Fréttablaðið - 01.02.2012, Blaðsíða 8

1. febrúar 2012 MIÐVIKUDAGUR8
Sími 412 2500 - sala@murbudin.is - www.murbudin.is
– Afslátt eða gott verð?
Reykjavík - Reykjanesbæ
Akureyri - Húsavík
Vestmannaeyjum
Arges PRO og DIY
Slípirokkur
HDA 436 1050w
7.990,-
Rafhlöðuborvél með höggi, HDA2544
17.900,-
Rafmagnsborvél,
HDA 310
12.990,-
Slípirokkur HDD432
800W 125mm DIY
4.790,-
fyrir handlagna
HDD1106 580W stingsög DIY
4.690,-
Rafhlöðuborvél
/skrúfvél HDD 3213
18V DIY
8.990,-
SJÁVARÚTVEGUR Hagnaður sjávar-
útvegsfyrirtækja á árinu 2010
var 19,8 prósent af heildartekjum
sé miðað við árgreiðsluaðferð.
Hagnaður fyrir afskriftir, fjár-
magnskostnað og tekjuskatt var
28,9 prósent af heildartekjum.
Þetta kemur fram í nýjasta ein-
taki Hagtíðinda Hagstofunnar.
Hagnaðarhlutfall í sjávarút-
vegi dróst því örlítið saman milli
áranna 2009 og 2010. Árið 2009
voru sömu hlutföll 22 prósent og
31 prósent.
Þá kemur fram í Hagtíðindum
að heildareignir sjávarútvegs í
árslok 2010 voru 559 milljarðar
króna en heildarskuldir 500 millj-
arðar. Þá lækkuðu skuldir um
59,2 milljarða á árinu 2010. - mþl
Nýjar tölur frá Hagstofunni:
Hagnaðarhlut-
fall sjávarútvegs
lakara árið 2010
SJÁVARÚTVEGUR Íslensk sjávarútvegs-
fyrirtæki greiddu niður skuldir fyrir
59,2 milljarða króna árið 2010. Við það
rúmlega tvöfaldaðist eigið fé í greininni.
VÍSINDI Fjögur stór eldgos á ára-
bilinu 1275 til 1300 komu af stað
keðjuverkun sem olli verulegri
kólnun langt fram á 19. öldina, eða
í um 600 ár, samkvæmt niðurstöð-
um rannsókna vísindamanna. Þeir
notuðu m.a. mælingar á Langjökli
til að styðja við kenninguna.
„Þetta er í fyrsta skipti sem við
getum tímasett litlu ísöldina nokk-
uð nákvæmlega, og það er ekki síst
því að þakka að við getum notað
árlögin á botni Hvítárvatns,“ segir
Áslaug Geirsdóttir, prófessor við
jarðvísindadeild Háskóla Íslands.
Vísindamenn hafa lengi deilt um
hvenær litla ísöldin hófst, og hafa
margir talið að hún hafi byrjað um
árið 1450. Einnig hefur verið deilt
um hvers vegna hún hófst. Sumir
tengja eldgosin við kólnunina, en
aðrir tengja hana sólblettum.
Rannsóknir íslensku og banda-
rísku vísindamannanna sýna að
stór eldgos sem komu í kippum
á árabilinu 1275 til 1300 komu af
stað keðjuverkun í náttúrunni,
segir Áslaug. Veðurfar á norður-
hveli kólnaði verulega, meðalhitinn
lækkaði um eina til tvær gráður.
Þetta var kaldasta skeiðið síðustu
átta þúsund ár, segir Áslaug.
Eldgosin þeyttu upp miklu magni
af brennisteinsögnum sem komu í
veg fyrir að sólargeislar næðu til
yfirborðs jarðar. Það eitt og sér
dugir venjulega ekki til, segir
Áslaug. Þó veður hafi kólnað í
kjölfar eldgosa hafi kólnunin ekki
varað lengur en í tvö til þrjú ár.
Áhrifin af nokkrum stórum eld-
gosum urðu þau að hafís breiddist
út á norðurhveli, sem hélt kuldan-
um lengur en eldgosin ein hefðu
gert, segir Áslaug. „Þetta var orðin
sjálfsviðhaldandi kólnun.“
Rannsókn á setlögum á botni
Hvítárvatns við Langjökul sýndi að
á tímabilinu 1275 til 1300, og aftur
um árið 1450, voru setlögin óvenju
þykk. Það sýnir að Langjökull var
óvenju stór á þessum árum.
Áslaug segir að það hafi ekki
verið fyrr en niðurstöður þeirrar
rannsóknar voru bornar saman
við niðurstöður rannsóknar á Baff-
inslandi og borkjörnum frá Græn-
landsjökli að í ljós hafi komið að
kólnunin var ekki staðbundin held-
ur náði yfir allt norðurhvel jarðar.
Eldgosin fjögur sem komu af
stað litlu ísöldinni urðu í hitabelt-
inu, en lítið er vitað um gosin,
segir Áslaug. Eldgos urðu á Íslandi
á þeim tíma sem kólnunin hófst,
og því má segja að íslensk eldfjöll
hafi hjálpað til við að kæla norður-
hvel jarðar, þó ekki beri þau höfuð-
ábyrgð. brjann@frettabladid.is
Gögn frá Langjökli
sýna upphaf ísaldar
Hin svokallaða litla ísöld hófst mun fyrr en áður var talið samkvæmt niður-
stöðum rannsóknar sem íslenskir vísindamenn tóku þátt í. Veðurfar kólnaði í
nærri 600 ár. Kaldasti kaflinn síðustu átta þúsund ár segir jarðfræðingur.
HVÍTAVATN Rannsóknarmenn bora í Hvítárvatn í Langjökli. MYND/ÁSLAUG GEIRDÓTTIR
1. Hvað veltir landslénið .is
mörgum milljónum á ári?
2. Hver er formaður refsiréttar-
nefndar?
3. Hver orti: „Ég man Sinalco“?
SVÖR
1. 207 2. Róbert R. Spanó 3. Þórarinn
Eldjárn
GRIKKLAND Grískum stjórnvöldum
hefur gengið illa að standa
við þá áætlun um samdrátt og
aðhald í ríkisrekstri, sem er for-
senda frekari fjárhagsaðstoð-
ar frá Evrópusambandinu og
Alþjóðagjaldeyrissjóðnum.
Mun minni eftirspurn en vonast
var til hefur verið eftir ríkis-
fyrirtækjum og öðrum ríkiseignum
sem átti að selja. Einkabankar, sem
hafa lánað Grikkjum, eru tregir til
að semja um eftirgjöf skuldanna
og segjast nú sjá fram á allt að 70
prósenta tap af eignum sínum.
Grikkir vonast til þess að á næstu
dögum náist samkomulag við full-
trúa frá ESB og AGS, sem hafa verið
í landinu undanfarna daga að ræða
við stjórnvöld um næstu greiðslur.
Samkomulag, sem tókst á leið-
togafundi ESB á mánudag um stofn-
un varanlegs stöðugleikasjóðs og
áform um stofnun fjármálabanda-
lags gagnast Grikkjum lítt í þessum
bráðavanda.
Hugmyndir Þjóðverja um að Evr-
ópusambandið taki að sér umsjón
með grísku fjárlögunum voru ekki
rædd á leiðtogafundinum á mánu-
dag, enda höfðu þau fengið afar hörð
viðbrögð frá Grikkjum. - gb
Einkabankar sem hafa lánað Grikkjum sjá fram á 70 prósenta tap á skuldum gríska ríkisins:
Treglega gengur að selja ríkiseignirnar
Á FUNDI Í BRUSSEL Lucas Papademos, forsætisráðherra Grikklands, á leiðtogafundi
Evrópusambandsins á mánudag. Leiðtogar Danmerkur og Þýskalands, þær Helle
Thorning-Schmidt og Angela Merkel, eru skammt undan. NORDICPHOTOS/AFP
BANDARÍKIN Bresku pari var mein-
að að koma til Bandaríkjanna
nýverið eftir að annað þeirra
skrifaði færslu á samskiptavefinn
Twitter sem skilja má sem hótun
um árás á bandarískri grundu.
„Ég er á lausu þessa viku
fyrir spjall og undirbúning áður
en ég fer og legg Bandaríkin í
rúst,“ skrifaði Leigh Van Bryan
á Twitter-síðu sína stuttu áður en
hann fór í frí til Bandaríkjanna,
að því er fram kemur í frétt BBC.
Starfsmenn heimavarnar-
ráðuneytis Bandaríkjanna sáu
ummælin og var vægast sagt
ekki skemmt. Bryan og vinkona
hans komust ekki lengra en á
flugvöllinn í Los Angeles áður en
þau voru stöðvuð, yfirheyrð og að
lokum send til baka til Bretlands.
„Starfsmenn heimavarnar-
ráðuneytisins fóru með mig eins
og einhvers konar hryðjuverka-
mann,“ sagði Bryan við dagblað-
ið Sun. „Ég reyndi að segja þeim
að þeir hafi misskilið það sem ég
skrifaði.“
Talsmaður samtaka ferðaskrif-
stofa í Bretlandi varaði ferða-
menn við að segja eða skrifa á
opinberum vettvangi eitthvað sem
skilja megi sem hótun í garð ríkis
sem þeir ætla að heimsækja. - bj
Bresku pari var vísað frá Bandaríkjunum vegna meintrar hótunar á samskiptavef:
Ætluðu að „leggja Bandaríkin í rúst“
ÁRÁSIR Starfsmenn bandaríska heimavarnarráðuneytisins hafa almennt lítinn húmor
fyrir tali um árásir á Bandaríkin. FRÉTTABLAÐIÐ/AP
SVEITARSTJÓRNIR Bæjarstjórn
Norðurþings samþykkir ekki
áform skipulagsnefndar um
að stækka blandað svæði fyrir
hafnarstarfsemi og verslun og
þjónustu á kostnað hreins hafnar-
svæðis á Húsavík.
„Nú sé svo komið að útgerðar-
fyrirtæki geta ekki athafnað sig
á eðlilegan hátt á hafnarsvæðinu
með tæki og flutninga vegna
slysahættu fylgjandi aukinni
umferð ferðamanna,“ er vitnað til
bréfs Braga Sigurðssonar í fund-
argerð bæjarstjórnar.
Í öðru bréfi var hins vegar
bent á að verulega hafi dregið úr
starfsemi fiskvinnslu á hafnar-
svæði Húsavíkur. Bæjarstjórnin
samþykkti ekki breytinguna. - gar
Breytingar ekki samþykktar:
Ferðafólk sagt
trufla útgerð
HÚSAVÍK Vaxandi umsvif ferðaþjónustu
eru sögð þrengja að útgerð.
Ólöglegur keppnisvöllur
Völlur íþróttahúss Vallaskóla á
Selfossi uppfyllir ekki reglur um
löglega breidd handboltavalla. Fjöl-
brautaskóli Suðurlands hefur hafnað
ósk sveitarfélagsins Árborgar um að
UMFS megi nýta íþróttahúsið Iðu fyrir
handboltaæfingar og leiki.
ÁRBORG
VEISTU SVARIÐ?