa, um lögmál
lífsins, girða fyrir slátrun og kjötneyzlu.
En mjólkina mega þeir drekka að ósekju.
Á Indlandi er nóg af kúm. En þar eð ekki
má slátra þeim, eru margar þeirra auðvit-
að gamlar. Og svo eru fóðrunarskilyrðin
víða afleit. Þetta tvennt er nóg til þess að
fyrirbyggja nokkra verulega mjólkurfram-
leiðslu, þó að á það skyldi leggja stund að
einhverju leyti. Mjólkur er neytt, það er
satt, en framleiðslan er svo lítil, samanbor-
ið við gripafjölda þar í landi, og samanbor-
ið við mannfjölda, að til vandræða horfir.
Ársnyt kýrinnar þar, er aðeins nokkur
hundruð lítrar. Og menn losa sig við kálf-
ana eins fljótt og hægt er, reka þá til
skógar, en stoppa svo upp kálfa og hafa
standandi heima, kúnum til ánægju, því
að álitið er að sú ánægja geri það að verk-
um, að kýrnar mjólki þó ögn skár.