Læknablaðið - 01.07.1954, Blaðsíða 9

LÆKNABLAÐIÐ
11«
að brýn nauðsyn annarra
krefji“. Löggjafinn hefur sem
sé talið, að enn veigameiri hags-
munir en þeir, sem liggja að
])aki þagnai'skyldunni, komi í
sumum tilvikum til greina.
Þessum undantekningum má
skipta í 3 flokka: 1) vegua
skyldu til uppljóstrunar á eða
til að afstýra tilteknum áfbrot-
um svo og til verndar velferð
tiltekinna aðilja, 2) vegna frain-
kvæmdar á heilbrigðismálum
og heilsugæzlu, 3) vegna upp-
lýsinga í dómsmálum.
Um 1.
Hér koma fyrst og fremst tii
greina ákvæði hegning'arlag-
anna nr. 19 1940, 126. gr., 148.
gr. og 169. gr. — og þá sérstak-
lega 126. gr., sem segir, að hafi
maður — og gildir þetta um alla
borgara, lækna sem aðra, - -
fengið vitneskju um, að fyrn-
hugað sé eða hafið eitthvert
hinna svonefndu landráðabrota,
uppreisn, árás á forseta iýð-
veldisins eða Alþingi eða annað
brot, sem lífi eða velferð manna
eða mikilvægum Jjjóðfélags-
verðmætum er búin hætta af og
hann reynir ekki af fremsta
megni að koma í veg fyrir hrot-
ið eða afleiðingar þess, þar á
meðal, ef þörf krefur, með þvi
að tilkynna yfirvöldum vit-
neskju sína, Jjá skuli hann, ef
brotið er eftir það framið eða
reynt að fremja Jjað, sæta varð-
haldi eða fangelsi allt að 3 ar-
um eða sekturn, ef miklar mals-
bætur eru fyrir hendi. Þetta er
J)ó refsilaust, ef viðkomandi
hefur látið þetta hjá líða, sök-
um þess að hann gat ekki gert
J)að án þess að stofna lífi, heii-
hrigði eða velferð sjálfs sin eða
nánustu vandamanna í hættu.
Hinsvegar kemur þessi upp-
ljóstrunar- eða tilkynningar-
skylda ekki til greina um þegar
framið afbrot, nema hvað
læknar, eins og aðrir, eru skyid-
ir til að tilkynna ])að lögregiu-
yfirvöldum samkvæmt akvæð-
um laga um mannskaðaskyrsl-
ur og rannsókn á fundnum lík-
um (nr. 42/1913), ef sönnur
eða líkur eru fyrir voveiflegum
dauðdaga einhvers. — Þá ber
og að benda á 11. gr. lækna-
laganna frá 1932, þar sem segir,
að verði læknir þess var vegna
starfsemi sinnar, að heilsufari
manns sé þannig liáttað, and-
lega eða líkamlega, að öðrum
stafi bein lífshætta af honum
eða yfirvofandi heilsutjón, þá
beri lækninum að leitast við að
afstýra hættunni, með þvi að
snúa sér til viðkomandi sjálfs
eða landlæknis, ef þörf krefur.
— Undir þennan flokk fellur
og ákvæði 18. gr. barnaverndar-
laganna nr. 29/1947, þar sem
læknum er meðal annarra gert
sérstaklega skylt að fylgjast
eftir föngum með hegðun og
uppeldi harna og ungmenna og
gera viðkomandi barnaverndar-
nefnd viðvart, ef þeir verða