Læknablaðið - 15.10.1983, Blaðsíða 47

LÆKNABLADID
265
Svo sem hálftíma eftir að fyrsta slagæða-
tengingin var gerð, fór að renna nokkurt blóð
úr biáæðaendunum, aðallega handarbaksmeg-
in og léttur blámi að færast í fingurna, sem
áður höfðu verið hvítir. Þegar herpingurinn í
æðagreinunum öllum hafði slaknað, voru fing-
urnir allir orðnir næstum eðlilega rjóðir. Þá
voru liðnar um pað bil 10 klst. frá slysinu.
Mjúkvefir voru næst dregnir yfir tengistað
beinanna handarbaksmegin og par eftir voru
réttisinarnar saumaðar og tók pað skamman
tíma. Að pví búnu voru tengdar tvær bláæðar
á handarbakinu (mynd 5). Tengingaraðferðin
var svipuð og við slagæðarnar. Bláæðaendarn-
ir reyndust pó í stytzta lagi, sem olli vissum
vandkvæðum, og sauma purfti hvora æð um
sig með nokkru fleiri saumum en slagæðarnar,
sakir víddarinnar. Nokkuð blæddi úr hendinni
meðan bláæðatengingarnar voru gerðar, en
ekki var par um meiri háttar blóðmissi að
ræða. Húðsári á handarbaki var síðan lokað
(mynd 6).
Grynnri beygisinarnar til vísifingurs og
löngutangar voru pví næst saumaðar saman.
Látið var hjá líða að sauma samsvarandi sinar
til baugfingurs og litlafingurs.
Pá var gert að greinunum frá miðtauginni
(n. medianus) (mynd 7). Eftir að endarnir höfðu
verið fundnir og dregnir fram, var hver grein
tengd með nokkrum lO/o Ethilonsaumum í
taugapættina (fasciculi).
Greinarnar frá ölnartauginni blöstu
ekki við. Lítillega var leitað peim, en ekki
pótti rétt að raska vefjum að ráði til pess
að finna pær. Hendin var nú auk pess orðin
mjög bjúgfyllt, og var pví ákveðið að tengja
pessar taugar ekki að sinni, en loka sárum
lófamegin (mynd 8). Ljóst var, að mögulegt
yrði síðar að tengja taugarnar eða brúa bil
milli enda peirra með aðfluttum taugabútum,
án pess að stofna æðatengingunum í hættu.
Fremur lausar umbúðir voru lagðar á hend-
ina (mynd 9) og pær styrktar með gipsspelku
handarbaksmegin. Spelkan náði upp undir
handarkrika. Olnboga var haldið nokkuð
krepptum svo hendin hálfreis og var haldið
nokkru ofan við hjartahæð. Sjúklingur poldi
aðgerðina ágætlega, enda pótt hún tæki tæpar
14 klst.
Allt par til aðfærsluklemman var tekin af
fyrstu slagæðinni eftir tengingu, var hafður ís í
sótthreinsuðum umbúðum undir blóðlausa
hluta handarinnar.
Sjúklingur fékk pegar í upphafi fúkalyf, og í
pví skyni að draga úr storkuhættu, var henni
gefin acetylsalicylsýra og Macrodex meðan á
aðgerð stóð og í framhaldi af pví eina viku.
Engar truflanir urðu á blóðrás í hendinni
eftir að hún var á komin. Engin ígerðarein-
kenni komu heldur í ljós, og heita mátti að
afturbati væri tíðindalaus. Skipt var á umbúð-
um 10 dögum eftir aðgerðina. Lófasárið greri
án frekari ráðstafana, en ofurlítill drepblettur
kom í húðina handarbaksmegin, framan sárs-
ins.
Þjálfun handarinnar hófst um pað bil einum
mánuði eftir aðgerð og hefur sjúklingur notið
peirrar meðferðar meira og minna síðan.
Tiltölulega góð tilfinnig kom á eðlilegum tíma
í svæði pað, sem miðtaugargreinarnar annast
og seinna nokkuð lakari, en pó merkilega góð
tilfinning, í svæði, er ölnartaugin annast, enda
pótt pær taugagreinar væru aldrei tengdar.
Sama gilti um tilfinningu í bandarbaki framan
sársins. Þar er nú, 1 xh ári eftir ágræðsluna,
komin all góð verndartilfinning og virðist
batnandi. Engar taugagreinar voru tengdar
handarbaksmegin.
Sjúklingur hefur tiltölulega næmt skyn fyrir
hita og kulda í ágrædda hlutanum og sama
gildir um snertiskyn. Hún hefur og að hluta til
pekkiskyn (tactile gnosis) í svæði, sem mið-
taugargreinarnar annast. Svitaframleiðsla í
fingrunum er langt til eðlileg. Engin ofurvið-
kvæmni (dysaesthesia) er á miðtaugarsvæðinu
en væg viðkvæmni er á ölnarsvæðinu. Sjúk-
lingur kveðst ekki hafa tekið eftir að höndin
væri kulvís.
Aktiv hreyfigeta í fingrum ágrædda hlutans
er all mjög skert, pannig er aktiv hreyfing í
hnúalið löngutangar og litlafingurs, sem eru
einna liprastir, um 50° og svipaður hreyfiferill
er í efri millikjúkuliðum sömu fingra. í öðrum
liðum fingranna er aktiv hreyfigeta minni.
Gripið, sem bezt nýtist, er milli pumals annars
vegar og hliðar vísifingursins og góms litlafing-
urs hins vegar. Ennfremur nemur pumallinn
við hlið löngutangarinnar í oppositio. Passiv
hreyfigeta er talsvert meiri, og fjarlægð fing-
urgóma frá lófa við passiva beygju er á bilinu
2-3 cm. Mögulegt gæti verið að auka aktivu
hreyfigetuna með ýmis háttar aðgerðum á
sinunum.
Sjúklingur er sjálf ánægð með nýtigetu
handarinnar. Hún getur haldið um grófa hluti
(mynd 10), undið rýjur og unnið margháttuð
önnur heimilisstörf með hendinni. Heildarútlit
handarinnar er gott (mynd 11 + 12). Að vísu er
ör handarbaksmegin dálítið áberandi, en
bæta mætti úr pví auðveldlega.