Læknablaðið - 01.06.1961, Síða 59
LÆKNABLAÐIÐ
87
yrðum lil æskilegrar þjónustu.
Þar við bætist einangrun, sem
af augljósum ástæðum er frem-
ur til óþurftar en uppbyggingar,
og í þókkabót sú auðmýkjandi
tilfinning, að tæpast sé skilað
hálfu starfi miðað við þá þjón-
ustu, sem veitt er við fullnægj-
andi aðstæður. Sú tilfinning
styrkist trúlega að því skapi,
sem þjónusta béraðslækna er
metin til lægra gjalds en sam-
bærileg þjónusta í Reykjavík.
Að sjálfsögðu verður mat al-
mennings á gildi þjónustunnar
eftir þvi, enda er lionum ekki
annar mælikvarði tiltækari en
verðlagningin.
1 hinum fjölmennari og þétt-
býlli héruðum gegnir nokkuð
öðru máli. Að sönnu eru tekjur
af praxis þar að jafnaði meiri
en svo, að þær geti út af fyrir
sig verið kvörtunarefni, sé mið-
að við hóflegar lífskröfur. En
þær tekjur eru arður af látlaus-
um erli,sem gengur óbjákvæmi-
lega nærri kröftum læknisins
og tíma til að sinna öðru en
skyldustörfum. Því viðunan-
legri sem tekjurnar eru, að þvi
skapi kosta þær meira erfiði
vegna lágrar verðlagningar
þjónustunnar, og þeim mun
minni tími gefst til að vanda
verk sín, kynna sér nýjungar
eða velta af sér reiðningnurn
öðru bverju og sækja í sig nýj-
an þrótt, Iíkamlega og andlega.
Sú gjaldskrá, sem sett var ár-
ið 1933 samkvæmt læknaskip-
unarlögum frá 1932, lögbatt
gjöld fyrir læknisþjónustu hér-
aðslækna. Hún var enn fremur
lögð til grundvallar viðbótar-
gjaldskrá fyrir aðra lækna en
héraðslækna, þar með talda sér-
fræðinga, er gekk í gildi 1. janú-
ar 1934. Ákvæði fyrrnefndrar
gjaldskrár hafa efalaust sum-
part verið við það miðuð, að
sjúklingar guldu þá sjálfir
læknisbjálp, en ekki trygginga-
sjóðir. Gjaldkröfum Iiefur því
verið slillt í bóf, svo að síður
kæmi til, að fátækt meinaði
fólki að Icita sér læknishjálpar.
Frá því að þessi gjaldskrá var
sett, befur um margt skipazt
öðruvísi en þar virðist til ætlazt.
Einna stórfelldust er þó sú
röskun, sem orðið hefur á
blutfallinu milli héraðslækua-
taxta og sérfræðingataxta. - í
raun réttri hafa sérfræðingar
sagt sundur lögum með sér og
héraðslæknum að því, er tekur
til gjaldskrár. Sú tvískipting,
sem falst í setningu viðbótar-
gjaldskrár, er orðin að þvi
djúpi, sem nú er staðfest milli
verðlagningar á sérfræðiþjón-
ustu og verðlagningar á héraðs-
læknaþjónustu. Þessi grundvall-
araðgreining þjónustu verður þó
fremur að teljast afstæð en al-
gild.
Að sjálfsögðu hlýtur taxti sér-
fræðinga að víkja frá taxta bér-
aðslækna að því leyti, sem hann
tekur til verka, sem ekki verða