Neytendablaðið - 01.09.2005, Blaðsíða 14

IMTWW
= ! [T] l|| í ■ 1 m ■' . ■ (W> ■ * 1

Félagsmaður sendi Neytendablaðinu
þessa áhugaverðu grein um lævís
brögð lágvöruverslana.
Lævís brögð lágvöruverslana
í ferðum mínum í lágvöruverslanir hef
ég tekið eftir kerfisbundnu misræmi -
eitthvað sem kann að virðast smá yfirsjón,
smávægilegt eitthvað hér og þar sem ekki
passar alveg við það sem telst sjálfgefið.
En þessar litlu gloppur hér og þar eru of
reglubundnar til að geta verið tilviljun, ég
tel þær vera vel ígrunduð brögð til að hífa
heildarverð innkaupakörfunnar upp um
talsverðar upphæðir.
Einingabragðið
Allir vita að stærri umbúðir þýða hag-
kvæmari kaup. Að minnsta kosti er það
rökrétt - umbúðir kosta sitt og það er dýrt
að pakka litlum skömmtum því þá verður
hlutfall umbúðanna meira í heildarverðinu,
ekki satt?
Ekki endilega. Ég hef margoft séð stærri
umbúðir seldar á hærra einingaverði, og
tvær eða fleiri minni einingar settar saman
í knippi og seldar á hærra verði heldur en
býðst þegar einingarnar eru keyptar stakar.
Það er raunveruleg ástæða fyrir því að
neytendalögin skylda verslanir til að sýna
einingaverð ásamt heildarverði pakkningar.
Með einingaverðinu verður einfalt að bera
saman mismunandi pakkningar af sömu
vöru. Skoðaðu næst smáa letrið þar sem
þú sérð verð á lítra, kíló, stykki eða aðrar
einingar. Það getur borgað sig.
Torgbragöið
Það er eitthvað í hópsálinni hjá okkur sem
gerir stafla af einhverjum vörum úti á gólfi
svo ómótstæðilega freistandi. En varaðu
þig á þessu. Það er ekki víst að þetta séu
hagstæðustu kaupin. Vörur í stöflum úti á
miðju gólfi seljast eins og heitar lummur.
Þetta er kjörinn vettvangur fyrir hagsýnan
verslunarstjóra til að losa sig við vörur sem
eru að komast á tíma - renna út eða nýrri
pakkningar að koma í hús. Ef ekki þarf að
losa sig við útrunnar vörur, þá má bara selja
hvað sem er með torgbragðinu á hvaða
verði sem er.
Tilboðsbragðið
Tilboð!! Rammað inn í gula stjörnu, eins og
æpandi slúðurmolar í Séð og Heyrt. Gulir
miðar hengdir á hillur eða í loft, tilboð á
þessu, tilboð á hinu. Þetta sparar svo mikinn
tíma, þú þarft ekki að vita hvað er eðlilegt
verð á hlutunum, þú kaupir bara það sem er
á tilboði og gerir góð kaup.
Kannski ekki endilega. Það sakar ekki að hafa
bak við eyrað að verslunin vill selja mest af
þeim vörum sem hafa háa álagningu. Það
eru þeirra tilboð. Stundum er besta verðið
alls ekki auglýst, þú finnur það inn á milli
tilboðsmiðanna, dettur um hangikjötsálegg
á 2.000 krónur/kg í stað tilboðshangikjöts á
3.000 krónur/kg.
Gleymdist að merkja verðið bragðið
Oft fléttað saman við torgbragðið - nokkrir
vöruflokkar úti á'gólfi, ef til vill skyldar
vörur, og sumar þeirra eru ómerktar. Einnig
notað í kælikistum, flestar vörur merktar en
nokkrar ómerktar. Þú fyrtist við þetta, en
þig vantar þessa ómerktu vöru. Allar hinar
vörurnar í kring eru á góðu verði, það hlýtur
að vera í lagi með þessa ómerktu, bara smá
yfirsjón að verðið er hvergi til sýnis.
Ég hef lent í þessu aftur og aftur, og ég man
ekki eftir öðru en að mér hafi verið refsað
á kassanum. Grillkveikilögur sem ég hélt
að myndi kosta 150-200 kostar skyndilega
400 krónur lítrinn. Hvítlauksknippi býst ég
við að greiða 50-100 krónur fyrir, en það
kostar 300 krónur. Þú skilur hvað ég er að
fara. Ef þú skýst í búð og kaupir nokkrar
vörur, heildarreikningur upp á 4.000 krónur
og tveir svona hlutir i körfunni. Þá hefur
þú tekið á þig 10°/o hækkun á heildarverði
körfunnar, 200 krónur á grillvökvanum, 200
krónur á hvítlauknum, það gerir 400 krónur
sem þú hefðir sloppið við ef vörurnar hefðu
verið kyrfilega merktar, til dæmis með
„Okur!1' í Hér og Nú-stjörnu.
Ég hef nýlega fundið góðan mótleik við þessu
bragði. Tvær tegundur af appelsínusafa eru
ómerktar inni í kæli. Ég tek bara 3 lítra af
hvoru, og byrja svo á því við kassann að
spyrja um verð og skila annarri eða báðum
ef vörurnar reynast á hærra verði en ég kæri
mig um.
Afsláttarbragðið
20% afsláttur á kassa, 30%, jafnvel 40
prósent afsláttur af merktu verði. Allt
auglýst í viðeigandi slúðurstjörnum. Hei,
sjáðu hér, AFSLÁTTUR. Lambalæri með
30% afslætti af 1.500 krónum á kíló seljast
betur heldur en lambalæri sem kostar 900
krónur á kíló með engum afslætti. Ef þér
finnst þetta óskiljanlegt, taktu þá vel eftir.
Það er verð per einingu sem þú greiðir á
endanum, ekki afsláttur í prósentum. 30%
afslátturinn kemur út á 1.150 kr/kg, það er
um 30% dýrara en 900 kr/kg lærið. Þegar
þú sérð 30% afslátt auglýstan, mundu þá
að það gæti í raun þýtt 30% okur, þó að það
sé auðvitað ekki algilt.
Lágvörumerkisbragðið
Lágvöruverðsverslanir bjóða gjarnan
upp á ýmsar vinsælar vörur í sínum
eigin pakkningum. Ávaxtasafar, brauð,
pakkað grænmeti, sápur og svo framvegis.
Neytandinn er alinn upp við það að
þessar vörur séu ekki endilega þær bestu
á markaðnum, en þær séu ódýrastar. Á
þessum skrýtnu tímum þar sem krónan
hefur styrkst í langan tíma, þá hefur það
gerst að merkjavörurnar lækka stundum
niður fyrir lágvörumerkin. Það er engin
ástæða til að verðlauna lágvörumerkin ef
þau standa ekki við það eina sem þau lofa,
sem er lægsta verðið.
Verðkönnunarlottóbragðið
Það er mikilvægt fyrir lágvöruverðsverslanir
að koma vel út í verðkönnunum sem fram-
kvæmdar eru reglulega á vegum ýmissa
samtaka og fjölmiðla. Verðstríðin svokölluðu
eru unnin með því að koma statt og stöðugt
út með lægsta verðið á þeim vörum sem eru
í þessum könnunum. Því má ýmsu fórna til
að vinna þetta stríð.
Lausnin er að hafa þær vörur sem eru í
verðkönnunum á góðu verði, að minnsta
kosti á þeim dögum sem kannanir eru gerðar.
Það er í lagi fyrir verslunarkeðjuna að tapa
ögn á þessum vörum, þvi góð útkoma er
góð auglýsing og styður þá ímynd sem er
nauðsynleg fyrir lágvöruverðsverslun, og
svo má alltaf bæta sér skaðann með því að
gabba neytendur með hinum brögðunum.
Þannig lækka lágvöruverðsverslanir verð á
ýmsum vörum niður úr öllu valdi í von um
að sigra í verðkönnunum. Þetta ótrúlega
hagstæða verð er hvergi auglýst með
gulum stjörnum og tilheyrandi. Þvert á
móti eru sambærilegar vörur, til dæmis
lágvörumerkjavörur, auglýstar með tilboðs-
miðum allt í kring. Neytandi sem horfir
framhjá brögðunum finnur að bestu tilboðin
eru þau sem hvergi eru auglýst eða otað
fram.
14 NEYTENDABLAÐIÐ 3. TBL 2005