Læknablaðið - 01.12.1921, Blaðsíða 9

LÆKNABLAÐIÐ
183
Konur í barnsnaud.
Memoranda et memorabilia úr fæðingarpraxis.
Eftir Steingr. Matthíasson.
Grindarþrengsli. Eclampsia imminens. Sectio cæsarea.
í fundargerö síöasta læknafundar var stuttlega sagt frá þessum keisara-
skuröi. Af því að eg hygg, aö öörum sé fróðleikur aö því, vil eg segja
nokkuð ýtarlegar frá honum hér.
Mín litla reynsla bendir á, aö veruleg grindarþrengsli séu sjaldgæf hér
á landi. Hins vegar getur vel verið, aö ósamræmi milli fósturs og grindar-
víddar sé tiöara hér á landi en víöa annarsstaöar, því rannsóknir Þórunnar
Björnsdóttur sýna, aö börn t'æðast stærri hér en í nágrannalöndum.
Mér er grunur á, aö bæöi læknar og ljósmæöur hér á landi haldi oft,
aö um grindarþrengsli sé að ræöa, þó svo sé ekki í raun og veru. Eg
hefi margrekiö mig á, aö yfirsetukonur tala um grindarþrengsli, ef þeim
finst arcus pubis krappur, og j)ekkja naumast önnur einkenni grindar-
þrengsla. Mun fleirum fara eins og mér, aö hafa ekki frá j)ví fyrsta gert
sér þá reglu, aö mæla vandlega grindarvídd, heldur láta venjulegt handa-
hóf duga. Á seinni árum hefi eg reynt aö bæta úr Jæssu, — rétt diagnosis
á þó að vera fyrsta boöoröiö. (Eg átti lengi ekkert pelviometer, en eftir
aö mig höföu hent fyrstu alvarlegu grindar])rengslin, lét eg járnsmið hér
í bæ smíða mér fullbrúklegt áhald, — kostaði 5 kr.). Síöan eg tók að
eldast, iðrast eg nú j)essa trassaskapar, aö mæla ekki hverja konu. Fyrir-
höfnin er lítil. Oftast fátt jrarfara aö gera, meðan maður stritast við að
sitja yfir konu. Vil eg ráða yngri kollegum, aö taka réttu stefnuna strax,
enda gott að æfa sig i tíma, til aö standa ekki sem glópur (með bæk-
urnar á hillunni heima). ]>egar á ])arf að halda. Og oft lífsspursmál. aö
uppgötva grindarþrengsli í tæka tíð. Einnig gleðilegt, að fá vissuna um,
að engin stórhætta sé á feröum.
V. L. 28 ára, g. norskum sjómanni á SiglufirÖi.
Kom 24. april, — fór 24. maí.
I-para, komin að falli, meö grindarþrengsli og mikinn bjúg. Er send með sérstökum
vélbát til sjúkrahússins. Fæðingarhríðir hyrjuðu á leiðinni og halda áfram, aðgerða-
litlar, og ekki mjög sárar.
Frísk um meðgöngutimann, þar til bjúgurinn kom, fyrir nokkru. Hægðir í lagi.
Daglega fósturliræring. Þvag oft, en lítið og gruggugt. Hitalaus. Hefir ekki fylgt
neinum niataræðisreglum og klæðst daglega. en fótaferð erfið síðustu daga. Lækni
mældist conjugata diagonalis mundi vera nálægt 10 ctm. Honum leist
alvarlega á ástandið, og sendi konuna til aðgerða hingað.
Status prccscus. Tp normal. Púls qo, reglulegur.
Lítil vexti, eins og um fermingu. Búlduleit af bjúg og bjúgur víðsvegar. Mikil
chloasmata i andliti.
Hún er vel hress, milli stuttra hríða, er koma með nokkurra minútna bili.
Stethoskopia eðlileg.