blaðið - 10.10.2005, Blaðsíða 14

blaðið=
Útgáfufélag: Ár og dagur ehf.
Stjórnarformaður: Sigurður G. Guðjónsson.
Ritstjóri: Karl Garðarsson.
SIGUR LÝÐRÆÐISINS
Aform embættis- og stjórnmálamanna um sameiningu sveit-
arfélaga guldu afhroð í kosningum á laugardag. Af sextán
sameiningartillögum voru fimmtán felldar og yfirleitt með
miklum mun. Þetta er sigur lýðræðisins og honum ber að fagna.
Heyrst hafa efasemdarraddir um gildi kosninganna þar sem þátt-
taka hafi ekki verið mikil. Er þá til tínt að alls hafi um 70 þúsund
manns verið á kjörskrá, en aðeins um 22 þúsund hafi neytt atkvæðis-
réttar síns. Viðbúið er að þessar raddir muni jafnframt boða að kjósa
þurfi aftur um sameininguna síðar. Þau vinnubrögð minna um margt
á það, sem grannar okkar í Evrópusambandinu hafa mátt þola, en þar
er kosið aftur og aftur uns kjósendur komast að „réttri“ niðurstöðu.
Það er auðvitað ekkert nema skrumskæling á lýðræðinu.
En það er merkilegt að aldrei heyrist múkk um það að eitthvað sé bog-
ið við sameiningu sveitarfélaga, þó ekki hafi nema brot atkvæðisbærra
manna samþykkt hana. Enn síður þegar hugmyndir um klofning sveit-
arfélaga eru reifaðar. í sumar voru Árna Magnússyni, félagsmálaráð-
herra, afhentar undirskriftir 75% íbúa í Svarfaðardalshreppi, sem ný-
lega rann saman við Dalvíkurkaupstað, en þeir vildu fá hreppinn sinn
aftur. Möppudýrum félagsmálaráðuneytisins þótti það „úr takti“ við
þróunina og þar með var það búið. Fólkið másumsévilja sameiningu en
það má ekki vera á móti henni eða losna undan henni. Er það lýðræði?
Sameiningarkvörnin mun halda áfram að mala enn um sinn, en
það er mikilvægt að stjórnmálamenn virði vilja kjósenda, sem kom
svo skýrt fram um helgina. En það er kannski tímabært að þeir greini
nánar frá því hvað er svona eftirsóknarvert við sameiningarnar ann-
að en að það geri líf skriffinnanna þægilegra. Þeir munu vafalaust enn
nefna rökin um hagkvæmni stærri rekstrareininga og allt það, en þá
er sjálfsagt að muna það að eitt sveitarfélag ber höfuð og herðar yfir
öll önnur sveitarfélög í landinu, en það er Reykjavík. Sýnist mönnum
að útsvarsgreiðendur þar njóti einhverrar hagkvæmni stærðarinnar?
Auglýsingastjórí: Steinn Kári Ragnarsson. Ritstjórn & augiýsingar Bæjarlind 14-16,201 Kópavogur.
Aðalsími: 510 3700. Símbréf á fréttadeild: 510.3701. Símbréf á auglýsingadeild: 510.3711.
Netföng: vbl@vbl.is, frettir@vbl.is, auglysingar@vbl.is.
Prentun: Prentsmiðja Morgunblaðsins. Dreifing: íslandspóstur.
VILTU STOFNA FYRIRTÆKI?
Hnitmiðað námskeið um félagaform,
skattlagningu fyrirtækja,
frádráttarbæran rekstrarkostnað,
ábyrgð stjórnenda o.fl.
Námskeiðið skiptist í þrjá hluta og
verður kennt þriðjudagana
18. okt, 25. okt. og 1. nóv. kl. 17-20
að Hallveigarstíg 1, Reykjavík. Boðið
verður upp á léttan kvöldverð í hléi. Verð 25.000 kr.
Fyrirlesari er Anna Linda Bjarnadóttir, héraðsdóms-
lögmaður, LL.M
VR og fleiri félög styrkja félagsmenn sína til þátttöku á
námskeiðinu.
14 I ÁLIT
MÁNUDAGUR 10. OKTÓBER 2005 blaAÍA
'p(J/t/X...?>ESStR- ViStNDAMEJV/V EZir
búnír pð t?mr/i w pm>n nug mtð
SVKvRíGNÍ, WKKÐfiUÐL\m>Ay&OTÓTTU
öSoNLfiG'b GTZóPuKUúsZflmruM, ZPolM
flrPS; ~£l W N]0/~PóSTMöDEPrN\SN\/\
o& loTTSTZhJPKZGKi oG W Ttr/lA
Gjaldþrot, ríkisafskipti
og hrundar spilaborgir
Sá dapurlegi atburður átti sér stað
á dögunum að stór vinnustaður fór
á hausinn á Norðurlandi þar sem
um íoo manns misstu vinnu sína
í einni svipan. Illa hafði gengið hjá
fyrirtækinu um nokkra hrið og eig-
endur vinnustaðarins höfðu haldið
starfsmönnum í fullri vinnu fram
á síðasta dag sem seint mun teljast
til fyrirmyndar og valda eigendur
með þessu starfsmönnum sínum
miklum fjárhagslegum vandræðum.
Eigendur fyrirtækisins munu líkleg-
ast svara fyrir þessi verk með einum
eða öðrum hætti á næstu vikum.
Daglegt brauð
En mikilvægt er að athuga að fyr-
irtæki verða gjaldþrota nánast
daglega í öllum hagkerfum. Þau
eru eðlilegur hlutur þar sem fjár-
magn færist frá þeim óhagkvæmu
til þeirra hagkvæmu. Illa rekin og
óhagkvæm fyrirtæki tapa í sam-
keppni við þau hagkvæmu og bet-
ur reknu. Hafa slíkar tilfærslur í
hagkerfinu almennt ekki afgerandi
slæm áhrif þar sem starfsmennirn-
ir leita til annarra starfa, stofna sín
eigin fyrirtæki i svipuðum rekstri,
eða flytjast á milli landshluta í sama
tilgangi. Mörg merkustu fyrirtæki
landsins voru stofnuð í kjölfar þess
að fólk missti vinnu sína. Ber þar
helst að nefna matvöruverslunina
Bónus sem stofnuð var í kjölfar þess
að eigandinn, sem þá vann hjá Sam-
bandinu gamla, missti vinnu sína og
stofnaði fyrirtæki í sömu grein.
Afskiptaleysi er vænlegast
Að því sögðu er því mikilvægt að
ríkisvaldið haldi að sér höndum og
aðhafist ekki með sértækum aðgerð-
um líkt og ýmsir ráðherrar hafa haft
á orði. Slíkar aðgerðir eru aðeins til
þess fallnar að fresta vondum áhrif-
um gjaldþrotsins á það ágæta fólk
sem varð fyrir tjóni í kjölfar þess
og gera þau áhrif jafnvel enn verri
en ella.
Þegar ríkisvaldið færir peninga í
óhagkvæm verkefni, hvort sem það
er á Norðurlandi, í Reykjavík, eða er-
lendis er niðurstaðan alltaf sú sama.
Verkefnin halda áfram á meðan rík-
isfé berst en um leið og því sleppir
hrinur spilaborgin og jafnvel enn
fleiri verða fyrir miklum skaða en i
hinu upphaflega gjaldþroti.
Þetta þekkja þeir vel sem muna tið
stórkostlegra rikisafskipta hérlendis
á árum áður. Þetta þekkja þeir hugs-
anlega betur sem unnið hafa við ým-
is gæluverkefni rikisins í seinni tíð
sem síðan hafa verið sett út í kuldan
vegna breytinga í þingkosningum
eða pennastriks í tilteknu ráðuneyti.
Að treysta stjórnmálamönnum til
lengri tíma er slæm hugmynd.
Treystum fyrirtækjunum
Traust fyrirtæki sem rekin eru á
markaði á heilbrigðan og gáfulegan
hátt, líkt ogyfirgnæfandi meirihluti
fyrirtækja, eru það besta sem hvert
hagkerfi hefur. Innan þeirra njóta
starfsmenn öryggis í starfi þar sem
reksturinn er hagkvæmur, neytend-
ur njóta afurða þess ár frá ári, og
stöðugleiki er meiri þar sem stjórn-
málamenn geta ekki komið fingrum
sínum í reksturinn.
Höfundur rekur hugbúnaðarfyrir-
Klippt & skoríð
Blaðið var óvenjufjölbreytt á föstudag,
þvfvegnamistakaíprentsmiðjuMorg-
unblaðsins birtist ágæt efnissíða úr
Viðskiptablaðinu í Blaðinu, en bæði blöðin eru
prentuð þar. Lesendur Blaðsins gátu þannig les-
ið „Lífið" úr Viðskiptablaðinu, þar sem greint
var frá samkomum liðinnar viku, auk pistilsins
„Vín í vikulok". Vonandi eiga slík mistök sér ekki
stað aftur, en hins vegar vonar Klippari að
lesendur Blaðsins hafi notið góðs af þessari
óvæntu vörukynningu Viðskiptablaðsins.
Pingflokkur
Frjálslyndra
hefur óskað
eftir áliti frá umboðs-
manni Alþingis á því
hvort þingmannin-
um Gunnari örlygs-
syni, hafi verið heim-
ilt að segja sig úr
Frjálslynda flokknum
og ganga til liðs við sjálfstæðismenn án þess
að glata þingsætinu, en það telja frjálslyndir
að tilheyri flokknum fremur en Gunnari. Hér
virðist á ferðinni furðuleg fákunnátta um eðli
þingsins, en eins og allir þingmenn eiga að
vita, eru það réttkjörnir þingmenn, sem fá kjör-
bréf, en ekki flokkarnir. En svo má spyrja hvort
frjálslyndir séu virkilega að kalla eftir meira
flokksræði og hvort jarm þeirra um að alþingis-
menn skuli einungis vera bundnir við sannfær-
ingu sína hafi verið nákvæmlega það?
Sverrir
Her-
manns-
son drap niður
penna í Morgun-
blaðinu f liðinni
viku þar sem
hann heldur
því fram að bú-
ið hafi verið að
klipptogskorid@vbl.is
lofa Þorsteini
Pálssyni stöðu
útvarpsstjóra
þegar Páll
Magnússon hafi
allt í einu verið
tekinn fram
yfir hann. Ekki
skal hér lagður
dómur á hversu
áreiöanlegur
heimildarmaður Sverir er, en hitt er athyglis-
vert í þeim fjölmiðlaumbrotum, undanfarinna
vikna, eru afar fáar rísandi stjörnur. Menn
virðast miklu uppteknari af þvf að særa upp
nokkra gamla og góða. Gárungarnir velta því
fyrir sér hvenær von sé á Magnúsi Bjarnfreðs-
syni á skjáinn, hvort Ellert B. Schram verði ekki
fenginn til þess að lífga upp á DV og svo mætti
auðvitað freista þess að fá Matthfas Johannes-
sen til þess að setjast í hinn auða ritstjórastól
Fréttablaðsins.