Litli Bergþór - 01.06.1989, Blaðsíða 19

Vorsmölun - frh
undan straumi og það fór allvel.
Svo segi ég: “Nú röðum við
okkur upp og ríðum á móti
straumi”. Einar í Brattholti var
við hlið mér og hesturinn undir
honum sekkurenkemurfljótlega
upp og Einar á honum en púar
miMð frá sér og segir:”Getur
helvítis hesturinn ekki synt?” En
svo-leiðis var að hann varaði sig
ekki á að taka ekki í tauminn og
þarmeðfórhesturinnniður. Þetta
fór allt vel en mikið var hlegið.
Nú var skipt liði. Einar smalaði
niður til Brattholts með einhverri
meðhjálp en við niður til Hóla og
öllu gerð skil, markað og rúið.
Þetta gátu verið skemmtilegar
ferðir ef við vorum heppnir með
veður. En hið gagnstæða ef við
fengum alltaf rok og rigningu
eins og stundum kom fyrir. Það
tók af gamanið að standa í rúningi
úti í svoleiðis veðri.
Njála feöruð???
Sigurður Sigurmundsson í Hvítárholti er sístarfandi að ýmsum áhugaverðum
hugðarefnum sínum og er lesendum LB að góðu kunnur, Hann tók vel í að segja
lítið eitt af væntanlegri bók sinni “Sköpun Njálssögu”.
S.B.
Höfundar íslendingasagna létu sem kunnugt er ekki nafns síns getið. Allt frá ritun
þeirra og fram á þessa öld var ekki spurt um það, hvemig þær hafi til orðið eða hver
væri höfundur þeirra, Þær voru álitnar hafa skapast beint af vörum alþýðu, ritari skráð
þær sagnir en gat þó ekki talist höfundur verksins.
En á síðari tímum hafa menn ekki getað sætt sig við þessar skýringar. Tíminn líður og
bókmenntalegar skoðanir breytast sem annað. Nú er farið að líta á ritarann sem höfund
eða skapara verksins og sagnfræðin þokar þá um set fyrir skáldverkinu, þótt arfsögnum
sé þó engan veginn hafnað.
Hér er Njálssaga viðfangsefnið, listaverkið mikla, einn af hátindum heimsbókmennta.
Margir hafa verið tilnefndir sem höfundar Njálssögu þótt hér verði ekki upp taldir. í riti
þessu er aðeins fjallað um einn þeirra Svínfellinginn Þorvarð Þórarinsson ffá
Valþjófsstað í Fljótsdal, “síðasta goðann”, einn voldugasta höfðinga á síðari hluta 13.
aldar. Hann taldi Barði Guðmundsson þjóðskjalavörður höfund Njálssögu. Um það reit
hann margar nýstárlegar ritgerðir sem út komu á sínum tíma í bók að nafni “Höfundur
Njálu”. Bók sú varð aldrei samræmt rit enda lést Barði fyrir aldur fram. Margir unn-
endur þessara fræða væntu þess að einhver yrði til þess að vinna það verk. Ekki bólaði
á því og allt var að falla í gleymsku. Þegar svo var komið, eftir áratuga umhugsun,
ákvað ég loks að hefjast handa. í ritinu er fyrst rakinn æviferill Þorvarðar Þórarinssonar
á sögusviði 13. aldar. Síðan eru ritgerðir Barða vegnar hver og ein, gildi metið og borið
saman æviferil höfundarins. Bókin er fyrst og fremst skrifuð til að renna stoðum undir
kenningu Barða Guðmundssonar. Það þýðir þó ekki það, að fallist sé á allt í hans
kenningu, en öðru er bætt við eins og eðlilegt er þegar einn tekur við af öðrum.
Um efni bókarinnar verður ekki sagt meira hér nema geta mætti þess, að fjallað er um
eina frægustu setningu sögunnar á annan hátt en áður hefur verið gert.
(Ef einhveijir áhugasamir óskuðu eftir áskrift þá er hún fyrir hendi.)
Sigurður Sigurmundsson.
Litli-Bergþór 19