Freyr - 01.07.1971, Page 6

INNFLUTIMINGUR
SAUÐNAUTA TIL ÍSLANDS
Eftir* Óttar Indriðason
■ MIMIIIIIIIIIIIIINIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII
1 Höfundur greinar þessarar býr vestan hafs |
= og vinnur þar að náttúruverndarmálum. =
= Hann er Þingeyingur að ætt og uppruna. =
■ lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllMlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Eins og allir vita, eru aðeins örfáar teg-
undir spendýra á íslandi. Þessu veldur
auðvitað einangrun eylandsins og svo það
hve stutt er síðan síðasta hluta ísaldar
lauk í landinu. Má raunar segja, þegar
litið er á jökla landsins, að hún standi enn
yfir.
Talið er, að þegar forfeður okkar komu
til landsins hafi refurinn verið eina villta
spendýrið á landi. Trúlegt er, að þær tvær
tegundir sela, sem hér fyrirfinnast að
jafnaði, hafi, þá sem nú, komið upp á
strendur landsins til þess að ala kópa sína.
Með landnámsmönnum eða síðari skipum
komu svo haga- og húsamýs og rottur. Þá
er að geta hreindýranna og svo minksins.
Þar með eru víst upp taldar tegundir spen-
dýra á landi voru.
Minkurinn á sér fáa forsvarsmenn sem
von er, því þetta er fullkomið aðskotadýr
í lífshjúp (biosphere) landsins, þó hann sé
skaðlaus í heimalöndum sínum. Þetta litla
en harðvítuga rándýr hefur auðsjáanlega
gert stórfeldan skaða á fiskum og fuglum,
og eru þó varla allar þær skemmdir taldar.
Vonandi er hægt að halda minknum í
skefjum, eins og gert hefur verið undan
farið, með því að vinna gren, en ólíklegt
er að íslendingum takist að koma minkn-
um fyrir kattarnef, frekar en refunum, sem
þjóðin hefur herjað á í þúsund ár, en eru
þó enn samborgarar okkar. Ennfremur
skilst mér að loðdýrarækt, þar á meðal
minkabú, séu aftur leyfð, og er þá hætt
við að fleiri dýr geti sloppið.
Saga hreindýranna á íslandi er öll önn-
ur. Þau voru flutt til landsins beinlínis
með það fyrir augum að auðga dýralíf
þess. Segja má, að þetta hafi tekizt vel og
að góður, umhverfisvanur, íslenzkur stofn
sé og hafi lengi verið á norð-austur há-
lendinu.
Ég vil stinga uppá því, að við íslend-
ingar tökum nú blað úr „hreindýrabók-
inni“ og aukum aftur við dýraríki landsins
á þann hátt að flytja sauðnaut til okkar,
með það fyrir augum að koma upp hjörð
íslenzkra sauðnauta.
Áður en ég greini frekar frá ástæðum
mínum fyrir þessari tillögu, skulum við
fyrst rifja upp sögu sauðnautanna með ör-
fáum orðum.
* * ❖
Sauðnaut eru meðal hinna harðfengustu
og þróttmestu dýra, sem ala aldur sinn í
þeim löndum er liggja að norðurskauti.
Þau eru hinsvegar hættulaus og gera eng-
um manni mein, séu þau áóreitt. Náttúru-
286
F R E Y R