Læknablaðið - 01.07.1954, Blaðsíða 6

100
LÆKNABLAÐIÐ
hefði verið sjúklingur hjá hon-
um, og var læknirinn talinn
mega skýra frá því út af fyrir
sig. Hins vegar myndi kynsjúk-
dómalæknir ekki vera talinn
mega svara samskonar spuin-
ingu. — Sem sagt, dómari verð-
ur að meta það hverju sinni,
hvort málefnið sé þannig vaxið,
að skynsamlegir hagsmunir
standi að baki kröfu um leynd
jiess. Læknir skyldi þvi ávallt
hafa vaðið fyrir neðan sig í
jiessu efni og skýra ekki frá
málefnum, sem hann hefur
komizt að í starfi sínu, nema
hann telji sig nokkuð öruggan
um, að málefnið falli utan við
hin svonefndu einkamál.
Oft er auðvelt fyrir dómstól
að ákveða, hvort um einkamá]-
efni sé að tefla, en stundum
getur ])að verið nokkrum erfið-
leikum bundið vegna skorts á
nægum gögnum. Ef svo er á-
statt, getur dómari látið þann,
sem ber við heimildarskorti lil
frásagnar, staðfesta sögusögn
sína um þetta efni með eiði.
Þá her og að benda á eitt
atriði enn í þessu sambandi.
Málefni, sem teljast mundu
einkamál samkvæmt framan-
sögðu, eru það ekki, ef þau eru
orðin almenningi kunn. Sést
þetta á tilteknu íslenzku laga-
ákvæði (86. gr. laga nr.
27/1951) og einn íslenzkur
hæstaréttardómur (Hrd. 1950,
hls. 94) er að verulegu leyti
byggður á þessu sjónarmiði. En
til þess, að þess háltar málefni
teljist vera almenningi kunn.
verður vitneskjan að hafa bor-
izt út fyrir þann hóp, sem
leyndarskyldur er samkvæmt
því, sem ég kem nánar að hér
á eftir, og um raunverulega
vitneskju verður að vera að
ræða, en meira eða minna sterP-
ur grunur eða orðrómur næg-
ir ekki.
Þá er og athugunarverl,
hvaða aðiljar það eru, sem eru
þagnarskyldir samkvæmt á-
kvæðum þessum. Samkvæmt
læknalögunum frá 1932 er um
lækna greint milli tveggja
flokka. Annarsvegar eru þeii,
sem hafa fengið svonefnt ótak-
markað lækningaleyfi og lcallasl
læknar og hinsvegar þeir, sem
fá svokallað takmarkað lækna-
leyfi, svo sem tannlæknar og
nuddlæknar. Læknanemum má
og veita slík leyfi um stundar-
sakir. Þessir aðiljar allir eru
þagnarskyldir. En fleiri koma
líka til, þ. e. „aðstoðarfólk
lækna við læknisstörf“, eins og
segir í læknalögunum. Mun það
einnig ná til aðstoðarfólks
þeirra, sem hafa aðeiris ták-
markað lækningaleyfi. Það
verður að vera skýringaratriði
hverju sinni, hvaða aðiljar
teljast til aðstoðarfólks, og al-
mennt mun verða að skýra það
nokkuð rúmt, til þess að ákvæð-
in um þagnarskylduna missi
ekki marks. Mun það ekki að- ;
eins geta náð til nánuslu að- '!■
%