Freyr - 01.02.1996, Blaðsíða 30

Mynd 2. Hlutfall grójfóðurs í fóðri kúa árin 1994 og 1995. 0,8 = 80% gróffóður.
sem höfðu aðstöðu og kunnáttu til
að nýta gripi sína betur en áður,
fremur takmarkaður heyfengur að
magni víða um land haustið 1995 og
að síðustu sterkari viðbrögð en áður
í þá átt að framleiða mjólk þegar
álag er á greiðslur fyrir mjólkina.
Hægt er á margan hátt að skoða
þróun framleiðslu og kjamfóður-
notkunar í samhengi. í mynd 2 er
einn slíkur samanburður sýndur. Þar
er reiknað hve hátt hlutfall
mjólkurframleiðslu í hverju héraði
virðist byggt á gróffóðri og er þá
gerð krafa um að hvert kg kjarn-
fóðurs skili 2,5 kg af mjólk eins og
alþekktar niðurstöður fóðurtilrauna
segja okkur. Þessi samanburður
sýnir glöggt að þróunin er alls
staðar í öfuga átt eins og vænta má
nema í Suður-Þingeyjarsýslu þar
sem ástand er óbreytt á milli ára. Á
það skal bent að þessi mælikvarði
hentar ef til vill fyrst og fremst til
samanburðar en má ekki taka of
bókstaflega sem best sést á því að ef
kjarnfóðurgjöf er engin þá kemur sá
aðili best út óháð því hverjar afurðir
eru. Einnig er rétt að benda á að
kjarnfóðurgjöf er ekki skráð nema á
um tveimur þriðju hlutum búa sem
skýrslur senda en hér eru hins vegar
notaðar meðaltalstölur um afurðir á
öllum búum. Slíkt getur skekkt eitt-
hvað samaburð á milli héraða en
síður innan héraðs vegna þess að
það eru sömu bú sem hafa þessa
skráningu bæði árin. Ljóst er, þegar
farið er að skoða afurðir og
kjarnfóðurgjöf í samhengi, að mis-
munur í henni skýrir allmikið af
afurðamun á milli héraða. Það
vekur einnig athygli að þessi
samanburður sýnir ekki þann mun á
milli héraða sem búast hefði mátt
við vegna munar í burðartíma hjá
kúm á milli héraða. Þannig sýnir
þessi samanburður hvað óhagstæð-
astar tölur í Húnavatnssýslunum en
það eru þau héruð þar sem hlutfall
kúa sem bera síðla vetrar og að vori
er hvað hæst.
Meginskýring á þeirri neikvæðu
þróun í framleiðslu á milli áranna
1994 og 1995 sem hér hefur verið
fjallað um er tvímælalaust hið slaka
gróffóður sem víða var notað í
mjólkurframleiðslunni á fyrri hluta
ársins. Á Suður- og Vesturlandi var
gróffóður haustið 1994 víða heldur
lélegt. Þetta leiddi til þess að þegar
kýr voru bundnar inn haustið 1994
varð víða á þessu svæði mikið fall í
afurðum og eins og reynsla hefur
kennt mönnum þá gekk lítt að vinna
það fall í afurðum upp síðar um
veturinn. Þá voraði fremur seint
vorið 1995, veturinn hafði verið
gjaffelldur og alltof víða í sveitum
norðanlands munu bændur hafa
verið orðnir knappir með hey.
Jafnbetra gróffóður haustið 1995
um allt land, en verið hefur nokkur
undangengin ár, mun hins vegar
leiða til umtalsverðra breytinga eins
og mjólkurframleiðsla um allt land
á síðustu mánuðum ársins sýnir.
Þessar niðurstöður sýna hins vegar
Tafla 2. Afurðahœstu bú á landinu 1995 með 10 árskýr
eða fleiri eru skýrslufœrðar
Kjam-
Kg fóður
Bú Arskýr mjólk kg
Viðar Þorsteinsson, Brakanda, Skriðuhreppi ............. 25,5 6550 847
Jón og Sigurbjörg, Búrfelli, Ytri-Torfustaðahreppi ..... 23,1 6465 1203
Félagsbúið, Baldursheimi, Mývatnssveit ................. 15,2 6358 1169
Gunnar Sigurðsson, Stóru-Ökrum, Akrahreppi ............. 18,7 6273 1005
Sturlaugur og Bima, Efri-Brunná, Saurbæjarhreppi ... 27,7 6131 1040
Ragnheiður og Klemenz, Dýrastöðum, Norðurárdal ... 16.7 5877 839
Vilhjálmur Þórarinsson, Litlu-Tungu II, Holtum ......... 20,7 5859
Kristján B. Pétursson, Ytri-Reistará, Amameshreppi ... 10,5 5852 1167
Óskar Kristinsson, Dísukoti, Djúpárhreppi .............. 17,6 5851 1013
Reynir Gunnarsson, Leirulækjarseli, Álftaneshreppi ... 21,7 5795 808
70 FREYR-2’96