Freyr - 01.04.1955, Síða 14

106
FREYR
Aberdeen Angus tarfur (efri mynd).
Hereford tarfur (neðri mynd).
landi er nauðsynlegt að leggja áherzlu á
það, að ekki má til þess koma að blanda
saman íslenzka nautgripakyninu og holda-
kyni í þeim tilgangi að ætla sér að reyna
að sameina holdsöfnunareiginleika holda-
kynsins og mjólkureiginleika íslenzka kyns-
ins. í þessu sambandi má geta þess, að
Ayrshire kynið, sem er eitt fegursta og bezta
mjólkurkynið, og Galloway holdakynið, sem
er gjörólíkt að vaxtarlagi og eiginleikum,
hafa verið tæktuð svo að segja hlið við hlið
í Suðvestur-Skotlandi jafnvel öldum sam-
an, án þess að þeim hafi verið blandað sam-
an, enda kemur tæplega nokkrum manni
þar í landi slíkt til hugar.
Byggingareinkenni holdanautgripa.
Vaxtarlag holdanautgripa er mjög frá-
brugðið vaxtarlagi mjólkurkynja. Bygging-
areinkennum mjólkurkúa hefur Hjalti
Gestsson, ráðunautur, lýst í Búnaðarriti
1952, bls. 244—245, og verður þeim ekki lýst
hér að öðru leyti en því, að skrokkurinn á
að gildna og bolurinn að dýpka eftir því,
sem aftar dregur. Er nauðsynlegt að kýrn-
ar hafi nóg rými fyrir stórt júgur. Skrokk-
urinn á holdanautgripum á hins vegar að
vera eitthvað í líkingu við rétthyrning að
lögun. Hausinn á að vera lítill, ennið breitt
milli augna og stutt bil frá augum að grön-
um, eyrun smá. Augnaráðið á að vera milt
og rólegt, enda eru holdakyn skapminni en
mjólkurkyn. Hálsinn sé stuttur, en sver, og
falli vel að bógunum, sem bera á sem minnst
á.
Gripirnir eiga að vera fremur stuttir, en
ekki um of, sverir, lágfættir með gleiða og
beina fótstöðu að framan og aftan. Beina-
bygging öll á að vera fíngerð, en vöðvar
miklir, vel þroskaðir og þéttir. Bakið á að
vera beint, breitt og vel holdfyllt, rifin
hvelfd og stutt bil milli aftasta rifs og ytra
mjaðmarhorns, malirnar beinar, breiðar og
flatar og svo vel holdfylltar, að hvorki
mjaðmarhorn, krossbeinskambur né set-
bein sé áberandi. Halinn á að falla niður
lóðrétt, lærvöðvarnir eiga að vera mjög
þykkir og ná sem bezt niður á hæklana. All-
ur á skrokkurinn að vera djúpur, húðin
mjúk og fremur þunn.
Lítið er lagt upp úr mjólkureinkennum,
enda talið nægjanlegt, að kýrnar mjólki
nóg handa kálfi sínum. Ber þó á því, að
mjólkurhæfileiki sumra kynjanna sé ekki
nógur til þess, ef þroskamiklir nautkálfar
eiga í hlut.
Holdasöfnun, kjötgæði og bráðþroski.
Kjötprósenta holdanautgripa er há,
venjulegast milli 52 og 60. Uxar tilbúnir til
slátrunar eru oft taldir hafa 57% fall, en er
vitanlega mjög misjafnt. Beztu gripir af
ræktuðustu kynjunum ná kjötprósentunni
62—70, séu þeir kappaldir á kjarnfóðri fyr-
ir slátrun. Séu gripirnir mjög magrir, getur