Læknablaðið - 01.10.1972, Blaðsíða 65

LÆKNABLAÐIÐ
133
hafa oft sannað ágæti sitt og eru víða til, þótt ekki sé þeirra getið
að ráði, þegar rætt er um einstök héruð síðar í þessari greinargerð.
Einnig þeim eru takmörk sett, einkum þar sem brattlendi er mikið
með hliðarhalla, en þó hafa þeir reynzt furðulega vel í samgöngum
milli Seyðisfjarðar og Héraðs. Er mjög líklegt, að ásamt mjög bættum
vegum geti stórir og vel búnir snjóbílar (m. a. með gýróáttavita) orðið
mjög mikilvæg öryggistæki, jafnvel á Vestfjörðum, og ber tvímæla-
laust að reyna þá við aðstæður þar engu síður en þyrlu. Loks er rétt
að minnast aðeins á samgöngur á sjó. Læknar hafa óviða orðið að
fara slíkar ferðir að jafnaði, nema helzt til Flateyjanna beggja, Hrís-
eyjar, héraðanna umhverfis ísafjarðardjúp, til Djúpavíkurhrepps og
enn fremur allvíða í vitjanir út í skip, einkum frá Vestmannaeyjum.
Einnig fylgdi læknir íslenzka sildarflotanum eitt sumar. íslenzku varð-
skipin hafa oft verið notuð til sjúkraflutninga, og þyríti að efla þá
þjónustu. Hlýtur að vera krafa frá sjónarmiði heilbrigðisþjónustu, að
ætíð sé a. m. k. eitt slíkt skip staðsett út af eða í höfn á Vestíjörðum
og Austfjörðum, þar sem samgöngur eru hvað ótryggastar.
Um fjarskiptabjónustu hefur verið furðu hljótt, þegar rætt er
um heilbrigðismál, svo mikilvægur þáttur, sem hún hlýtur að vera.
E" ástandið í þeim efnum vægast sagt dapurlegt. í fyrsta lagi var
mikil skyssa, að ekki skyldi þegar í upphafi vera lagður sérsími á
hvern bæ í sveitum landsins í stað þess að hafa alla bæi á sömu línu
á ákveðnu svæði. Hefur þetta orðið til þess, að illa heyrist oft á tíðum,
þegar „öll sveitin liggur á hleri“, og auk þess eru dæmi um, að ónóg-
ar og villandi upplýsingar eru gefnar í síma um sjúkdómsástand sjúkl-
ings eða alls ekki hringt vegna feimni, einkum í sambandi við fæð-
ingar og fósturlát, svo að stappað hefur nærri líftjóni. I öðru lagi er
vaktþjónusta símstöðva í miklum ólestri, þannig að langan tíma getur
tekið að ná til læknis í síma eða það tekst alls ekki. Hlýtur að vera
skýlaus krafa landsmanna, að úr hverjum síma sé unnt að ná í sím-
stöð eða miðstöð á hvaða tíma sólarhrings sem er, og þaðan í lækni.
Ekkert minna en þetta er sæmandi. Jafníramt því þarf að vera lang-
dræg talstöðvarþjónusta við hverja símstöð, þar sem læknissetur er,
og hennar sé gætt allan sólarhringinn, jafnframt því sem talstöðvum
þarf að koma upp í a. m. k. öllum þéttbýliskjörnum í vissum lands-
hlutum, bar sem óveður og aðrar náttúruhamfarir trufla gjarnan eða
hindra alveg símaþjónustu, svo og á mjög afskekktum stöðum. Auk
þess þarf auðvitað talstöðvar í alla læknisbíla, sjúkrabíla, snjóbíla
o. s. frv. Enda er það orðið allalgengt.
Þessi mál snerta auðvitað ekki eingöngu venjulega heilbrigðis-
þjónustu, heldur einnig almenna öryggisþjónustu, t. d. í sambandi við
brunavarnir, náttúruhamfarir og styrjöld, og ætti að vera eitt af aðal-
baráttuefnum Almannavarna.
Þótt gert hafi verið hér að framan ráð fyrir þyrlum sem mikil-
vægum þætti í flugþjónustu, þarf engu að síður á góðum flugvöllum
að halda í næsta nágrenni flestra læknamiðstöðva, þar sem beir eru
ekki fyrir hendi. Skv. upplýsingum frá flugmálastjóm hefur hún sjálf
ákvörðunarvald um dreifingu þess fjár, sem veitt er árlega til við-