Læknablaðið - 01.05.1933, Blaðsíða 5

LÆKNABLAÐIÐ
Si
vanskapnaSur. MeS tunguspaSa úr tré er nú munnur og kok athugaö.
Hypertr. tonsillar: gætt aS gulgrænum nöbbum í tonsillunum og góm-
arnir athugaðir. Eftir adenoid. veget. er að jafnaSi ekki þreyfaS nema
sérstakar ástæSur séu til; þvi er venjul. illa tekiS af börnum og gerir þau
hrædd viS skoSunina, enda eru þá aS jafnaSi önnur einkenni sem benda
til þess svo sem hypertr. tonsillar., neföndun, málfæriS, habit. adenoid.
Tannskemdir eru einnig athugaSar og merkt viS á kortinu, en ekki
taldar skemdar tennur þar sem tannlæknir skoSar tennur allra bamanna
nákvæmlega og heldur spjaldskrá um tannskemdir og aSgerSir. Ef grun-
ur er um anæmie er gerS hæmoglobinmæling síSar.
Lungu og hjarta eru ekki rannsökuS sérstaklega nema ástæSur séu fyrir
hendi, (um hjarta eSa lungnasjúkdóma sé getiS á kortinu, þess sé sér-
lega óskaS af aSstandendum eSa barniS sýnist aS einhverju leyti grun-
samlegt) enda eru öll börnin skoSuS af lækni í byrjun skólaársins samkv.
lögum, svonefnd „berklaskoSun" og fylgja þá tilmæli frá skoSunarlækni
til skólalæknis um aS hafa eftirlit meS þeim börnum sem aSgæsluverS
þykja, þó ekki þyki ástæSa til aS meina skólavist, Abdomen er heldur
ekki skoSaS nánar nema aS ástæSur séu fyrir hendi. Nú snýr bamiS sér
viS og snýr baki aS lækninum. Er þá athugaSur eitlaþroti á hálsi og
undir kjálkabörSum. KveSi nokkuS aS honum verSur aS leita orsaka,
skemdra tanna, hypertr. tonsillar. bronchit., og sé verulegur eitlaþroti i
sambandi viS anæmie og aumingjalegt útlit, aS eg tali nú ekki um
+ Pirquet er fylsta ástæSa til aS hafa gát á viSkomandi barni og heimili
þess, aS því er tbc. snertir. Þá er athugaSur hryggur og bak (scoliose,
kyphose, þríhyrningur milli bols og handleggja, útstandandi herSablöS,
eymsli í baki). Merkir nú læknirinn á kortiS meS + og -S- viS þaS sem
fundist hefir og skrifar athugasemdir, ef einhverjar em. Á meSan tekur
hjúkrunarkonan viS barninu og gætir aS óþrifum í hári þess og þá jafn-
framt í fötum, ef ástæSa þykir til og merkir viS á kortiS. Má nú barniS
klæSa sig í, en þaS næsta kemur.
SíSar er prófuS sjón og heyrn, þannig aS börnin lesa á Snellens töflu
meS öSru auga í senn, en hjúkrunarkona heldur spjaldi fyrir hinu aug-
anu. Taflan snýr móti glugga í 6 m. fjarlægS frá baminu. Börnin koma
nú ekki í skólann fyr en 8 ára gömul og em þá aS heita má öll læs svo
aS myndatöflur eru óþarfar. SíSan er prófuS heyrnin á öSru eyranu í
senn, meS því aS hvísla tölum í 6 m. fjarlægS á venjul. hátt meSan tragus
er ýtt inn i hlustina sem frá snýr. SíSast er| svo gert Pirquets próf á þeim
sem þaS hefir ekki veriS gert á áSur eSa hafa veriS negativ.
HeilsufarsblöSin sem viS notum eru aS mestu leiti eins og þau sem
heilbrigSisstjórnin ætlast til aS notuS séu (sbr. HeilbrigSisskýrslur 1926),
breytingarnar eru ekki verulegar. Mér finst kostur aS prenta þau á
stinnan pappir (karton) til aS auSveldara sé aS geyma þau í „kartoteki"
enda þurfa þau aS vera úr haldgóSu efni, þar sem þau eiga aS endast
alla skólatiS barnsins og vera auk þess send heim á heimilin í byrjun
skólagöngunnar. VíSa í útlöndum er þaS vani aS stefna öSru hvom for-
eldra til læknisins þegar barniS er skoSaS i fyrsta sinn. Þetta er gert
liér í öSmm skólanum, þar sem húsrúm er nóg. En í MiSbæjarskólanum
þykir þaS ekki fært vegna rúmleysis, þar sem læknisstofan er lítil kytra
og tannlæknir hefir öll sín áhöld í sama herberginu.