Læknablaðið - 01.04.1921, Blaðsíða 9
LÆICNABLAÐIÐ
55
En síSar koma tímar — og þess veröur ef til vill ekki langt a'ö bíöa, —
aö þessi ráöstöfun gengur úr gildi og meira þarf til, — en þá er líka
reynsla fengin af þessari litlu byrjun, í hvaöa átt beri aö stefna í fram-
tíðinrii.
Kristjaníu 4. febrúar 1921.
G. Einarsson.
Hugleiðingar út af áliti berklaveikisnefndarinnar.
I.
Þá er berklaveikisnefndarálitiö loksins komiö. „Loksins", segi eg, ekki
af þvi, aö eg vilji gefa í skyn, aö nefndinni heföi veriö vorkunnarlaust,
aö láta ])aö koma fyr, heldur til aö minna á þann ósiö stjórnarinnar, er
mikilsverð mál eru á dagskrá, aö demba þeim inn á þing áöur en jafn-
vel þeim stéttum, er málin varða mest, auk heldur öörum „háttvirtum
kjósendum“, sé gefinn nokkur kostur á, aö sjá þau og athuga. Þegnr
svo stendur á sem hér, að ekki var kostur á aö ljúka undirbúningi máls-
ins fyr en rétt fyrir þing, var þaö eitt rétt, aö fresta því til næsta þings,
svo aö mönnum gæfist kostur á, aö kynna sér tillögur nefndarinnar og
!áta í ljósi um þær álit sitt. Segja má aö vísu, aö ekki sé liklegt, aö
aðrir bæti um nefndartillögurnar, svo vel sem hún var skipuð, en þess
er þó aö gæta, að enginn er óskeikull, aö líta má á flest mál frá mörg-
um sjónarmiðum, og aö hugsandi verum, sem eg geri þó ráö fyrir, aö verði
aö telja okkur héraöslæknana, veröur jafnan ógeöfelt að þurfa aö sjá
alt með annara augum eöa fallast skilyrðislaust á stjórnarinnar: „Vér
einir vitum.“
Nefndarálitið á lika í því sammerkt viö önnur góö rit aö fornu og
nýju, að einhver besti kostur þess er, að þaö vekur til ihugunar. Og
ekkert rit'þekki eg, er hefir þennan kost, ef frá eru skilin þau, er fjalla
um þau vísindi er beita má viö stærðfræöilegum sönnunum, aö íhugunin
geti ekki oft og einatt leitt til efasemda um fleira eða færra af skoðun-
um þeim og ályktunum, er ritið flytur. Svo er og um nefndarálitiö og sum
fylgirit þess. Hins er ekki aö dyljast, aö margt er þar, sem vekur ein-
dregna samsinning. Svo er t. d. um till. nefndarinnar um ókeypis vist fá-
tæku berklasjúkl. i heilsuhælum o. s. frv. Hér veröur þó ekki um þau
atriðin rætt, heldur um hin, sem mér virðist geta orkað tvímælis, eöa
réttara sagt, um nokkur þeirra.
II.
Lesi maður aðal-frumvarp nefndarinnar, frv. um varnir gegn berklaveiki.
meö öllum þess mörgu og nákvæmu fyrirmælum og ákvæöum, þá vaknar
óöara sú spurning í huga manns, hvort nokkur likindi séu til, aö þessu
verði nú hlýtt. Til að leysa úr þeirri spurningu eru þau ein gögn, eins
og jafnan, er um framtíðina er aö ræöa, að líta á hvernig því er og hefir
veriö variö í svipuðum efnum nú og að undanförnu. Og þessi gögn leg'g-