Vér mótmælum allir - 16.04.1946, Blaðsíða 11
JÓN HJALTASON, stucl. jur.
UMSKIPTINGUR
Þeir menn munu til á öllum tímum, með
öllunt þjóðum, sem vegna stundarhagsmuna,
andlegs vanþroska eða hrörnunar gætu glæpzt til
að taka vænlega tilboðum erlendra ríkja um
ítök í landi sínu. En þess munu £ærri dærni, að
þokkalega pennaliprir menn hæfu til Jress áróð-
ur innan vébanda heimalands síns í því skyni
einu að afla sér persónitlegs fylgis. Fæst munu þess
Jró dæmi um þá menn, senr áður höfðu staðið
framarlega í frelsisbaráttu þjóðar sinnar. Þeir,
sem borið hafa málstað erlendra ríkja meir fyrir
brjósti en heimalands síns, liafa ekki til Jressa
Idotið vegsemd Jrjóðar sinnar. Og hvorki munu
85 né 90% íslenzku þjóðarinnar dásarna veslings
gamla nemandann frá Möðruvöllum við Land-
vörn og Ofeig, svo mjög sem hann heldur nú
á lofti annarlegum málstað. Hann leggur til, að
íslendingar veiti Bandaríkjunum rétt til að hafa
fjölmennan her í landinu á friðartíma gegn
tolla- og hömlulausri verzlun við Jrað veldi.
Hann getur nteð réttu sagt: Öðru vísi mér áður
brá. Hann segir í Skinfaxa 1912 eða ’13: „Frá
Danmörku fáum við allar nauðsynjar okkar,
likamlegar og andlegar. Og ef svo er haldið fram
sögur og látið vera að gerast apar eða ferfætling-
ar, þótt hin ytri tilvera þeirra væri tæplega
mennsk í neinu tilliti, til Jress eins, að líf íslands
og menjar Jress yrðu að ösku í surtarlogum næstu
styrjaldar. Þá Jrað. En eftir því hefur hvorki
Jjjóð eða land beðið, að mynd Jress og minning
liennar yrði blettuð af þeirri kynslóð, sem meira
lán hefur verið léð og meira meðlæti en nokk-
urri annarri. Þeim vandræðum getum við skirr-
að, því um það eigum við við sjálfa okkur. Og
ef við gerum það, þá erum við þó ekki heillunr
horfnir né Guðs blessun firrtir, lrvað sem við
svo eigum í vændum.
Sigurbjörn Einarsson.
stefnunni, verðum við í menningu og hugsunar-
hœtti dönsk hjálenda, jafnvel pútt við yrðum
þeim óháðir stjórnarfarslega“. Hvernig getur
sanri nraður, sem ritaði áður svo skarplega unr
hættuleg tengsl við erlenda þjóð, lrafið áróður
fyrir verzlun nreð landsréttindi á efri árunr? Það
hefir ekki til þessa verið talið gæfunrerki frjálsri
Jrjóð að verzla með landsréttindi sín.
Meðan Jónas Jónsson barðist fyrir háleitunr
lrugsjónum, fundu orð hans hljómgrunn nreðal
æskunranna íslenzku þjóðarinnar. Þegar hann
glataði hugsjónum sínum í Ginnungagap sjálfs-
drambsins, neitaði æskan að fylgja honunr. Hann
hóf feril hrapandi stjörnu með lrnjóði unr lista-
menn, skáld og rithöfunda. Hann lrel'ir vegið
með aðdróttununr að forseta íslands, Sveini
Björnssyni. Nú fyllir hann mælinn nreð Jrví að
svívirða íslenzku Jrjóðina. Hann leyfir sér að
væna lrana Jress, tæpum tveinr árum eftir glæsi-
lega lýðveldisstofnun, að hún senrji á land sitt
sjálfviljug nrun öflugri kvaðir en Gissur jarl
gekkst fyrir á sinni tíð. Víxlspor Sturlungaald-
arinnar varð Jrjóðinni dýrt. Það kostaði hana
langa og stranga göngu hungurs og harðræðis,
sprottnu af kúgun erlendra drottnara. Ilvort
myndi jarl vorra tíma vilja taka á sig ábyrgð á
örlögum óborinna kynslóða?
En það er trú mín, að hér birtist gæfumunur
Gissurar og Jónasar, Sturlungaaldarinnar og
vorra tíma, að reynsla íslenzku Jrjóðarinnar hafi
kennt henni að bregðast einhuga gegn erlendri
íhlutun, kvöðum eða skerðingu á frelsi hennar.
Það er trú mín, að æska landsins og allir rétt-
sýnir og víðsýnir menn muni nú sameinast um
kröfu kvaðalauss sjálfstæðis til handa því landi,
sem ól þá og mun ala niðja Jreirra. Það er trú
mín, að samheldni Jreirra verði ekki sundrað af
blekkingum hugsjónavana kotunga, umskipt-
inga — „lítilla sanda og lítilla sæva“ — lævísra
erindreka erlends valds.
VÉR MÓTMÆLUM ALLIR! \\