Neytendablaðið - 01.12.2002, Blaðsíða 7

í stuttu máli
Setjið
árgjaldið á
greiðslu-
kort!
Neytendasamtökin hafa
þrjár leiðir til að innheimta
félagsgjöld. í fyrsta lagi
greiðir meirihluti félags-
manna árgjald sitt með
boðgreiðslum á greiðslu-
korti, í öðru lagi heimsækir
innheimtufólk félagsmenn
og í þriðja lagi eru félögum
sendir gíróseðlar. Það verð-
ur að segjast eins og er að
síðasttalda aðferðin hefur
ekki reynst vænleg fyrir fé-
lagasamtök og innheimtist
tiltölulega lítið með gíró-
seðlunum. Að gengið sé í
hús til að innheimta félags-
gjald þykir mörgum hvim-
leitt, en það er að auki
kostnaðarsamt fyrir Neyt-
endasamtökin.
Langódýrasta aðferðin er
að sem flestir félagsmenn
greiði árgjaldið með
greiðslukorti. Þetta er líka
þægilegast fyrir félagsmenn
sem nota greiðslukort. För-
um vel með það takmark-
aða fé sem við höfum til
neytendamála - setjum ár-
gjald Neytendasamtakanna
á greiðslukort.
Rétt er að minna á að
þeir sem það gera geta skipt
árgjaldinu í tvennt.
Munið
póstlistann!
Á heimasíðu Neytendasam-
takanna, www.ns.is, er hægt
að skrá sig á sérstakan póst-
lista. Með því að skrá sig
þar fær viðkomandi tölvu-
bréf þegar nýtt efni kemur á
heimasíðuna. Það er gott að
fylgjast með - munið að
skrá ykkur á póstlistann.
Sama rétt fyrir sjúklinga alstaðar á Norðurlöndum
Réttur sjúklinga á að vera sá
sami í öllum ríkjunum á
Norðurlöndum. Þetta er niður-
staða nýrrar skýrslu frá nor-
ræna neytendasamstarfinu. I
skýrslunni, sem norræna ráð-
herranefndin gefur út, eru bor-
in saman lög um rétt sjúklinga
á Norðurlöndum. Margt er
sameiginlegt með ríkjunum en
í sumum tilvikum er nokkur
munur og það hefur meðal
annars þýðingu fyrir sjúklinga
sem sendir eru til annars nor-
ræns lands á kostnað heima-
ríkisins.
Umræðan um sama rétt
sjúklinga á Norðurlöndum er
mikilvæg, enda er heilbrigðis-
kerfið í öllum ríkjunum undir
miklum þrýstingi um sparnað.
Langir biðlistar gera það að
verkum að margir sjúklingar
leita til annarra norrænna
landa en síns eigin til að fá
nauðsynlega meðferð. Þess
vegna spyrja sjúklingar sig í
auknum mæli hvernig þeir séu
tryggðir fyrir mistökum sem
gerast utan heimalandsins.
Það er sameiginlegt með
norrænu ríkjunum að sam-
þykki sjúklings um með-
höndlun er virt rnikils. Norsk
heilbrigðisyfirvöld viður-
kenna þó ekki rétt sjúklinga til
að hafna læknismeðferð. Það
er hins vegar gert í Dan-
mörku, Finnlandi, á Islandi og
í Svíþjóð, jafnvel þótt það
leiði til dauða. Svíþjóð er eina
norræna ríkið þar sem ekki er
til heildstæð löggjöf um rétt
sjúklinga. Sjúklingar í Noregi,
í Svíþjóð og á Islandi hafa
lagalegan rétl til að fá tvöfalt
álit, mat frá tveimur læknum.
Á móti hafa Danir frjálsara
val um á hvaða sjúkrahús þeir
eru lagðir inn.
Fram kemur í skýrslunni að
ef veita á sjúklingum nægi-
lega vernd þarf að lögfesta
rétt sjúklings. Þetta er nauð-
synlegt til að réttarstaða sjúk-
lings skerðist ekki tilviljunar-
kennt vegna of lítilla fjárveit-
inga. Réttaröryggi gerir auk
þess ráð fyrir að sjúklingar
þekki rétt sinn.
Þessi skýrsla um rétt sjúk-
linga á að geta skapað grund-
völl fyrir frjórri umræðu, ekki
síst meðal þeirra sem málið
skiptir, og það eru margir, í
raun allir. I framhaldinu er
það verkefni ríkisstjórnanna á
Norðurlöndum að taka af-
stöðu til þess hvort ekki á að
samræma betur heilbrigðis-
löggjöf norrænu ríkjanna.
I naglalakki eru mörg óæskileg efni
Samkvæmt danska neytenda-
blaðinu Tœnk-test eru í nagla-
lakki ýmis efni sem geta verið
skaðleg fyrir heilsuna. Rann-
sakaðarvoru 17 mismunandi
tegundir naglalakks og var
þeirn öllum sameiginlegt að í
þeim voru efni sem geta vald-
ið vandamálum. í 14 þessara
naglalakka voru efni sem
danska umhverfisstofnunin
telur óæskileg samkvæmt sér-
stakri skrá. Eitt þessara efna,
díbútýl-eftalat, er hormón-
araskandi og getur haft áhrif á
getu kvenna til barneignar.
Þetta efni er að finna í mörg-
um snyrtivörum, en í mesta
magni í naglalakki. í nagla-
lakki finnst einnig formald-
ehýð-resín, en það efni er
krabbameinsvaldandi, og
eftalsyreanhydríð sem er of-.
næmisvaldandi og heilsuskað-
legt. Þessi efni eru ekki skað-
leg hér og nú, en enginn
þekkir langtímaáhrif þeirra.
Og þessi efni eru öll óæski-
leg.
Þær þrjár naglalakksteg-
undir sem ekki innihéldu
þessi efni voru Gosh, Revlon
og Revlon Street wear. Þar
sannast að það er algjör óþarfi
að nota þessi varasömu efni í
naglalakk.
NEYTENDABLAÐIÐ - desember 2002
7