Læknablaðið - 01.07.1954, Blaðsíða 8

102
LÆKNABLAÐIÐ
Læknir brýtur ekki þagnar-
skylduna, þótt hann skýri 1)
sjúklingnum sjálfum frá einka-
málinu, 2) þeim hópi aðstoðar-
fólks og starfsbræðra, sem
nauðsynlegt má telja sam-
kvæmt framansögðu að fái
vitneskjuna og auk þess 3) i
einstaka tilvikum fleiri aðiljum.
Þannig er talið, að þegar læknis
er leitað til eins aðilja i fjöl-
skyldu, sé lækni oftast heimilt
að skýra þeim nánustu frá
einkamáli varðandi sjukling-
inn. Þó getur stundum orðið
að gæta leyndar gagnvarl slik-
um aðiljum. Læknir er t. d.
kvaddur til gifts manns og
læknirinn kemst að því, að
maðurinn er með kynsjúkdóm,
sem hann hefur fengið vegna
hjúskaparbrots. Þá helzt þagn-
arskyldan um þetta síðasttaida
atriði. — Þá brýtur læknir og
ekki þagnarskyldu, ef sá, sem
einkamálið varðar, samþykkir,
að læknirinn skýri frá þvi. Ef
einkamálið varðar fleiri en
einn, verður samþykkið að
koma frá báðum eða öllum.
Eins og áður segir, mun þagn-
arskyldan haldast, þótt sá, er
einkamálið varðar, sé látinn, en
samþykki aðilja eða krafa, geið
fyrir andlátið, mun væntanlega
halda gildi sínu. Samþykkið er
ekki formbundið, getur venð
munnlegt eða skriflegl eða
jafnvel gefið með framkomu
einni saman. Ef maður t.d.
beiðist líftryggingar, er sú
beiðni talin fela í sér samþykki
á því, að tryggingarfélagið fai
vitneskju um einkamál í því
sambandi. — Öheimilt er taiið,
að veita almennt samþykki i
þessum efnum um óákveðinn
tíma og óafturkallanlega og
þannig svipta sig vernd á per-
sónulegri friðhelgi. Samþykkið
mun almennt mega afturkaila,
hvernær sem er. Þó mun aftur-
köllun ekki hafa þýðingu, ef
læknir hefur byrjað að skýra
frá einkamáli, a. m. k. fyrir
dómi, og það, sem hann heiur
þegar sagt, gæti valdið rangri
eða villandi hugmynd um máls-
cfni, ef hann fær ekki að halda
áfram. — —
El' réttarreglurnar um þagnar-
skyldu lækna væru ekki rnarg-
brotnari en að framan hefur
verið drepið á, þá væri málið
tiltölulega auðvelt viðfangs, en
því er nú ekki að heilsa, að
löggjafinn liafi látið sér nægja
að setja þessi meginákvæði um
þagnarskylduna. Það hefur sem
sé þótt nauðsyn til hera að setja
ákvæði um ýmsar og það all-
veigamiklar frekari undantekn-
ingar frá þagnarskyldunni, —
ákvæði, sem ýmsum og þá ekki
sízt læknum, hefur verið og •u-
talsverður þyrnir í augum.
Þessum undantekningum er
almennt lýst í 1. mgr. 10. gr.
læknalaganna frá 1932, þar sem
talað er um þagnarskyldu lækn-
is um einkamál „nema lög bjóði
annað eða hann viti sönnur á,