Læknablaðið - 01.05.1941, Page 12

LÆICNABLAÐIÐ
38
viö pneumokokkainfektionuin, svo
sem:
Pneumonia
Meningitis
Peritonitis.
Sulfanilamidum og Sulfapyri-
clinum hefír hvorttveggja reynzt
vel viö Gonokokkainfektionum,
svo sem :
Urethritis
Vaginitis
Arthritis
Opthalmia.
Meningokoklca infektionum, svo
sem :
Meningitis
Septikemia
Clostridium Welchii infektionum
og auk þess reynandi viö Menin-
gitis influensae.
Sulfanilamidum er reynandi viö
infektionum orsökuöum af Bacill-
us pyocyaneus, og
Actinomycosis.
Sulfapyradinum og Prontosil
solubile reynandi í stórum
skömmtum viö Staphylokokka
septikemium. Sulfapyridinum við
Bacillus Friedlánders pneumoniu
og Dermatitis herpetiformis.
Verkana-mekanismus sulfanila-
mids og derivata þess.
Enn vita menn ekki meö hverj-
um hætti þes,si sambönd verka á
sýkla, sem næmir eru fyrir áhrif-
um þeirra. Tilraunir benda þó í
þá átt, aö ein af verkunum sulfan-
ilamids-sambanda, og ef til vill hin
cina mikilvæga, sé sú, aö l>reyta
blótSi. mænuvcikva. þvagi og öðr-
um vefjavökvum þannig, aö viö-
komandi sýklar þrífist illa og
fjölgi seint í þeim. A þenna hátt
sé innrás i vefi hindruö, dregiö úr
framleiöslu toxina, en sýklaeyö-
andi starfsemi likamans annist aö
öðru leyti algjöra lækningu. Til-
raunir „in vitro et vivo“ virðast
'staöfesta, aö um slíkar bakterio-
statiskar verkanir sé að ræða.
Helztu hypoþesur, sem fram
hafa komið, eru kendar við Shinn.
Main og Mellon8), er hafa gert til-
raunir, sem gætu bent til þess, aö
pneumokokkar og strepbokokkar
breyti sulfanilamidi í antikalytiskt
samband. er inaktiveri blóökata-
lasa og stuðli aö því. aö myndazt
geti vetnissuperoxyd, sem eyöi
þessum sýklum.
Lockwood9) og fl. telur aö sam-
bönd þessi eyöi „proteases'- og
hindri þannig sýklaviðkomu.
Domagk10) o. fl. geta sér þess
til, að sambönd þessi og likams-
vefir verki meö gagnkvæmri jtot-
entiation, er framkalli bakterio-
stasis.
Jákvæð þekking lögmála um or-
sakasamband kemiskrar eínasam-
setningar og keinoþerapeutiskra
verkana er mjög takmörkuö.
Dosering.
Fullar kemoþerapeutiskar verk-
anir sulfanilamids og derivata
þess nást ekki nema 1) meö vissri
minimal konsentration þessara
efna í líkama. Sú konsentration
þarf misjafnlega há eftir þvi.
livaöa lyf er notaö, við hvaöa in-
fektion og live alvarleg hún er.
2) Þessari nauðsynlegu konsen-
tration þarf að ná fljótt, þessvegna
sjáífsagt aö byrja með stórum
skannnti eða skömmtum, og liggi
sérstaklega mikiö á, má og er jafn-
vel sjálfsagt aö gefa parenteralt,
þótt flestir séu þeirrar skoðunar,
aö inngjafir per os gefist líezt. ef
þeim veröur viö komiö.
3) Konsentrationinni þarf aö
halda viö. þar til greinilegur klin-
iskur bati er fram kominn, og smá
lækka liana síðan, en hætta ekki
of fljótt sökum residivhættu.
Vegna þess, hve fljótt þess sam-