Fréttablaðið - 23.10.2012, Blaðsíða 18
18 23. október 2012 ÞRIÐJUDAGUR
Ég þakka grein Valgarðs Guð-jónssonar í helgarblaði Frétta-
blaðsins. Þar viðurkennir hann að
það sem hann í Silfri Egils kallaði
„flökkusögu“ um að Mannréttinda-
dómstóll Evrópu álíti það ekki brot
á mannréttindum að eitt trúfélag
hafi sérstöðu gagnvart ríkisvald-
inu umfram önnur, er ekki flökku-
saga heldur staðreynd. Hann virð-
ist hafa vitað betur eða kynnt sér
málið síðan, þar sem hann vísar í
aðra dóma en ég þessu til staðfest-
ingar. Hann segir strangar reglur
gilda um fyrirkomulagið og líkur
vera á að staða þjóðkirkjunnar sé
brot á Mannréttindasáttmála Evr-
ópu. Það er einfalt fyrir hann að
láta á það reyna svo hann losni við
allt sem heitir „það eru líkur á“
eða „ég held“.
En svo hrekkur hann í áróðurs-
gírinn og segir: „Dómurinn sem
Sigurður vísar til (Kokkinakis
gegn grískum stjórnvöldum) er
svo hreint afbragð. Þetta er mál
Grikkja sem var ítrekað dæmdur
í fangelsi og til hárra sekta á fyrri
hluta síðustu aldar fyrir að skipta
um trú! Það eru umburðarlyndir
„ferðafélagar“ sem kirkjan velur
sér. Enn betra, niðurstaða rétt-
arins í máli Kokkinakis – fyrir
utan skaðabætur sem gríska ríkið
þurfti að greiða honum: „Holds by
six votes to three that there has
been a breach of Article 9 (art.9).““
Bíðum við. Var ég að mæla því
bót að brotið hefði verið á mann-
inum? Nei, ég var aðeins að vísa til
að í röksemdafærslu dómsins hefði
komið fram að það bryti ekki gegn
mannréttindum að eitt trúfélag
hefði sérstöðu gagnvart ríkisvald-
inu umfram önnur. Hvað ertu að
fara Valgarður, með því að spyrða
þetta saman með þessum hætti?
Ertu að gefa í skyn að ég og aðrir
kirkjunnar menn séum hlynntir
mannréttindabrotum? Eru þetta
rök í umræðum um samband ríkis
og kirkju? Væru það gild rök gegn
viðhorfum þínum ef ég spyrti þig
við guðleysingja eins og Jósef Stal-
ín og ofsóknir hans gegn kirkju og
kristni, þar sem þið eigið guðleys-
ið sameiginlegt? Þetta er ómerki-
legur málflutningur og kemur
umræðu um samband ríkis og
kirkju ekkert við. Oj bara.
Valgarður gefur lítið fyrir sam-
eiginlegan skilning ríkisvalds og
kirkju á samningi þessara aðila frá
1997 og telur mig engar upplýsing-
ar gefa um hvað ég hafi fyrir mér
í því að það sé skilningur ríkis-
valdsins að greiðslur til kirkjunn-
ar séu afgjald af jörðum sem ríkis-
valdið tók yfir. Lestu samninginn
maður! Þótt hann sé þér þyrnir í
augum breytir það ekki eðli samn-
ingsins og skilningi málsaðila á
honum.
Síðan verður Valgarði hált á
svellinu þegar hann vísar í frétt í
Fréttablaðinu um tekjur presta af
hlunnindum kirkjujarða sem þeir
sitja. Hann segir: „Og til að kór-
óna vitleysuna þá halda prestar
áfram að hirða hlunnindi af jörð-
unum.“ Þarna hefur Þórðargleði
Valgarðs villt um fyrir honum,
– eða er þetta kannski áróðurs-
brella? Ef hann hefði lesið frétt-
ina fordómalaust hefði hann séð að
hér er um að ræða jarðir sem enn
eru í eigu kirkjunnar og féllu ekki
undir samninginn 1997. Og svona
til að forðast að málinu verði drep-
ið á dreif og mér gerð upp sú skoð-
un að ég sé hlynntur þessu fyrir-
komulagi þá er ég það ekki.
Og enn ber Valgarður höfð-
inu við steininn varðandi sóknar-
gjöldin sem félagsgjöld og vísar
til innheimtufyrirkomulags þess-
ara gjalda og þess að fólk utan
trúfélaga greiði sama gjald. Varð-
andi þá staðhæfingu að sóknar-
gjöld séu félagsgjöld vil ég vísa
til skýrslu nefndar innanríkisráð-
herra dags. 16. nóv. 2011. Í þessari
skýrslu er rakinn aðdragandinn að
núverandi innheimtufyrirkomu-
lagi sem komið var á með lögum
nr. 91/1987 og leysti af hólmi eldri
lög, þar sem sóknarnefndir ákváðu
sóknargjöldin og ríkið tók að sér
innheimtu þeirra gegn 1% þóknun
sem rann í ríkissjóð.
Breytingin til núverandi fyrir-
komulags var gerð til að einfalda
ríkinu innheimtuna, en breytti í
engu eðli sóknargjaldanna sem
félagsgjalda. Að ríkið skuli inn-
heimta sömu upphæðir af þeim
sem standa utan trúfélaga er trú-
félögunum óviðkomandi og við
ríkið eitt að sakast um það. Það er
að sjálfsögðu hægt að hafa margar
skoðanir á þessu fyrirkomulagi, en
það breytir ekki því sem er kjarni
málsins: Sóknargjöldin eru skil-
greind sem félagsgjöld. Ástæða
er til að árétta að ríkið innheimtir
umrædd gjöld fyrir öll skráð trú-
félög í landinu. Og kannski vænk-
ast hagur Strympu. Nú liggur fyrir
Alþingi frumvarp sem gerir ráð
fyrir að lífsskoðanafélög eins og
t.d. Siðmennt geti fengið skrán-
ingu á sama hátt og trúfélög og
fái þá sín „sóknargjöld“. Það er
hið besta mál. Kannski kemur þá
annað hljóð í strokkinn.
Valgarður telur í lok greinar
sinnar að ég færi engin rök fyrir
því að kirkjan sé ekki ríkisrekin.
Lestu lögin um þjóðkirkjuna og
lestu ríkisreikninginn. Reikninga
yfir rekstur kirkjunnar er hvergi
þar að finna. Rekstur kirkjunnar
er á ábyrgð kirkjuþings. Rekstur
safnaðanna er á ábyrgð sóknar-
nefnda.
Flökkuhugsun
Trúmál
Sigurður
Pálsson
fv. sóknarprestur
Afbökun sannleikans
Er hægt að fjalla um sína „upplifun“ af atburði án þess
að vera viðstaddur? Geir Jón
Þórisson, fyrrverandi yfirlög-
regluþjónn, virðist vera fær um
slíkt ef marka má erindi hans í
Valhöll þann 16. október. Ýmis
ummæli hans í því erindi vekja
furðu, en ekki síst þau sem hann
lét falla um „árásina“ á Alþingi
8. desember 2008, þar sem um
þrjátíu manns gerðu tilraun til
að fara á þingpalla Alþingis.
Níu úr þeim hópi voru í kjölfar-
ið ákærð fyrir brot á 100. grein
hegningarlaga (valdarán) og
áttu yfir höfði sér lífstíðarfang-
elsi. Öll ákærðu voru sýknuð og
telur Geir að almenningsálit-
ið hafi haft áhrif á dómarana í
málinu.
Ummæli lögregluþjónsins
bera þess merki að hann hafi
litla trú á sjálfstæði dómstóla,
nokkuð sem vekur athygli í ljósi
þess að viðkomandi hefur um
árabil unnið við það að færa
fólk fram fyrir þá. Ef dóm-
stólar sveigjast sem lauf í vindi
sökum ábendinga almennings
um að réttarhöldin væru póli-
tísk, hversu hæfir eru þeir þá í
öðrum málum? Í öllu falli er um
að ræða býsna alvarlega gagn-
rýni á íslenska dómstóla frá
fyrrum háttsettum manni innan
lögreglunnar.
Varðandi dóminn sjálfan, þá
getum við raunar fullyrt að í
þessu máli hafi lögregluþjónn-
inn rangt fyrir sér. Það var ekki
almenningsálitinu að þakka að
flestir sakborningar voru sýkn-
aðir. Við undirrituð vorum við-
stödd nær öll réttarhöldin og
það sem við sáum ekki með
eigin augum lásum við frá orði
til orðs þar sem bloggað var
úr réttarsalnum (www.rvk9.
org). Augljóst er í málsgögn-
um að engin sönnunargögn
eða áreiðanlegir vitnisburðir
gáfu til kynna að hundraðasta
grein hegningarlaga hefði verið
brotin, né að það hefði staðið
til. Hins vegar hlaut lögreglan
áfellisdóm í málinu. Hún átti að
miklu leyti sök á glundroðan-
um sem skapaðist í þinghúsinu
þennan dag, þar sem hluti lög-
reglumannanna reyndi að koma
í veg fyrir að hópurinn kæmist
upp stigann og á þingpallana, á
meðan aðrir reyndu að koma í
veg fyrir niðurgöngu hópsins úr
stiganum. Einu sakfellingarn-
ar voru fyrir að fara ekki eftir
fyrirmælum lögreglu og hindra
hana í starfi en eins og fram
kom í vitnaleiðslum voru þau
fyrirmæli bæði óljós og mis-
vísandi. Ákærðu voru sýknuð
af öllum öðrum ákæruliðum.
Framburður lögreglumann-
anna og þingvarða fyrir dómi
var einnig misvísandi og óljós,
rétt eins og skipanir þeirra
umræddan dag. Samkvæmt
vitnaleiðslum þá virtust þeir
ekki einu sinni vita hver stjórn-
aði lögregluaðgerðinni.
En hvaða máli skiptir það
nú að Geir Jón tjái sig um sína
„upplifun“? Hefur hann ekki
rétt til að segja sína skoðun eins
og aðrir? Alvarleikinn er sá að
sem fyrrum yfirmaður í lög-
reglunni hefur hann töluvert
meiri vigt í umræðunni en leik-
maðurinn. Fyrir einhvern sem
hefur kynnt sér málið til hlítar,
lesið gögnin og hlustað á vitna-
leiðslur í málinu (sem hann
virðist ekki hafa gert) þá hljóma
ásakanir Geirs sem argasta
lygi. Og það sem verra er; lygi
sem sett er fram í pólitískum
tilgangi til þess að stjórnmála-
flokkur hans nái til sín völdum.
Eini tilgangur þeirra þrjátíu
sem fóru inn í þinghúsið þennan
dag var að koma skilaboðum
áleiðis til þingsins. Ekkert
þeirra var vopnað. Eitt þeirra
bar á sér blaðsnepil með hættu-
legum orðum: „Þetta hús þjónar
ekki tilgangi sínum lengur“.
Hefðu nímenningarnir verið
dæmdir fyrir aðför að Alþingi
þá hefði verið um að ræða alvar-
lega aðför að réttindum okkar.
Ef við lítum svo á að sannleik-
ur sé vald þá má líkja afbökun á
sannleikanum við valdarán. Hið
raunverulega valdarán er að
eiga sér stað núna, fyrir framan
augun á okkur, þar sem lög-
regluforinginn og fylgismenn
hans í Valhöll endurskrifa sann-
leikann til þess að koma sjálfum
sér til valda.
Búsáhalda-
byltingin
Helga Katrín
Tryggvadóttir
Jón Selmuson
Guðmundsson
áhugafólk um
borgaraleg réttindi
Nýtt í
Lindum
Ferskt sushi
búið til á stað
num!
Ummæli lögregluþjónsins bera þess
merki að hann hafi litla trú á sjálfstæði
dómstóla, nokkuð sem vekur athygli í
ljósi þess að viðkomandi hefur um árabil unnið við
það að færa fólk fram fyrir þá.