Freyr - 01.05.1960, Side 15

FREYR
167
eitt nægir til að sýna fram á þörfina fyrir
úrbætur.
Látum svo vera að miklum fjármunum
sé varið til kaupa á útlendu grasfræi, og
stórum upphæðum til að búa því vaxtar-
skilyrði í íslenzkri mold. Slíkt er eins og
það á að vera, — ef að gagni kæmi. En sé
það svo, að sáðgresið lifi yfirleitt ekki nema
stuttan tíma, deyi síðan út og skilji túnið
eftir í órækt vegna þess að það hefur útrýmt
íslenzka valllendisgróðrinum, og varpa-
sveifgras og annað illgresi erfi síðan land-
ið að miklu eða öllu leyti, þá er ljóst, að
það, sem við höfum gert er alls ekki nógu
gott.
Einhver kann að segja sem svo, að þessu
sé alls ekki svona varið. Hér sé verið að fara
með rakalausar fulyrðingar og tilgátur, og
feginn yrði ég að sem flestir gætu sýnt fram
á, að svo væri. En hins vegar munu marg-
ir kannast við lýsinguna hér að framan
eða eitthvað henni líkt.
Á tilraunastöðinn á Reykhólum hafa ver-
ið gerðar nokkrar tilraunir og athuganir
varðandi innfluttar grastegundir og stofna
þeirra. Þar hafa afköst þeirra og ending
verið athuguð. Niðurstöður þeirra tilrauna
verða ekki raktar hér, en þær ganga mjög
í þá átt að sanna það, sem hér hefur verið
drepið á að framan. Svipaðar eða sams
konar tilraunir hafa eflaust verið gerðar á
hinum tilraunastöðvunum, þó að mér sé
ekki kunnugt um niðurstöður þeirra.
Um tilraunir á Reykhólum.
Tilraunirnar á Reykhólum hafa f'.estar
verið lagðar út í framræstri og nær halla-
lausri mýri. Þar hafa margar grastegund-
irnar og stofnar annarra dáið út með öllu
þegar á 1. vetri, aðrar goldið meira og
minna afhroð, en einstaka stofnar staðið
sig allvel. Þó ber þess að gæta, að þetta iand
hefur ekki verið haustbeitt og að því leyti
betur undir veturinn búið heldur en tún
munu yfirleitt vera. Þrátt fyrir það hefur
útkoman ekki orðið betri en þetta.
Nokkrum föðmum sunnar í sömu mýrinni
var, árið 1955, tekin upp tilraun með áhrif
áburðar á óhreyft beitiland, og er sagt
frá niðurstöðum hennar í 11.—12. tbl. Freys
1959. Athyglisvert við þá tilraun finnst mér
það, að e-liður hennar, sem fengið hefur
árlega 70 kg P2O0+6O kg K2O+7O kg N/ha
sem er minni skammtur hvað köfnunar-
efni snertir heldur en nú mun almennt
borinn á tún, hann skilar að meðaltali ár-
lega sl. 4 ár (55 sleppt) rúmlega 81 Hb/ha
af mjög góðri vallendistöðu. Hér hefur
þó ekkert annað verið gert en að bera
alhiiða áburð á framræsta mýri, (ekkert
athugað sýrustig) land, þar sem hálfgrasa-
rusl var ríkjandi gróður í upphafi en sem
nú hefur algjörlega horfið fyrir töðunni.
Ég efast um, að fallegri gróður finnist nú
í landi stöðvarinnar hvort sem leitað er í
túni eða tilraunareitum; að minnsta kosti
er hans varia að leita í fræblöndunarreit-
unum. Uppskerumagnið verður að teljast
mjög gott miðað við áburð og aðeins 1 slátt
öll árin. Efast ég um að það stæði langt
að baki því bezta í sáðsléttunum meðan
þær eru í fullri rækt miðað við sömu með-
ferð, hvað þá þegar þær fara að ganga úr
sér og samanburðurinn verður óhagstæð-
ari fyrir þær. Enda kemur það nokkuð heim
við aðrar tilraunaniðurstöður frá Reykhói-
um. Það hefur þó einkum verið talið inn-
fluttu grastegundunum til gildis, að þær
væru afkastameiri fóðurjurtir heldur en
okkar lágvaxni innlendi gróður.
Sé þetta rétt athugað er ljóst, að núgild-
andi nýræktaraðferðir okkar og sáðvöru-
innflutningur þurfa endurskoðunar við. Við
erum sennilega með stórkostlegar árlegar
framkvæmdir á döfinni, sem eru langt á
undan ýmsum þekkingaratriðum, er þær
þyrftu að byggjast á, og sem við sækjum
varla til annarra þjóða en verðum að
skapa okkur sjálfir.
Ályktanir.
Mér þykir hlýða að draga nokkrar á-
lyktanir af þeim atriðum sem hér hefur
verið hreyftNvið.
1. Flestar innfluttar grastegundir og teg-
undaafbrigði þola engan samanburð við
innlendan túngróður og geta verið til mik-
ils ógagns með því að rýma honum burt.
Þær eiga þvi ekkert erindi í nýræktir okk-
ar. Þar með er ekki sagt, að slíkar tegundir