Neytendablaðið - 01.11.2006, Blaðsíða 18

Matast í makindum
Svœðisbundin matargeró úr íslensku hráefni en að ítölshum hœtti
Italía hefur löngum verið þekkt fyrir
frábæra matarmenningu enda kunna
ítalir svo sannarlega að njóta þess að
borða góðan mat og sötra Ijúffeng vín.
Máltíð á Italíu snýst ekki bara um matinn
sem er á borðum. Hún er athöfn þar sem
fjölskylda og vinir koma saman og njóta
þess að borða góðan og oftar en ekki
hollan mat.
Aðalmáltíð dagsins er gjarnan í hádeginu
og margir hvíla sig aðeins áður en haldið er
aftur til vinnu. Kvöldmatur er síðan borinn
fram nokkru seinna en við erum vön og er
yfirleitt frekar léttur. Ólíkt okkur íslend-
ingum elda ítalir sjaldan of mikinn mat og
skammta nokkuð nákvæmlega. Til dæmis
er talað um aö 70 g af pasta sé mátulegur
skammturá mann. Þá er miðað við að pasta-
diskur sé primo piatto eða forréttur.
ítalir eru grennstir allra Evrópubúa og má
þakka það ítölsku mataræði sem byggir á
góðu og fersku hráefni. ítalir hafa þó ekki
farið varhluta af skyndibitamenningunni
sem breiðst hefur út um heiminn þótt hún
hafi vissulega átt erfiðara uppdráttar á
Ítalíu en víða annars staðar.
Hægmeti í stað skyndibita
Rithöfundinum Carlo Petrini leist ekkert á
blikuna þegar ákveðið var aö opna McDon-
ald's-veitingastað við hið þekkta torg Piazza
di Spagna í Rómarborg árið 1986. Petrini fór
ásamt fleirum og mótmælti á friðsamlegan
hátt með „penne" (pastategund) að vopni.
Skömmu síðar stofnaði hann Slow Food-
hreyfinguna sem nokkurs konar andsvar
við skyndibitamenningunni (fast food) sem
breiðst hefur svo hratt um heiminn. Hreyf-
ingin hefur vaxið hratt og er oröin alþjóðleg
og telur 80.000 félagsmenn.
Ráðstefna Slow Food á Italíu
Slow Food-hreyfingin leggur áherslu
á fjölbreytni, árstíðabundið hráefni og
svæðisbundna matarmenningu. Friðrik Valur
Karlsson er félagi í hreyfingunni og rekur
ásamt konu sinni, Arnrúnu Magnúsdóttur,
veitingastaðinn FRIÐRIK V á Akureyri. Sá
veitingastaður var nýlega valinn einn af 100
áhugaverðustu svæðisbundnum veitinga-
stöðum heims.
Þau hjónin eru nýkomin frá Tórínó á
Ítalíu þar sem Slow Food-samtökin héldu
stóra ráðstefnu sem nefndist Terra madre
(móðir jörð). Friðrik var einn af þeim 100
matreiðslumönnum sem fengu það hlut-
verk að leggja línurnar næstu tvö árin, en
veitingastaður hans var valinn einn af 100
áhugaverðustu svæðisbundnum veitinga-
stöðum í heiminum. Á ráðstefnunni hittust
1.000 kokkar, 6.000 ræktendur og 500
fræðimenn sem tengjast matvælavinnslu og
rannsóknum.
Neytendablaðið hitti Friðrik að máli og
fræddist um Slow Food-samtökin og Italíu-
ferðina.
Gott, hreint og ferskt
Friðrik segir að grunnhugsun samtakanna
sé góður, hreinn og ferskur matur sem er
unninn í sátt og samlyndi við náttúruna.
Það kemur því af sjálfu sér að áhersla er
lögð á lífrænt ræktaðan mat og velferð dýra
og að erfðabreytt matvæli eiga ekki upp á
pallborðið. Á ráðstefnunni í haust var nýrri
áherslu bætt við og felur hún í sér hugtakið
„sanngjarn matur", þ.e.a.s. það að rækt-
endur fái sanngjarnt verð fyrir vöruna.
Arstíðabundin matargerð
Eitt af markmiðum Slow Food-samtakanna
er að breiða út árstíðabundna matargerð en
hún snýst um að velja og nota það hráefni
sem er ferskt og nýtt á hverjum tíma.
Þetta er mjög algengt viða í Evrópu, segir
Friðrik. „Hér á landi er ekki mikil tilfinning
fyrir árstíðabundinni matargerð en haustin
eru þó undantekning. Enn taka margir
slátur og það má segja að það séu leifar af
18 NEYTENDABLAÐIÐ 4. TBL. 2006