Læknablaðið - 01.08.1943, Blaðsíða 7

LÆKNABLAÐIÐ
GEFIÐ ÚT AF LÆKNAFÉLAGI REYKJAVÍKUR
Aðalritstjóri: ÓLAFUR GEIRSSON.
Meðritstjórar: KRISTINN STEFÁNSSON og ÓLI P. HJALTESTED.
29. árg. Reykjavik 1943. 2.tbl.
Um ilsig.
Eftir Bjarna Jónsson.
Kvilli sá, ilsig, sem þetta grein-
arkorn fjallar um, er ærið út-
breiddur og þýSingarmeiri en
maöur í fljótu bragði skyldi halda.
Ekki er þó svo aö skilja, að hann
sé sérlega markverður frá læknis-
fræðilegu sjónarmiði; séð frá
þeirri hlið er þetta ofur einfalt
fyrirbrigði og mætavel kunnugt
hverjum starfandi lækni. Það, sem
gerir hann athyglisverðan, er sú
þjóðfélagslega þýðing, sem hann
hefir, það að hann lamar starfs-
þrek, afköst og vellíðan fjölda
nrargra þjóðfélagsþegna.
Nafnið ilsig eða flatur fótur er
villandi af tveirn orsökum. Ann-
ars vegar vegna þess, að það eru
ekki allir fætur með lága holil og
langt því frá, sem gefa óþægindi
og hins vegar geta menn með háa
rist haft sarns konar óþægindi og
þeir, sem þjázt af ilsigi. Sjúkdóm-
urinn á sem sé ekki dýpstu rök
sín í lögun fótarins, heldur i
starfshæfni hans, eða réttara sagt
vanmætti til þess að gegna þeirri
áreynzlu, sem á hann er lögð.
Krankleiki þessi er að meira eða
minna leyti fylgifiskur menning-
arinnar eða öllu heidur vélamenn-
ingarinnar, starísskiptingar þeirr-
ar og sérhæfingar, sem henni
fylgir og eiga steingólf og harð-
ar götur svo og misheppilegur
fótabúnaður sinn þátt.
Ein ástæða fyrir því, hve kvilli
þessi er algengur, er afstaða fót-
anna til líkamans. Þeir eru neðsti
hlutinn og þar mæðir nrest á. Smá-
vægilegui* galli í byggingu eða
starfsgetu hefir því tiltölulega
miklu meiri afleiðingar þar, en of-
ar í líkamanum, enda er það al-
kunna, að „statisk" óþægindi eru
því tíðari, sem neðar kernur í stoð
og hreyfikerfinu.
Starf fótanna sýnist heldur ein-
falt, þegar miðað er við gang á
sléttum fleti og fóturinn er greypt-
ur í harðan stokk. En fætinum
er ætlað miklu fjölbreyttara starf.
Frá náttúrunnar hendi er ætlazt
til, að menn gangi berfættir úti
urn holt og móa og hvers kyns
torfærur. Er fætinum léður mikill
hreyfanleiki og ber þá mest á
völuliðunum, efri og neðri, sem
hvað starfsemi viðvíkur ber að
skoða sem einn lið, því enginn
vöðvi festist á völuna.
í háristinni eru margir Iiðir og
man rnaður fyrst eftir þeim tveim-
ur, sem kenndir erú við Chopart
og Lisfíranc; samSvarandi liður
þessum er þar sem fléigbéinin