Læknablaðið - 01.05.1941, Qupperneq 8
34
LÆKNAB LAÐ IP
Sulfanilamidum og derivöt þess
leysast yfirleitt illa upp i vatni.
Sulfanilamid leysist ca. 0.8 grm. í
ioo ccm. 0.9% NaCl. upplausn, og'
er því lítt nothæft parenteralt.
Prontosil solubile og Solusepta-
sine eru sæmilega uppleysanleg í
vatni, en Natriumsalt Sulfapyri-
dins og Sulfathiazols vel ujipleys-
anleg, og má gefa þessi fjögur
sambönd ]iarenteralt. Sökum þess,
hve upplausnir natriumsalta Sulfa-
pyridins og Sulfathiazols e.ru alka-
liskar, má ekki gefa þær subcut-
ant, intramuskulert framkalla þær
töluverða verki og ev. infiltra-
tionir, æskilegt viröist aö gefa
þær intravenöst og í ekki minni
þynningu, en I gram per 10 ccm.
0.9% NaCl. upplausn, og dæla
hægt inn i æöina.
Af sulfapyridine (M. & B. 693)
er á markaöinuni olíususpension til
intramuskuler injektiona.
Absorption sulfanilamids og
derivata þess gengur yfirleitt mjög
greiölega frá kanalis intestinalis.
Sulfapyridin absorberast þó ó-
reglulega og stundum seint og illa.
Ekki vita menn hvernig á þvi
stendur, en tala um individuellan
mismun. Venjulegast er mestur
hluti þess, sem gefin er per os, ah-
sorberaður innan fjögurra stunda.
Nýlega hafa Barlow og Climen-
kor>) birt tilraunir á öpum og
mönnum, og komast þeir aö þeirri
niöurstööu, aö natríumsölt Sulfa-
jiyridins ogSulfathiazols absorber-
ist fyr og betur en sýrurnar sjálf-
ar (ef svo mætti aö oröi komast).
Einnig mátti flýta fyrir absorption
meö því aö gefa natriumbikar-
bonat jafnframt Sulfathiazoli og
Sulfapyridini og jafnmikiö og af
lyfinu sjálfu.
Absorption azo-sambanda myndi
vera heldur hægari.
Diffusion sulfanilamids og deri-
vata frá blóði út í aöra líkams-
vökva gengur 'greiölega. Efni
þessi finnast i öllum likamsvökv-
um, svo sem munnvatni, mjólk,
galli, mænuvökva, exsudötum og
transudötmn og í litlu lægri kon-
sentration en í blóöi .
í liquor cerebrospinalis telur
Mellon,i) aö finnist 65—75% blóð-
konsentrationar, en aörir hafa
fundið allt niöur í 10% af blóð-
konsentration (sulfathiazo-le).
Konsentration á hverjum staö
fer mjög eftir blóösókn til staöar-
ins, þess vegna hætt viö að litið
veröi í nekrotiskum vef og kron-
iskum bólgum.
Útskilnaður og detoxikation.
ÚtskilnaÖur sulfaniíamids og
derivata þess fer aö mestu um
nýru, og eru þau skilin út óbreytt
eöa acetyleruö.
Acetylering fer sennilega fram
í lil'ur og er einsk. afeitrun (det-
oxikation), en jafnframt minnka
þerapeutiskar verkanir efnanna
mikið. Sulfapyridin viröist acetyl-
erast mest, og þó misjafnlega mik-
iö i hverju einstöku tilfelli. Út-
skilnaður hefst strax jafnhliöa
ahsorption og er ör, og því hraö-
ari, því meir sem absorberast, þ. e.
a. s. því hærri, sem konsentratiou
sulfanilamidsambands er i blóöinu.
Hann vex og meö aukinni cliuresu.
Nephritar meö minnkuöum
nitrogenútskilnaöi seinka útskiln-
aöi sulfanilamidsamhanda og að
sama skapi vex toxiditet þeirra.
Sulfanilamidum er nær horfiö úr
líkama 24 klst. eftir síöustu inn-
gjöf og allt innan 48 klst.
Sulfapyridin skilst heldur seinna
út, mestur hluti þó innan 24 klst.,
en það getur fundizt 4—5 dögum
eftir síöustu inngjöf.
Konsentration sulfanilamids og
derivata í þvagi getur oröiö io—