Neytendablaðið - 01.11.2006, Blaðsíða 2

Brynhildur Pétursdóttir.
Efni
Leiðari ritstjúra 2
Frá kvörtunarþjúnustunni 3
Er soja hollt? 5
Gæðakönnun á sjónvörpum 6
Skúli efla sölutorg? 10
Frá tormanni 13
Gæflakönnun á MP3-spilurum 14
Hollara nasl og offita 17
Slow Food á íslandi 18
Neytandinn svarar 21
Umferöaröryggi 22
Sölumennska í skúlum
Þaö eru fimm ár síöan Neytendablaöið fjallaöi fyrst um sölumennsku i framhalds-
skólum en það var í tengslum við fartölvuvæðinguna. Neytendablaðið setti þá spurn-
ingarmerki við að sölumenn fengju aðgang að framhaldsskólanemum undir því yfir-
skini að nemendurnir þyrftu að kaupa sér fartölvur. Þróunin varð sú að fleiri fyrirtæki,
bankar, tryggingarfélög og símafyrirtæki sóttu inn í skólana með kynningar á vöru sinni
eða þjónustu. Þessi innrás þróaðist síðan út í viðskiptasamninga milli fyrirtækja og
nemendafélaga og hefur ýmsum brögðum verið beitt af hálfu fyrirtækjanna til að fá
unglingana í viðskipti.
Neytendasamtökunum hefur lengi fundist einkennilegt hvað fyrirtæki virðast hafa
óheftan aðgang að nemendum margra framhaldsskóla. Til að forvitnast betur um
afstöðu skólayfirvalda sendu samtökin öllum stærstu framhaldsskólunum spurningar er
varða sölumennsku innan veggja skólanna. Þetta var fyrst gert haustið 2003 og aftur
haustið 2005. í Ijós kom að flestir skólar hafa einhverja stefnu í þessum málum. Einungis
örfáir skólar banna alfarið sölumennsku og virðast minni skólar á landsbyggðinni vera
með skýrari og afdráttarlausari stefnu en fjölmennir skólar á höfuðborgarsvæðinu.
Margir skólar leyfa ekki sölumennsku nema að hún eigi sérstakt erindi til nemenda en
þannig virðast skólayfirvöld telja að bankar og fjármálafyrirtæki, tryggingarfélög og
fartölvuseljendur eigi ríkara erindi til nemenda en önnur fyrirtæki. Það vekur þó athygli
að jafnvel skólar sem fylgja skýrri stefnu og leyfa ekki sölumennsku fetta ekki fingur
út í samninga sem nemendafélög gera við fyrirtæki. Slíkt er alfarið á ábyrgð nemenda-
félaga, jafnvel þótt sölumennskan beinist að öllum nemendum skólans.
Þegar sölumennsku sem beinist að börnum er gagnrýnd eru seljendur og auglýsendur
fljótir að benda á ábyrgð foreldra. Enginn - og allra síst foreldrar sjálfir - neitar því að
foreldrar bera ríka ábyrgð, en einmitt þess vegna er eðlilegt að spyrja hvað sölumenn
og jafnvel stjórnmálamenn í prófkjörsslag eru að þvælast svo til óáreittir í framhalds-
skólum landsins þar sem foreldrar eru víðs fjarri.
Þá er athyglisvert að sölumennska sem viðgengst í mörgum framhaldsskólum myndi
aldrei vera leyfð á vinnustöðum. Þannig geri ég ráð fyrir að skólayfirvöld sem leyfa
sölumennsku af því tagi sem lýst er hér í blaðinu myndu seint hleypa sömu sölumönnum
inn á kennarastofuna, jafnvel þótt það fengist einhver styrkur í starfsmannasjóðinn fyrir
vikið, eða hvað?
Blaðið er prentað á
umhverfisvænan hátt.
Prentaö efni
NEYTENDABLAÐIÐ
4. tbl., 52. árg. - nóvember 2006
Útgefandi: Neytendasamtökin, Síðumúla 13,
108 Reykjavík
Sími: 545 1200 Fax: 545 1212
Veffang: www.ns.is
Netfang: ns@ns.is
Ábyrgðarmaður: Jóhannes Gunnarsson
Ritstjóri: Brynhildur Pétursdóttir
Ritnefnd: Jóhannes Gunnarsson, Þuríður
Hjartardóttir, íris Ösp Ingjaldsdóttir
Umsjón með gæðakönnunum: Ásmundur
Ragnar Richardsson
Yfirlestur: Finnur Friðriksson
Umbrot og hönnun: Ásprent Stíll ehf.
Prentun: GuðjónÓ ehf. - vistvæn prentsmiðja
Forsíðumynd: Mynstrað munngæti,
www.merkilegt.is, Ijósmyndari: Rúnar
Björnsson
Upplag: 11.000 eintök, blaðið ersent öllum
félagsmönnum í Neytendasamtökunum
Ársáskrift: 3.750 krónur og gerist áskrifandi
um leið félagsmaður í Neytendasamtökunum.
Heimilterað vitna íNeytendablaðið i öðrum
fjölmiðlum sé heimildargetið. Óheimilt er
þó að birta heilargreinar eða töflurán leyfis
Neytendasamtakanna. Upplýsingar úr Neyt-
endablaðínu er óheimilt að nota i auglýsingum
og við sölu nema skriflegt leyfi Neytendasam-
takanna liggi fyrir.
Blaðið er prentað á vistvænan hátt - Merkt
norraena Svaninum.
Lykilorð á heimasíðu: slow12
2 NEYTENDABLAÐIÐ 4. TBL. 2006