Freyr - 15.06.1983, Síða 33

eftir Jónas Jónsson, búnaðarmála-
stjóra um loðdýrarækt og land-
búnað, þar sem loðdýraræktinni
er lýst og vil ég þakka fyrir þær.
En sjaldan eða aldrei hef ég heyrt
að búnaðarmálastjóri hafi lagt
nokkur mál fyrir stjórn SIL eða
hinn almenna loðdýrabónda varð-
andi uppbyggingu loðdýraræktar,
fræðslu eða lög.
Undanfarna mánuði hafa loð-
dýrabændum borist söluskýrslur
frá uppboðshúsum þar sem fram
koma upplýsingar um framleiðslu
þeirra, gæðaflokkun, stærð, lit,
hreinleika og galla. Eftir þeim
upplýsingum, sem ég hef fengið
frá bændum ber söluskýrslum ekki
vel saman við lífdýraflokkun í
haust, og þyrfti Búnaðarfélagið
eða SÍL að fara betur ofan í það
mál.
Á Búnaðarþingi nú í vetur flutti
Pálmi Jónsson ávarp að vanda.
Þar kom m. a. fram, að hann teldi
yfirbyggingu í landbúnaði of dýra.
Fyrir nokkru hitti ég bónda,
sem sagðist hafa verið að velta því
fyrir sér hvort það væri e. t. v.
betra, ef SÍL sæi um ráðunauta-
þjónustu í loðdýrarækt en ekki
Búnaðarfélagið, og mundi þá
landbúnaðarráðuneytið leggja
fram fjármagn í ráðunautaþjón-
ustuna í gegnum SÍL. Þessu atriði
vil ég hér með koma á framfæri
meðal loðdýrabænda. Spurningin
er að mínu mati þessi: „Hver á að
stjórna ferðinni í loðdýrarækt?"
Hjá refum byrjar pörun í mars
og getur staðið fram í miðjan maí.
Þá tekur við got, sem er afar
viðkvæmur tími, þar sem enginn
ókunnugur má koma inn í refabú-
ið. Fyrstu refalæðurnar gjóta í
byrjun maí og í maílok er byrjað
að gefa hvolpunum, sem er tölu-
vert tímafrekara en fóðrun á
minkahvolpum. Ef refalæða par-
ast 10. maí er hún tekin frá hvolp-
unum um 10. ágúst, þannig að
refabóndi er svo að segja jafn
bundinn við búskapinn og kúa-
bóndi yfir sumarið. Síðan er refa-
hvolpunum stíað í sundur líkt og
minknum og síðast kemur pelsun-
in í okt.-nóv. og fram í des.
Eins og sjá má af framan-
greindu er vinnuálag nokkuð
breytilegt milli þessara tveggja at-
vinnugreina, þótt skyldar séu.
Ef við berum saman 60—80
refalæðu-bú og 250 minkalæðu-
bú, þá er refabóndinn með annan
fótinn í refabúinu frá því í mars og
fram í ágúst-sept., og síðan í pels-
un. Minkabóndinn er aðeins með
2—3 vinnu„tarnir“, þ. e. miklu
fleiri daga, sem eingöngu þarf að
fóðra dýrin.
Ef litið er á tekjurnar, þá hefur
refaræktin haft vinninginn undan-
farin ár. En spurningin er hvort
við stöndum ekki á tímamótum
einmitt núna hvað snertir stöð-
ugra verð bæði á refa og minka-
skinnum.
Nú hefur nýlega verið fluttur til
landsins minkur frá Danmörku,
sem ég bind miklar vonir við.
Þeim mönnum. sem ekki hafa
tekið ákvörðun um hvora dýrateg-
undina þeir eiga að velja vil ég
ráðleggja að fylgjast vel með
hvernig þessi nýi minkur reynist.
Það hafa oft verið nefndar tölur
um skinnaverð svo og hagnað eða
tap í loðdýraræktinni. Ég ætla að
sleppa öllu slíku, en ráðlegg þeim,
sem áhuga hafa að leita sér upp-
lýsinga sem víðast.
Samband íslenskra loðdýra-
ræktenda (SÍL) hefur verið starf-
andi í yfir 10 ár. Það hefur tekið
mikinn fjörkipp á síðustu árum
undir forystu Hauks Halldórs-
sonar formanns og Jóns R.
Björnssonar, framkvæmdastjóra,
sem hefur nú verið fastráðinn í 1
ár. Áður en hann var ráðinn fram-
kvæmdastjóri í Vi stöðu voru kann-
aðar undirtektir hjá ýmsum
frammámönnum í landbúnaði og
pólitík og voru gefnar góðar vonir
um fjárstuðning til uppbyggingar
loðdýraræktar. Hver ætli staðan
sé svo í dag? Jú. megnið af loforð-
unum voru „loftbólur“, sem hafa
hjaðnað. Vegna þessa verða
bændur að standa vörð um loð-
dýraræktina í heimahéraði og á
landinu í heild.
Að lokum vil ég hvetja nýja
loðdýrabændur til að leita með
vandamál sín til þeirra sem hafa
meiri reynslu.
Stöndum saman, hjálpumst að.
Með bestu kveðju og ósk um
gott loðdýraár.
FREYR — 481