Læknablaðið - 15.10.1983, Blaðsíða 51
LÆKNABLADID
267
að meðaltali 4.7 vandamál sem talin voru virk
þannig að pau orsökuðu fötlun eða purftu á
virkri meðferð að halda. Þessum 84 vanda-
málum var skipt í 11 flokka eins og sjá má á 3.
töflu.
Peim sjúkdómum sem oftast voru greindir
er raðað upp í töflu 4. Heilabilun reyndist
langalgengust eða hjá 35 % sjúklinga og hjá
öðrum 30 % sjúklinga greindust aðrir lang-
vinnir sjúkdómar í miðtaugakerfi. Par næst
komu gigtsjúkdómar eða 13% sjúklinga.
Langvinnt lungnakvef og lausheldni á pvag og
saur eru næst í röðinni sem aðalsjúkdómar hjá
pessu úrtaki sjúklinga með félagslegar inn-
lagnir.
Ýmsir aðrir sjúkdómar nema 15% til við-
bótar. Hjarta- og æðasjúkdómar eru algeng-
astir sem önnur og priðja sjúkdómsgreining.
Hreyfanleiki var metinn eftir svokölluðum
Crighton-Wood’s skala sem gefur einkunn frá
0-4 (2). Flokkun sjúklinga eftir pessum skala er
sýnd á töflu 5. Aðeins 18% sjúklinga reynd-
ust fyllilega gangfærir, en mestur hluti peirra
parfnaðist göngutækja eða stuðnings frá öðr-
um. Alveg rúmfastir eða bundnir við stól
reyndust 22 % sjúklinga.
Hreyfigeta samkvæmt Crighton-Wood’s
skala var borin saman við aldur sjúklinganna.
Kom í ljós lítil fylgni við aldur og bendir pað
til pess að hreyfigetan er háð sjúkdómum
fremur en aldri.
Á töflu 6 má sjá hve margar tegundir lyfja
einstakir sjúklingar notuðu við komu á sjúkra-
húsið og hve margar við brottför. Að meðal-
tali reyndist lyfjafjöldi hjá sjúklingi hinn sami
við komu og við brottför eða 4.5 tegundir lyfja
á hvern. Aftur á móti urðu talsverðar breyt-
ingar á einstökum lyfjaflokkum eins og sjá má
á töflu 7. Neysla verkjalyfja hafði minnkað
verulega en pess í stað jókst notkun hægða-
lyfja og vítamína. Þær breytingar urðu á notk-
un hægðalyfjanna sem sýndar eru á töflu 8.
Leitast var við að auka neyslu peirra lyfja sem
auka rúmtak hægðanna og mýkja pær en
minnka hin, sem valda vöðvasamdrætti í ristli.
Samkvæmt sjúkraskrám var hinum 60 sjúk-
lingum raðað í prjá hópa eftir pví hvaða
meðferð peir fengu. Virka endurhæfingu fengu
50 % sjúklinga, viðhaldsendurhæfingu fengu
28 %, en hjá 22 % var meðferð eingöngu
fólgin 1 læknisfræðilegu mati. Ástand sjúklings
að lokinni meðferð á deildinni var talið hafa
batnað hjá 53 %, óbreytt hjá 41 %, en hafði
versnað hjá 6 % sjúklinganna.
Tafla 2. Aldur og kyn.
Konur Karlar
70 ára og yngri 4 5
70-74 4 1
75-79 2 3
80-84 8 4
85-89 10 4
90-94 8 4
95 ára og eldri 2 1
Alls 38 22
Meöalaldur karla 80.54 ár.
Meöalaldur kvenna 82.79 ár.
Tafla 3. Adalflokkar vandmála vid komu.
Skert hreyfigeta .......................... 41
Stjórnlaus pvaglát ........................ 31
Heilabilun ................................ 26
Þrautir og verkir.......................... 23
Blóðrásarsjúkdómar......................... 19
Hægðateppa................................. 19
Augnsjúkdómar ............................. 16
Lungnasjúkdómar ........................... 13
Svimi ..................................... 11
Lamanir ................................... 9
Geðsjúkdómar................................ 9
Alls voru talin 84 mismunandi vandamál sem flokkuö eru í
11 aöalflokka.
Meðalfjöldi vandmála á sjúkling var 4.7.
Tafla 4. Félagslegar innlagnir. Sjúkdómsgreining vid
komu.
Algengustu sjúkdómsgreiningar Fyrsta önnur Þriðja
Glöp (dementia) .. 21 5 i
Slag .. 9 3
Riða (Parkinsonism) .. 9 4
Liðagigt .. 5 3
Lærhálsbrot (afleiðingar) ... .. 3 2
Lausheldni á úrgangsefni.... .. 2 1
Langvinnt lungnakvef .. 2 3
Háprýstingur 6 4
Kransæðasjúkdómar 6 5
Augnsjúkdómar 5 1
Hægðateppa 4
Annað 9 5 9
Tafla 5. Hreyfigeta (Crighton- Woods skali).
Hrcyfigeta Sjúklingar
0 Full fótaferð, einnig í stigum ............ 11
1 Venjulega án hjálpar..................... 6
2 Parf aðstoð eða eftirlit ................ 14
3 Göngutæki eða stöðugt eftirlit........... 16
4 Rúm-eða stólfastur ...................... 13
Alls 60