Fréttablaðið - 01.02.2012, Blaðsíða 18

1. febrúar 2012 MIÐVIKUDAGUR18
timamot@frettabladid.is
„Það er ekki oft sem hægt er að segja
um eitthvert ákveðið fyrirbæri, svo
ég tali nú ekki um heilan bókstaf í
stafrófi, að ef ekki væri fyrir þenn-
an ákveðna mann værum við ekki að
nota þennan hlut,“ segir Stefán Páls-
son sagnfræðingur, sem flytur fyrir-
lestur um danska tungumálasnilling-
inn Rasmus Kristján Rask á fyrsta
Rannsóknarkvöldi Félags íslenskra
fræða á þessu ári í kvöld. Fyrirlestur-
inn, Fingrafar málvísindamannsins –
Rasmus Kristján Rask: áhrif, arfleifð
og íslenska ð-ið, fer fram í Sögufélags-
húsinu við Fischersund klukkan 20.
Stefán segir Rask
ekki jafn þekktan í
dag og fyrir nokkr-
u m á rat ug u m,
þegar íslensk skóla-
börn lærðu um
„eina góða Dan-
ann“, eina útlend-
inginn fyrir utan
danska konunga
sem komist hefur
á íslenskt frímerki.
„Það segir sína
sögu, enda skiptir Rask mjög miklu
máli,“ segir Stefán. „Rask kenndi
sjálfum sér íslensku á táningsaldri
með því að plægja sig í gegnum gam-
alt handrit að Heimskringlu og danska
þýðingu þess, án orðabókar og hafði
aldrei hitt Íslending. Þegar hann var
nýskriðinn yfir tvítugt setti hann
saman fyrstu íslensku málfræðina
og endaði á að koma hingað til lands.
Hann taldi íslenskuna í hættu og beitti
sér fyrir stofnun Hins íslenska bók-
menntafélags.“
Stefán segir Rask hafa verið mikil-
vægasta manninn í íslensku menn-
ingarlífi á þessum tíma og sem slíkur
haft ákveðnar meiningar um íslenskt
ritmál, sem þá var ekki jafn fastmót-
að og síðar varð. „Rask hafði mikið að
gera með að stafsetning var stöðluð
og var hrifinn af bókstafnum ð sem
fallið hafði úr tungumálinu nokkru
fyrir siðaskiptin, þó svo að fólk bæri
stafinn alltaf fram. Þetta létu menn
eftir honum, sem er í raun ótrúlegt
því ef fólk er íhaldssamt á nokkuð í
samfélagi er það stafsetningin. Ef
hér kæmi ríkisstjórn sem vildi kynna
zetuna aftur til sögunnar myndu
allar Icesave-deilur blikna í saman-
burði,“ segir Stefán og hlær. „Upp-
lifun Íslendinga af Rask er dálítið
önnur en upplifun Dana. Fyrir okkur
er hann hetja, heimsfrægur listamað-
ur sem fékk áhuga á Íslandi. Danir sjá
hann sem aðeins tragískari persónu,
manninn sem nýtti ekki þau tækifæri
sem hann fékk, og að þessi ógurlegi
Íslandsáhugi hans hafi í raun tekið
tíma frá öðrum og merkilegri verk-
um.“
Tilefni fyrirlestrarins er að Stef-
án starfar nú ásamt fleirum að ritun
bókar um bókstafinn ð. „Við erum
að rannsaka sögu bókstafsins aftur í
aldir, síðan hann barst frá Bretlandi.
Í seinni tíð fylgja honum vandamál
sem tengjast tölvum, prentun og fleiru
slíku. Við erum rétt farin að taka lokið
ofan af þessum mikla potti,“ segir
Stefán.
kjartan@frettabladid.is
STEFÁN PÁLSSON SAGNFRÆÐINGUR: FLYTUR FYRIRLESTUR UM TUNGUMÁLASÉNÍ
FJALLAR UM RASK OG Ð-IÐ
RASMUS
RISTJÁN RASK
RASK MIKILVÆGUR Stefán Pálsson sagnfræðingur segir upplifun Íslendinga og Dana af Ras-
musi Kristjáni Rask nokkuð ólíka. FRÉTTABLAÐIÐ/VILHELM
LISA MARIE PRESLEY söngkona er 44 ára í dag.
„Því fylgir mikil pressa að vera dóttir Elvis Presley.
Það hefur íþyngt mér alla ævi.“
44
Frændi minn,
Valtýr Sigurðsson
frá Seli í Austur-Landeyjum,
Ljósheimum 11, Reykjavík,
lést á Landspítalanum Hringbraut þann 28. janúar.
Fyrir hönd aðstandenda,
Sverrir Kristjánsson
Ástkær móðir okkar, tengdamóðir
og amma,
Margrét Þórarinsdóttir
Sléttahraun 30, Hafnarfirði,
lést þriðjudaginn 24. janúar á Líknardeild Land-
spítalans í Kópavogi. Útförin fer fram frá Ríkissal
Votta Jehóva, Hraunbæ 113 Reykjavík föstudaginn
3. febrúar kl. 13.00. Blóm og kransar vinsamlegast
afþakkaðir en þeim sem vilja minnast hennar er bent á
Krabbameinsfélagið.
Björk Einarsdóttir Gísli Þ. Einarsson
Sóldögg Hafliðadóttir Jonatan Hertel
og barnabörn
Elsku hjartans maðurinn minn, pabbi
okkar, tengdapabbi og afi,
Sæmundur Þ. Sigurðsson
bakarameistari,
Heiðarbæ 1, Reykjavík,
lést í faðmi fjölskyldunnar á Landspítalanum við
Hringbraut þann 27. janúar sl. Útförin fer fram frá
Dómkirkjunni í Reykjavík, fimmtudaginn 9. febrúar
kl. 13.00.
Snæfríður R. Jensdóttir
Stella Sæmundsdóttir Sveinn S. Kjartansson
Marsibil J. Sæmundardóttir Sigvaldi Þór Loftsson
Sigurður Jens Sæmundsson Hildur Arna Hjartardóttir
og barnabörn.
Okkar innilegustu þakkir til allra
sem sýndu okkur samúð og hlýhug við
andlát og útför okkar ástkæra föður,
tengdaföður, afa, langafa
og langalangafa,
Garðars Sigurpálssonar
frá Hrísey.
Hulda Garðarsdóttir Erling Jóhannesson
Alma Garðarsdóttir Jón Guðmundsson
Sigurpáll Hallur Garðarsson
og fjölskyldur.
Ástkær móðir okkar, tengdamóðir,
amma og langamma,
Svanlaug Böðvarsdóttir
frá Laugarvatni, síðast til heimilis á
Hrafnistu í Reykjavík,
lést á Landspítalanum í Fossvogi 29. janúar.
Jarðarför auglýst síðar.
Sigrún D. Jónsdóttir
Ingunn Jónsdóttir Gunnar Þór Kristjánsson
Kristín Jónsdóttir Örn Jónsson
Böðvar Leós Linda M. Þórólfsdóttir
barnabörn og barnabarnabörn.
Okkar ástkæri,
Steinþór Haukur
Oddsson
Ránargötu 21, Akureyri,
lést á lyflækningadeild sjúkrahússins á Akureyri
fimmtudaginn 26. janúar. Útförin fer fram frá
Akureyrarkirkju fimmtudaginn 2. febrúar kl. 13.30.

Gréta Kolbrún Guðvarðardóttir
Harpa Þorbjörg Jónsdóttir Guðjón Eiríksson
Hallur Þeyr Reykdal Kirsten Reykdal
Oddur Stefán Steinþórsson Medha Ilana Sector
Guðvarður Steinþórsson Saichon Khlaiphut
Henning Storm Jakobsen
Heiðbrá Rósa Steinþórsdóttir Rúnar Ingvi Eiríksson
barnabörn og barnabarnabörn.
Vaktsími:
581 3300 & 896 8242
www.utforin.is
Allan sólarhringinn
ÚTFARARSTOFA ÍSLANDS
Sverrir Einarsson Kristín Ingólfsdóttir Hermann Jónasson
Flatahraun 5a • www.utfararstofa.is Símar: 565 5892 & 896 8242
ÚTFARARSTOFA HAFNARFJARÐAR
Lúðrasveit Reykjavíkur heldur stórtónleika í Langholts-
kirkju í kvöld klukkan 20, í tilefni af því að sveitin verður
90 ára á þessu ári. Auk sjálfrar sveitarinnar setja fjölmargir
söngvarar svip sinn á tónleikana, bæði kórar og einsöngv-
arar. Þar á meðal er karlakórinn Bartónar, Valskórinn, Mar-
grét Eir Hjartardóttir, Valur Freyr Einarsson og systurnar
Steinunn og Áslaug Lárusdætur.
Á efnisskrá tónleikanna má finna verk á borð við A funny
thing happened on the way to the forum úr samnefndum
söngleik, Animónusöng og Úlfasöng úr Ronju ræningja-
dóttur, syrpu af lögum úr The Phantom of the Opera og
Rent, Strike up the band úr samnefndum söngleik, Someone
to watch over me úr Oh Kay, Over the Rainbow úr Galdra-
karlinum í Oz, But not for me úr Girl Crazy, On the sunny
side of the street úr Lew Leslie’s International Revue og
Anthem úr söngleiknum Chess.
Fagna 90 ára afmæli
Ástkær móðir okkar, tengdamóðir,
systir og amma,
Lára Margrét
Ragnarsdóttir
fyrrverandi alþingismaður,
varð bráðkvödd á heimili sínu þann 29. janúar.
F.h. annarra aðstandenda,
Anna Kristín Ólafsdóttir Hjörleifur B. Kvaran
Ingvi Steinar Ólafsson Sigrún Guðný Markúsdóttir
Atli Ragnar Ólafsson
Kristján Tómas Ragnarsson Hrafnhildur Ágústsdóttir
Árni Tómas Ragnarsson
Ásta Kristrún Ragnarsdóttir Valgeir Guðjónsson
Hallgrímur Tómas Ragnarsson Anna Haraldsdóttir
Lísa Margrét, Eysteinn, Bjarki, Anika Embla, Salvör Íva,
Auður Ísold og Katrín Rán