Orðlaus - 01.02.2005, Blaðsíða 28
ÞÚ VERÐUR ÞAÐ SEM ÞÚ BORÐAR
Holl ráð til að koma heilsunni og geðheilsunni í lag
Að hafa það gott.
Hversu oft eyðum við tíma í okkur sjáifar?
Og hvernig eyðum við þeim tíma? Erum við
að nota þennan tima eins og best verður á
kosið? Því miður vill su staðreynd koma aftan
að okkur að með aldrinum eykst jafnan sú
ábyrgð er við setjum a herðar okkar í daglegu
annríki. Þessum síauknu önnum fylgir jafnan
likamleg og andleg streita.
I huga okkar stelpnanna er þessum
spurningum um „hversu oft" og „hvernig",
yfirleitt svarað með „ekki nógu oft'' og „ekki
nógu vel". Ef við hugsum hvað það er sem
við gerum fyrir okkur sjálfar, er það gjarnan
timar í vax eða plokkun, en við getum flestar
ef ekki allar verið sammala um að það sé ekki
dekur að láta rífa af sér hárm. Að minnsta
kosti eru karlmenn ekki á því! Við stelpurnar
þurfum að átta okkur á því að líkamlegn
velliðan fylgir andlegur hraustleiki, sem
svo sannarlega veítir ekki af í uppstrengdu
streitusamfélagi nútímans.
Nýverið kynnti ég mér klúbb nokkurn þar
sem okkur, handhöfum MasterCard korta,
er boðinn víðtækur afsláttur á öllu tengdu
líkamsrækt og útliti. Það sem vakti athygli
mína og áhuga er sú staðreynd að okkur
býðst einnig góður afsláttur af hlutum á borð
við líkamræktarkort, nudd, andlitsböð og
fleira þess háttar. Það skemmir svo ekki fyrir
að um þessar mundir er í gangi spennandi
íeikur þar sem vinmngarnar eru ekkl af verri
endanum. Aðáfvinníggurinn er i'-.orni meira'
né mlnna en 4 daga iúxusferð til St.Topez
a frönsku rivíerunni. inhifalið er hoiei,
bi^aleigubi11 og öll venjuleg þægíndi auk bess
sem pistíltíh.hótst a . aivpru éyðs:u i mann
sjáifan; daglegt nudc. andi'tsbao aðgangur
að glæsilegri heilsulind hóteisrns og fie;ra
mætti nefna.
Fyrír utan þá staðreynd að timi er til kominn
að kortafyrirtækm hvetji með fyrrgreíndum
hætti til betra lífernis, þá verð ég að
viðurkenna að vinningurinn er mér nógu góð
afsökun til að taka þátt. Það getur ekki verið
röng ákvörðun að eyða í líkamsræktarkort
eða eitthvað álíka, sérstaklega þegar þú
gætir einnig verið á leið til Suður Frakklands,
flúið slabbið og stressið é klakanum og -
bara komíð sætari til baka.
Hafi ég náð að kveikja smá áhuga hjá þér,
hvet ég þig tíl að kíkja á www.kreditkort.is.
Forðumst líkamlegt og andlegt gjaídþrot
í skammdegi næstu mánaða, látum okkur
a.m.k. dreyma um stóra vínnginn, það er
alltaf okeypis.
Okkur hefur tekist að komast að því að
einkennum stress, svefnleysis og vægs
þunglyndis má stjórna með sérstöku
mataræði og lífsstílsbreytingum, oft
án þess að þurfa að taka inn lyf. Það
er ekki óalgengt að fólk, sem þjáist af
tilfinningalegum vandamálum, missi
áhugann á mat. Slæmar matarvenjur leiða
óhjákvæmilega til skorts á næringarefnum,
sem að lokum leiðir til tilfinningalegra
vandamála. Það hefur verið fundið út að
bara skortur á einu næringarefni geti leitt
af sér veikíndi, oftar en ekki tilfinningalegs
eðlis. Þess vegna er alveg sérstaklega
mikilvægt að passa að öll næringarefnin séu
til staðar.l kroppnum.
Ekki nóg með að þessi fæða, sem upp er
talin hér, haldi taugunum rólegum heldur
gefa næringarefnin í fæðunni einnig
frísklegt og hraustlegt útlit.
Besta leiðin til að halda blóðsykrinum
jöfnum er að borða flókin kolvetni. Ef
blóðsykurinn er ekki í jafnvægi, erum við
það ekki heldur. Flókin kolvetni geta einnig
auðveldað svefn, sérstaklega ef þau eru
borðuð seinni part dags. Flókin kolvetni eru
til dæmis í:
- Ferskum ávöxtum
- Heilhveitibrauði
- Ávaxtabrauði
- Heilhveitimúffum eða skonsum
- Grófu morgunkorni eða kornstöngum
Þetta grænmeti, og jurtir, er vel þekkt fyrir
róandi áhrif og er sagt geta hjálpað vel til í
baráttunni við svefnleysi.
- Kál
- Aspas
- Sellerí
- Piparminta
Þessi matur inniheldur amínósýrur, sem
umbreytast í serótónínaukandi efni í
heílanum. Serótónín er eins konar gleðigjafi
í heilabústöðvum okkar.
- Fitulítið kjöt
- Kjúklingakjöt
- Egg
- Sojabaunir
- Þurrkaðar döðlur
- Brokkolí
- Fituiitlar mjólkurvörur
- Bananar
Þessi fæða er rík af B-vítamínum, sem
leika mikilvægan þátt í að ákveða hvernig
líkaminn tekst á við stressandi aðstæður.
Þessi fæða hjálpar einnig til við að berjast
gegn svefnleysi. Rannsóknir sýna að B2,
B6, B12, níasín og fólinsýra hafa áhrif á
skapsveiflur. Þessi næringarefni eru einnig
nauðsynleg fyrir taugakerfið, svo það geti
nú starfað eðlilega. Það besta við þessi
næringarefni er að þau eru vatnsleysanleg
svo maður getur tekið meira en nóg af þeim
og það sem afgangs er, skolast út með
þvagi.
- Heilhveiti
- Mjólkurvörur
- Lifur
- Grænt grænmeti
- Sjávarmeti
- Fitulítið kjöt
- Hnetur
- Fræ
- Egg
- Hollt og gróft morgunkorn
Ávextir þessir og grænmeti eru góð
uppspretta af C-vítamíni, sem er
nauðsynlegt á tímum stress, álags og kvíða.
Því hefur verið haldið fram að mikil neysla
C-vitamíns geti lækkað magn stresshormóna
( blóðinu okkar. C-vítamín er einnig nýtt til
upptöku á járni í líkama okkar.
- Appelsínur
- Greip
-Jarðarber
- Kíví
- Brokkolí
- Kartöflur
- Grænt grænmeti
Hér er svo matur sem inniheldur járn,
sem hjálpar til við að framleiða serótónín.
Skortur á járni hefur verið tengdur við
orkuleysi, pirring og vægt þunglyndi.
- Lifur
- Rautt kjöt
- Fiskur
- Skelfiskur
- Þurrkaðir ávextir
- Heilhveiti
- Gróft morgunkorn
- Grænt grænmeti
Þessi fæða er tilvalin uppspretta af
magnesíum sem má taka í stærri skömmtum
þegar maður er undir álagi.
- Gróft morgunkorn
- Hnetur
- Sesamfræ
- Þurrkaðar fíkjur
- Grænt grænmeti
Eftirfarandi fæða gefur góðan skammt
af kalsíum, sem er nauðsynlegt fyrir
taugastarfsemipa og vöðvana. Kalsfum.örfir
er mikíl á timum stress og kviða.
- Mjólkurvörur
- Dósafiskur
- Grænt grænmeti
Skortur á Omega 3 fitusýrum hefur verið
ALLIR SKYNSAMIR F
GERA VERÐSAM
tengdur við þunglyndi og vangetu til að
taka á stressi. Mælt er með að við borðum
fisk sem inniheldur Omega 3 fitusýrur,
svokallaður feitur fiskur, tvisvar til þrisvar
á viku. Hér er listi yfir fisk sem inniheldur
þessar fitusýrur.
- Lax
- Makríll
- Túnfiskur
- Sardínur
Gott við vægu þynglyndi getur verið:
- Rósmarín
- Engifer
Talið er að CHILLI geti örvað heilann til að
losa um endorfín sem á náttúrulegan hátt
kætir mann. Bara að strá örlitlu chilli yfir
matinn gerir alveg heilmikið gagn.
Fæða sem ber að forðast undir álagi, í
stressi eða kvíða:
- Örvandi efni, svo sem nikótín, sem
rænir líkamann næringarefnum.
- Alkóhól sviptir líkamann A, C og
B vítamíni, magnesíum, sinki og
nauðsynlegum fitusýrum og auk þess
leiðir áfengisneysla af sér vökvatap.
- Kaffi og te hindra upptöku á járni,
magnesíum og kalsíum.
Sem sagt, það sem nauðsynlegt er að versla
í matinn er:
- Ávextir, sérstaklega bananar,
sítrusávextir, jarðarber og kíví.
- Grænmeti, þá sérstaklega brokkolí og
grænt grænmeti.
- Heilhveitibrauð, muffins og skonsur.
- Brún hrísgrjón og heilhveitipasta.
- Fitulítið kjöt og fuglakjöt.
- Fræ og hnetur.
- Fitulitlar mjólkurvörur.
- Feitan fisk.
- Egg.
- Skelfisk.
- Sojabaunir, tófú, sojajógúrt og
sojamjólk.
Texti: Hanna Kristín
^RRJÖ|
NETSMELLUR - alltaf ódýrast á netinu
FUGLAR
'SURÐ
Eíngöngu á www.icelandair.is
Engin þjónustugjöld þegar bókað er á netinu. 000
Innifalið: Flug og flugvallarskattar. ICELANDAIR «T
Gildir í 1 ár, breytingagjald 5.000 kr. www.icelandair.is
IStfNSKA AUCLÝSINCASTOfAN/SIA.IS ICf 27249 82/2905