Freyr - 01.07.1950, Side 32

198
FRE YR
Spurningar og svör
Sp.: 25: Hvað fást mikil lán til nýbýla og
hver eru skilyrði til þess, að það fáist?
R. Iv.
Svar: Skilyrði til þess að fá lán til nýbýlis
er fyrst og fremst að nýbýlastjórn hafi sam-
þykkt býlið. Til byggingu íbúðarhúss á býlinu
fæst hámarkslán 45 þúsund kr. Til útihúsa-
bygginga og ræktunar fæst úr ræktunarsjóði
eftir því sem ástæður leyfa, en lög heimila
eins og til annarra býla.
Sp. 26: Út á hvaða framkvæmdir fást lán
úr Bygginga- og landnámssjóði?
R. Iv.
Svar: Bygginga- og landnámssjóður er ekki
til lengur. í stað hans er byggingasjóður, en
úr honum eru veitt lán til íbúðarhúsa og svo
er ræktunarsjóður, sem veitir lán til útihúsa-
bygginga, ræktunar, heimilisrafstöðva, véla-
kaupa o. fl. Sjóðir þessir eru í Búnaðarbanka
íslands, og veitir bankastjóri lánin.
Sp. 27: Til hvað margra ára eru lánin veitt
úr ofangreindum sjóðum og hvað eru vext-
irnir háir? R. Iv.
Svar: Til íbúðarhúsa, sem byggð eru úr var-
anlegu efni, eru lánin veitt til 42 ára, annars
30 ára eða skemur. Lán úr ræktunarsjóði eru
veitt til 15—25 ára til ræktunar og bygginga,
en skemur til rafstöðva og til vélakaupa eigi
nema til 5 ára.
Vextir byggingasjóðs eru 2% en ræktunar-
sjóðs 2i/2%. Greiðslufyrirkomulag er þannig,
að vextir og afborgun samanlegt er jafnmikið
árlega allt lánstímabilið.
Sp. 28: Hvað er fóðurgildi undanrennu?
Svar: Fóðurgildi undanrennu er sem næst
6 lítrar undanrenna = 1 fóðureining, þegar
hún er notuð handa vaxandi skepnum eða
mjólkandi kúm.
Sp. 29: Er gerlegt að fóðra kýr með undan-
rennu, t. d. blanda henni í fóðurmjöl?
Svar: Ýmsir kvarta yfir því, að illa gangi
að fá kýrnar til að drekka undanrennu, en ef
þær venjast því drekka þær hana eins og
vatn. Annars mun ágætt að blanda henni í
fóðurmjölið, en hætt er við að kýr séu þó
einnig ófúsar til að sleikja þá súpu í fyrstu.
Sp. 30: Hvernig á að fóðra hænsni til við-
halds og afurða?
Svar: Hænsnafóðrun er stórt verkefni og
yfirgripsmikið, því að kyngóð hæna skilar
meiri og lífrænni afurðum, miðað við þyngd
sína, en nokkur önnur skepna í búi bóndans.
Hæna getur þrifist á korni og alls konar úr-
gangi, ef ekki eru gerðar kröfur til afurða.
Til viðhalds þarf hún 20—25 fóðureiningar
um árið. Fram yfir það þarf hún til afurða-
myndunar um 2 f. e. fyrir hvert kg egg, svo-
nefnda varpfóðurblöndu, sem inniheldur um
17—18% prótein (meltanlegt). Hæna, sem
verpir 7—8 kg af eggjum á ári, þarf um 40
fóðureiningar samtals, þar af urn helming
korn. Til verndar heilsu hennar og afurða-
getu þarf svo ýmiss lífs-nauðsynleg efni, svo-
nefnd „verndandi efni,“ en frekari útlistun er
ekki fært að gefa hér.
Sp. 31.: a) Hvernig hagar hin svokallaða
„Hvanneyrarveiki“ sér?
b) Hefir hennar orðið vart í öðrum skepn-
um en sauðfé?
c Hver er talin orsök veikinnar?
d) Vita menn dæmi þess, að kindur, sem
hafa fengið Hvanneyrarveiki hafi lifað hana
af og batnað að fullu?
Svar: a) Sjúkdómur sá í sauðfé, sem nefnd-
ur er „Hvanneyrarveiki" lýsir sér oftast á
þann hátt, að kindin verður dauf, fær hita
og missir lyst, gangurinn verður óstyrkur og
reikandi, stundum gengur kindin út á hlið
eða í hringi, oft „hallar hún á“ og annað eyr-
að eða bæði hanga máttlaus. Aðrar lamanir
koma fljótlega í ljós, svo kindin liggur að lok-
um ósjálfbjarga og drepst vanalega á fáum