Læknablaðið - 01.04.1921, Blaðsíða 7

LÆKNABLAÐIÐ
53
Fyrirkomulag í Noregi. Hlutaðeigendum til fróöleiks vil eg leyfa mér,
aö skýra frá þeirri tilhögun hér í landi sem tryggir hverjum. sjúkl. í stærri
bæjum læknishjálp, á hvaöa tíma sólarhrings sem er. Fyrir því er á ein-
hvern hátt séö í flestum bæjum á stærö við Reykjavik og mun víð'ast
bæjarfélagiö telja skyldu sína, aö standa þar aö baki meö nauðsynlegum
fjárframlögum. Fyrirkomulag hér í bænum er mér kunnast, og vil eg
leyfa mér aö lýsa þvi nokkru nánar.
Lægevakten. Við eina fjölförnustu götu í bænum er læknavarð-
stöö bæjarins („Kommunal lægevakt“ stendur yfir dyrunum), þar
sem lækni má h i 11 a allan sólarhringinn og lækni m á f á ú t; í b æ i n n
allan daginn og aö vissu leyti á nóttunni líka.
Þetta annast 3 læknar launaðir úr bæjarsjóöi. Á daginn eru altaf 2
til taks og getur annar þeirra fariö út um bæ ef brýn þörf gerist. En á
nóttunni er þar að eins 1 læknir, en hann hefir lista yfir 1 lækni í hverj-
um bæjarhluta, sem gegnir ákveöna nótt eftir samkomulagi við varö-
stöðina. Vanalega eru fengnir 7 læknar í hverjum bæjarhluta til aö skifta
með sér næturvökunni yfir mánuðinn, svo aö ekki komi meira en ein
vökunótt á hvern lækni á viku. — Þessu ráðstafar varðstööin í byrjun
hvers mánaðar, raðar svo niöur nóttunum á læknana, sem báðum best
hentar, tilkynnir þeim hvaða nætur þeir eigi aö gegna, og sendir hverri
lögreglustöö afrit af varölista hennar umdæmis. Hún afritar aftur lista
varöstöðvarinnar handa öllum sínum næturvöröum, svo aö einu gildir aö
nóttu til, hvort bæjarbúar snúa sér til næturvarðar, lögreglustöðvar eöa
læknavaröstöðvar. — Allir vísa á réttan varðlækni og vita enda deili á
einum varalækni, ef þörf gerist. Annars vita þær vanal. svo vel um hvar
varðlæknir er og hve mikiö sé um að vera, þar sem hann er, aö læknis-
leitandi getur af því reiknað, hvort réttara sé, að ná i varalækni eöa bíða.
Kostir auðsæir. 1) Fastur staöur, þar sem lækni er aö hitta allan sól-
arhringinn. — 2) Föst varöstöö, þar sem lækni má fá út um bæinn á þeim
tima dagsins, sem erfitt er að hitta lækna. — 3) Fastir varðlæknar á
nóttum með varaliði, sem læknavaröstöðin eða hlutaðeigandi lögreglustöö
geta sagt og símað til eöa næturverðir náö í.
Kostnaður. Laun 3 fastra lækna, húsnæöi varöstöövar og 30 kr. handa
hverjum varðlækni fyrir hverja nótt, sein hann gegnir, hvort sem hans
er vitjaö eöa ekki, (þ. e. fast, auk „honorars“ sjúkl.).
Varðstöðin sér um fleira. En varðstöðin gerir meira en þetta. Hún er
líka v a r ö s t ö ö f y r i r sjúkrahús bæjarins og veit um allar laus-
ar sængur á þeim, og jafnar niöur á þeim og deildir þeirra, eftir plássi
og sjúkdómi sjúklings, þannig að trygging er fyrir, aö sjúkl. fari á þá
deild, þar sem hann á heima, (skurölæknissjúkl. á skurðlæknisdeild o. s.
frv.). Læknirinn fær sjúkl. seöil um aö hann þurfi aö fara á spítala vegna
þess sjúkd., sem hann tilgreinir, og læknavaröstöðin segir ekki einungis
til um sjúkrahús og deild, heldur s é r h ú n u m f 1 u t n i n g á s j ú k 1.
ef meö þarf. — Þeim, sem ekki bráðliggur á, gerir hún aðvart, þegar
pláss er til.
Eins og sjá má af þessu stutta yfirliti, er það ekki lítilvægt starf, sem
læknavaröstööin hefir með höndum. Bæjarfélagiö væri báglega sett án
hennar, eða einhvers svipaös fyrirkomulags. Vitanlega cr hún þeim mun