Freyr - 01.04.1955, Qupperneq 39

P R E Y R
127
III.
Jón á Laxamýri herjar að mér með stór-
fylkingu sinna hornóttu hrúta. Hann mun
þó sanna hið fornkveðna: „Að illt er að
kljást við kollóttan“. Ég mun fyrst svara
honum þar sem hann brigzlar mér um vís-
vitandi ósannindi.
1. Meðalvigt dilkhrúta minna í K. Þ. var
líkt og Jón segir. En þangað fóru ekki öll
mín sláturlömb. Fjögur barna minna eru
gift og hafa ekki landbúnað að aðalat-
vinnu. Þau fengu öll til sinna þarfa valda
dilkaskrokJca úr mínu búi. Þessi dilkaföll
voru vegin, en ekki metin af kjötmats-
manni. Þessir völdu skrokkar voru auðvit-
að með teknir í meðalvigt þegar forða-
gæzlumaður gerði upp afurðir af ám mín-
um og birti þær tölur, er hann reiknaði út,
og ekki annað.
Það er hart aðgöngu að þurfa að ræða á
prenti heimilisástæður sínar og einkamál.
Ég hefði aldrei farið að segja frá afurðum
minna skepna, ef Jón á Laxamýri hefði ekki
tilefnislaust farið rangt með, er hann taldi
mig eiga óvenjulega rýrt fé.
Eins og allir sjá, sem bera saman meðal
fallþunga og kjötþunga eftir á hjá mér, var
meirihlutinn af mínum dilkum tvílembing-
ar, alveg eins og á Laxamýri. Flokkunina er
ekki hægt að bera saman, vegna þess að úr-
val úr mínum dilkum var ekki metið.
Annars skiptir vænleiki míns fjár engu
máli, þar sem ég geri enga tilraun til að ota
því fram sem kynbótafé. Hins verður að
krefjast, að Jón á Laxamýri leggi á borðið
óvéfengjanlega afurðaskýrslu fyrir allt
sitt fjárbú. Hann ætti að birta kjötþungann
eftir á, ekki aðeins 1953 heldur öll árin frá
1949, til þess að öllum landslýð verði ljós
hin glæsilega fjárrækt hans og fjár-
mennska.
2. Jón á Laxamýri ber mig enn ósann-
indabrigslum um jafn einskisvert atriði og
það, hvort ég hafi mætt á hrútasýningu, er
hann hélt hér á réttinni. Ekki nenni ég að
leiða að þessu votta. En flestir munu sjá,
að ég hef betri aðstöðu til að muna þetta
rétt. Þessi marg endurteknu ósanninda-
brigzl eru stráksleg og örþrifaráð rökþrota
ffianns.
3. Jón á Laxamýri þreytist aldrei á því
að segja afrekasögur af sjálfum sér og
hrútum sínum. Ýmist koma sögur þessar
sem sérstakir þættir eða hann fellir þær
inn í greinar um önnur mál. Nóg er af
sjálfshólinu í þessari grein hans, og svo
auðvitað ein Gullhúfusonar saga.
Betur fynndist mér fara á því að hrúta-
sögur hans birtust framvegis á auglýsinga-
síðunum í Frey.
Ég gæti frá mínu heimili, og úr nágrenni,
sagt margar sögur af afburða vænum ein-
staklingum bæði fyrir og eftir fjárskipti.
En Elíkar sögur hafa ekkert að segja. Kyn-
bótahæfni verður fyrst sannprófuð gegn-
um marga ættliði, þar sem kostir og gallar
eru rannsakaðir með fyllstu nákvæmni og
samvizkusemi.
IV.
Helga á Hrafnkelsstöðum þykir „mikils
við þurfa“ til varnar sér, sem kynbóta-
manni, í septemberblaðinu. Mér finnst
hinsvegar lítils með þurfa að svara grein
hans.
1. Hann er nú alveg fallinn frá því, að ég
sé skáld, eða Sókrates endurborinn. Sjálf-
ur er hann nú stiginn til jarðar af skáld-
fáki sínum. Höfum við nú báðir fast land
undir fótum.
2. Hrafnkelsstaðabóndinn „skammar“
mig fyrir það, að ég hafi ritað skammar-
grein. Þetta er fjarri öllum sanni. Ég minn-
ist á sálræna manntegund, sem frægur út-
varpsfyrirlesari nefnir „sýndarmenn" en
ungur ráðunautur „hina snöggsoðnu“. Ég
get þess að slíkir menn geti verið ágætir
borgarar, þótt þeir séu illa fallnir til for-
ystu, t.d. í búvísindum. Ég færi að þessu
dæmi. Öll greinin er rituð í léttum tón, og
sumsstaðar gamansömum, þótt undiralda
alvörunnar sé allsstaðar á bak við. Ég reyni
hvergi að mannskemma andstæðingana.
. Helgi segir nú, að ekki muni hann jafna
saman hrútum og nautum Hrunamanna að
kynbótagildi. Ég skil þetta svo að nautin
séu hrútunum fremri. Ég hélt einnig að svo
hlyti að vera. Samkvæmt eðlilegum starfs-
reglum nautgriparæktarfélaganna ætti að
vera hægt að fá kynbótanaut, þar sem kost-
ir og gallar eru kunnir í marga ættliði,