Freyr - 01.05.1960, Síða 5
Áburðarnotkun og áburðarverzlun
Svo er sagt, að hingað til íslands hafi
tilbúinn áburður fyrst flutzt laust fyrir
aldamótin siðustu, en eflaust hefur það
verið mjög lítið magn og sjálfsagt aðeins til
reynslu og af forvitni bví að hér var algert
nýmæh á ferðinni. í öðrum löndum hafði
slíkur áburður að vísu verið notaður um
skeið en einnig í litlum mæli víðast.
Árið 1904 er tilbúinn áburður lítillega
kynntur bændum í stuttri fréttgrein. Um
þær mundir er byrjað á tilraunum með
hann hér, að tilstuðlan Búnaðarfélags ís-
lands, hjá bændum og svo í gróðrarstöðv-
unum í Reykjavík og á Akureyri.
Árið 1906 mun eiginleg verzlun með áburð
hafa verið komin á rekspöl. Þá birti FREYR
auglýsingu frá DET DANSKE GÖDNINGS-
KOMPAGNI í Kaupm.höfn, þar sem aug-
lýst er hvaða tegundir áburðar sé um að
velja, en þær voru: 37% kalíáburður og
kainit, superfosfat og Thomasfosfat og svo
Chilísa’tpétur. Getið er um hverjir séu um-
boðsmenn er taki á móti pöntunum, en það
voru forgönguaðilar búnaðarmálanna. og
tveir kaupmenn. Þetta sama ár var fluttur
til landsins tilbúinn áburður fyrir 2157
krónur en magns eigi getið.
Á árunum 1910—1914 nam innflutningur
áburðar aðeins örfáum lestum eða frá einni
til átta lestum árlega. Varð stöðnun á þeim
innflutningi á styrjaldarárunum 1914—18
en frá 1920 óx hann hröðum skrefum, og
hefur gert það síðan. Á árunum eftir 1920
urðu átök mikil útaf sölufyrirkomulagi til-
búins áburðar, en þau atriði skulu eigi rak-
in hér. Upp úr þeim átökum komst salan í
hendur hins opinbera og síðan 1929 hefir
Áburðarsala ríkisins haft einkarétt á inn-
flutningi og sölu áburðar og með stofnun og
starfrækslu Áburðarverksmiðjunnar í Gufu-
nesi var Áburðarsölunni og falið að annast
sölu á framleiðslu hennar.